حضرت امام خمینی (ره) را می‌توان بزرگ‌ترین منادی وحدت در عصر حاضر دانست که در اظهار نظرات خود بار‌ها به این مهم تأکید ورزیدند و ملت‌های مسلمان جهان اسلام و مسئولان و جریان‌های سیاسی را پایبندی به اصل وحدت دعوت کردند. ایشان وحدت را «رمز پیروزی» دانسته و خطاب به مسلمانان عالم اعلام می‌دارد: «ای مسلمانان جهان و‌ای پیروان مکتب توحید! رمز تمامی گرفتاری‌های کشورهای اسلامی اختلاف کلمه و عدم هماهنگی است و رمز پیروزی، وحدت کلمه و ایجاد هماهنگی است... همه برای اسلام و به سوی اسلام و برای مصالح مسلمین و گریز از تفرقه و جدایی و گروه گرایی که اساس همه بدبختی‌ها و عقب افتادگی‌هاست» (۷/۷/۵۸)
شاید آن روز که حضرت امام ایام مبارک میلاد نبی مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی (ص) را هفته وحدت نامگذاری کرد، کسی بر اهمیت این نامگذاری و ضرورت آن تا به این اندازه که امروز شاهد آن هستیم واقف نبود. گذر زمان و تحولات چهاردهه اخیر نشان داد که استراتژی «ایجاد تفرقه» همواره مهمترین راهبرد تهاجم دشمنان اسلام و انقلاب اسلامی بوده که در سطوح مختلف تلاش دارند تا ملت ایران و جهان اسلام را پاره پاره و در حال تنش و درگیری ببینند.
حضرت امام خامنه‌ای نیز در طول سال‌های اخیر بر همان راه حضرت امام (ره) تأکید فراوان داشته و از هر فرصتی برای همگرایی جهان اسلام بهره برده‌اند. حکیم انقلاب اسلامی در دیدار با جمعی از علما و بزرگان اهل سنت کشور بر ضرورت توجه ویژه به مفهوم امت اسلامی تأکید ورزیدند و فرمودند: «من سال‌ها است که بر روی واژه "امت اسلامی"، بالخصوص متعمداً تکیه می‌کنم تا ما فراموش نکنیم که یک امتیم. بله، بعضی ایرانی هستیم، بعضی عراقی هستیم، بعضی شامی هستیم و غیر‌ذلک، لکن این مرز‌ها حقیقت "امت اسلامی" را تغییر نمی‌دهد. همه سعی دشمنان اسلام این بوده است که ما را نسبت به هویت واحده‌ای که اسمش "امت اسلامی" است بی‌تفاوت کنند. این نمی‌شود که من خودم را مسلمان بدانم، اما از رنجی که یک مسلمان در میانمار یا در غزه یا در هند یا در فلان جا می‌کشد، خودم را غافل بدانم؛ این امکان ندارد؛ این، خلاف تعالیم اسلامی و اصول اسلامی است. ممکن است شما، بشخصک، نتوانید یک کاری برای کمک به او انجام بدهید، اما همدلی و همدردی یک حقیقتی است؛ این بایست وجود داشته باشد.»
«امت» به مجموعه‌ای اشاره دارد که هدفی مشترک را برای خود ترسیم کرده است و در این مسیر مکتبی مشخص را راهنمای رسیدن به مقصد برگزیده است. بدون شکل با توجه به درک جایگاه امت اسلامی است که می‌توان به راهبرد وحدت اندیشید. در این منظومه وحدت در به معنای تلاش برای نزدیکی شدن و حذف فاصله‌ها و هم نظری و هم افقی در فهم شرایط و رسیدن به هدفگذاری‌های یکسان مبتنی بر منافع مشترک است. رویکرد وحدت‌گرا رویکردی است که در آن برای رفع اختلافات تلاش می‌شود، اما این بدان معنا نیست که همه اختلافات قابل مرتفع شدن است که چنین امری امکان پذیر نخواهد بود. بلکه بدان معناست که بیش از آنکه بر اختلافات توجه شود، این اشتراکات‌اند که مورد توجه قرار گرفته و به محور همگرایی و وحدت بدل می‌شوند.
در این نگاه قرار نیست تکثر و تنوع که بنیان شکل‌گیری زندگی اجتماعی بشر و فرهنگ‌های مختلف است، نادیده گرفته شود، بلکه قرار است آرمان‌ها و ویژگی‌های مشترک و مشکلات پیش رو و بالاخص دشمنانی که امت اسلامی را تهدید می‌کنند، بهتر دیده شود و درک کردن این حقیقت که راه عبور از مشکلات تجمیع همه توان‌ها و قدرت‌هاست؛ لذا باید بهانه‌های کوچک و نامعلوم را که گاه سال‌ها موجب جدایی و افتراق است به فراموشی سپرده شود و به افق‌های پیش رو توجه نمود.
وحدت همواره نگاهی به عوارض اختلافات و واگرایی‌ها دارد و بیگانه‌ای که از این تفرق سود می‌برد. در این نگاه اختلاف افکنی همواره ریشه در درون ندارد، بلکه بیگانگان و معارضان و دشمنان یک ملت و امت مترصد فرصتی هستند تا اختلاف بیفکنند و بهره‌برداری کنند. به واقع وحدت در بستر وجود دشمن بیش از پیش اهمیت و کارکرد خود را نشان می‌دهد. در زمانی که دشمنی وجود دارد، وحدت و ائتلاف حتی می‌تواند موقت و محدود باشد، اما همان هم از تفرق و چندگانگی در برابر دشمن سودمندتر است.
ماه ربیع تعلق به رحمه للعالمین (ص) دارد، دردانه‌ای که به فرموده امیر سخن در نهج‌البلاغه، خداوند متعال ایشان را فرستاد تا گنجینه‌هاى خرد را در میان انسان‌ها برانگیزانند: «و یثیروا لهم دفائن العقول». عقل هدایت یافته در مکتب محمد مصطفی (ص)، عقل بصیرت یافته‌ای است که به سادگی بر ضرورت «وحدت» به مثابه دکترین رهایی بخش جهان اسلام برای غلبه بر استکبار جهانی شهادت خواهد داد. وحدتی که ان‌شاء‌الله به آزادی قدس و شکست زیاده خواهان عالم از جبهه مقاومت جهان اسلام ختم خواهد شد.
