جوان آنلاین: تکمیل و تحویل ۹ بیمارستان و ۱۷ هزار تخت بیمارستانی، ۱۰ دانشکدهپزشکی و ۷۰۰ شرکتدانشبنیان در دولت سیزدهم به خوبی نشان داد، توقف افزایش ظرفیت پزشکی به دلیل نبود زیرساخت، بهانهای برای کمکاری دولتهای قبل در این زمینه است.
قبل از به تصویب رسیدن مصوبه افزایش ظرفیت پزشکی در دولت سیزدهم، در سال ۹۸ مجلس شورای اسلامی نسبت به کمبود پزشک، طرح دو فوریتی برای ابلاغ به دولت دوازدهم به رأیگیری گذاشت، اما وزارت بهداشت دولت دوازدهم و برخی دیگر از مجموعه سلامت به دلایلی این طرح را رد میکنند، یکی از این دلایل عدم وجود زیرساختهای آموزشی و درمانی بود که منجر شد این طرح تا ۱۴۰۰ بر زمین بماند. شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۴۰۰ ماده واحده افزایش ظرفیت پزشکی که با تمرکز بر مناطق محروم بود را به دولت سیزدهم ابلاغ کرد. ایراداتی از قبیل نبود زیرساخت در طی تصویب این ماده واحده نیز در میان بود. دکتر سید جلال موسوی، مدیرکل سیاستگذاری آموزش و پژوهش ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، دو سال قبل از تصویب این طرح بررسی کارشناسانه صورت گرفته بود. طبق این ماده واحده هر سال وزارت بهداشت باید گزارشی از مقدار فراهمشدن امکانات و تجهیزات را به ستاد راهبری شورا ارائه بدهد. دولت سیزدهم ضمن ساخت بیمارستانهایی در سراسر کشور، دانشکدههای پزشکی و ۱۷ هزار تخت و شرکتهای دانشبنیان نیز به زیرساختهای این کشور در طی سه سال افزود.
دلایل مخالفان با طرح ۲ فوریتی افزایش ظرفیت پزشکی در سال ۹۸
طبق گزارش شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۹۸ سرانه پزشک در ایران به ۶/۱ پزشک به ازای هر هزار نفر جمعیت است، این در حالی بود که این شاخص در کشور قطر ۸/۷ و در کشور یونان ۲/۶ و در کشور یمن پنج و در کشورهای پیشرو در حوزه سلامت مابین سه تا پنج پزشک و این شاخص در بسیاری از کشورهای دنیا عموماً بیش از دو بود، همچنین جمعیت کشور نیز تقریباً دو برابر شده است و بالطبع نیاز به پزشک نیز بیشتر میشود. در اولین قدم پس از طرح موضوع محمدرضا ظفرقندی رئیس سابق سازمان نظام پزشکی در نامهای خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: «مطمئناً افزایش ظرفیت و پذیرش دانشجوی پزشکی بدون تأمین ساختارهای لازم موجب کاهش کیفیت علمی و عملی پزشکی کشور و آسیب بیماران و سقوط سطح سلامت در کشور خواهد شد.»
در همان سال سیدامیر محسن ضیایی، معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد ارجح بودن کیفیت بر کمیت بیان کرد: «بسیار مهم است که کار ارائهکنندگان خدمات سلامت و گروه پزشکی از استاندارد لازم برخوردار باشد وگرنه چیزی جز عارضه برای جیب مردم ایجاد نمیکند. کاهش کیفیت آموزش، هزینههای سلامت مردم را بالا میبرد. برای تربیت دانشجوی پزشکی تنها نیاز به کلاس نداریم، آزمایشگاه و بیمارستان و فضاهای دیگر هم نیاز است. در حال حاضر کلاسهای درس پر و آزمایشگاهها و بیمارستانها شلوغ هستند و فضای کافی برای آموزش وجود ندارد. در برخی از جاها کیس (مورد) کافی برای آموزش دانشجویان علوم پزشکی وجود ندارد.»
