سید میثم میرتاجالدینی در کانال شخصی خود نوشت: در خطبه فدکیه حضرت زهرا (س) عباراتی است در تبیین مجاهدتهای امیرالمؤمنین. به عنوان مثال در بخشی از خطبه فدکیه آمده است: «هرگاه شیطان شاخی بیرون آورد و مشرکی دهانی برای بلعیدن دنیای اسلام باز کرد، پیامبر برادر خودش علی را در دل این بلاها میانداخت و آن حضرت هم دست برنمیداشت و برنمیگشت تا آنکه بال این قدرتهای باطل را زیر پای خودش له و شعله این فتنهها را با شمشیرش خاموش میکرد.» (الاحتجاج، ج۱، ص۱۰۰)
اینجاست که یکی از مهمترین سؤالات ما از تاریخ گل میکند: «چه تصویری از امیرالمؤمنین در اذهان جامعه اسلامی ساخته شد که حضرت زهرا در ذیل خطبه فدکیه به دلاوریهای امیرالمؤمنین در دوران پرمحنت صدر اسلام میپردازد؟» به بیان دیگر گویی برخی در حال تلاش بودند تا دلاوریها و مجاهدتهای امیرالمؤمنین را به یک ضدارزش تبدیل کنند و تصویری غیرواقعی و منفور از حضرت بسازند.
این «برخی» چه کسانی بودند؟ اینجا با دو گروه متفاوت ولی دارای منافع مشترک مواجهیم: الف) گروه مخالف، ب) گروه رقیب.
۱) مخالفان همان جریانی از قریشاند که همواره از امیرالمؤمنین ضربه خورده بود.
آنها دیده بودند همین که پیامبر لب به سخن گشود و توحید را فریاد زد، اولین پیرو علی و بزرگترین حامی، پدرش ابوطالب بود. حتی در روزهای سخت شعب ابیطالب، این پدر و پسر بودند که تدابیر امنیتی برای حفاظت از جان پیامبر میاندیشیدند. مرتب جای پیامبر را شبانگاه