احمدرضا فلاحی نماینده دوره یازدهم مجلس و عضو سابق کمیسیون آموزش طی گفتوگویی درباره مهیا نبودن زیرساختهای آموزشی گفت: «همه حتی مخالفین باور دارند که تراز پزشکی ما نسبت به سرانه کشورهای مختلف پایین است و کمبود پزشک داریم، اما در اینجا برخی از مخالفین صورت مسئله را پاک میکنند، آنها میگویند، چون ما زیرساختهای آموزشی را نداریم پس افزایش ظرفیت نباید صورت بگیرد. به نظر من این پاککردن صورت مسئله است. نمیشود، چون ما زیرساختها را فراهم نکردیم، ظرفیت پزشکی را افزایش ندهیم و با کمبود پزشک بهسر ببریم.»
زیرساختهایی که طی ۳ سال مهیا شد!
در طی سه سال دولت شهید رئیسی، اقدامات مهمی در حوزه بهداشت و درمان صورت گرفت. افزایش ظرفیت پزشکی یکی از کارهای مهم و سخت این دولت محسوب میشود، چراکه به گفته جعفر قادری، نماینده دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی، افرادی که طی سالیان گذشته در وزارت هستند دید انحصاری دارند و اجازه افزایش را نمیدهند و هنوز سنگاندازی میکنند.
همراه با این طرح، مجلس شورای اسلامی با اقدام حمایتی در لایحه برنامه هفتم توسعه، ضمن مکلفکردن وزارت بهداشت به افزایش ۲۰ درصدی، سازمان برنامه بودجه را مکلف به تخصیص اعتبارات لازم به منظور تأمین زیرساختهای مورد نیاز طرح مذکور کرد.
در طی سه سال وزارت بهداشت دولت سیزدهم با افزودن ۱۷ هزار تخت بیمارستانی به کشور (که تا پایان سال جاری ۱۵ هزار تخت دیگر به گفته وزیر بهداشت نیز افزوده میشود)، افتتاح چهار بیمارستان اطفال، افزایش شرکتهای دانشبنیان در حوزه سلامت از ۷۰۰ به هزار و ۴۰۰ عدد و افزودن ۱۰ دانشکده پزشکی به دانشگاهها در ساخت بسترها گامی قابل توجه برداشت.
بیمارستانهایی که با گذشت ۳ سال عملیاتی شدند
در دولت سیزدهم تکمیل و افتتاح مهدی کلینیک بزرگترین مرکز درمانی خاورمیانه (از ۲۳ آبان سال ۱۳۹۰ با مشارکت خیرین و وزارت بهداشت احداث آن در دستور کار قرار گرفته بود)، تکمیل و افتتاح بیمارستان مدرن غدیر (تکمیلکننده مرکز درمانی شهدای تجریش)، افتتاح بیمارستان امامخمینی (ره) شهریار پس از ۳۴ سال (احداث بیمارستان امامخمینی از مهرماه ۱۳۶۸)، بیمارستان شهید سلیمانی فردیس به عنوان نخستین بیمارستان در این منطقه (تا سال ۱۴۰۱، ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشت) در شهر تهران و اطراف آن صورت گرفت.
در استانهای دیگر نیز تکمیل و ساخت بزرگترین بیمارستان سرطان در کرمانشاه (از سال ۹۵ تا ۱۴۰۰، ۵۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است)، تکمیل پروژه بیمارستان فارابی بستک در هرمزگان (تا پیش از سال ۱۳۹۴ شهر بستک دارای بیمارستان فکری بود. دی ۱۳۹۲ بر اثر وقوع زلزله ۵/۵ ریشتری در شهر بستک، بخش زیادی از ساختمان بیمارستان فکری تخریب شد، به طوری که قابل استفاده نبود. از این رو پس از انتقال موقت بیمارستان فکری به یک بیمارستان صحرایی، مراحل ساخت بیمارستان جدیدی در بستک آغاز شد)، تکمیل بیمارستان فوق تخصصی کودکان بندرعباس طی دوسال، بهرهبرداری بیمارستان شهدا به عنوان تنها بیمارستان شهرستان رستم و بیمارستان امامحسین (ع) در شهرستان فسا (عملیات ساخت این بیمارستان نیز از سال ۱۳۹۰ آغاز شده بود) که هردو واقع در استان فارس هستند، انجام گرفت.
بالطبع برای افزایش ظرفیت ۲۰ درصدی هنوز نیاز به زیرساختهای بیشتری و امید است که وزارت بهداشت دولت بعدی با تسریع در این امر کمبود را
جبران کند.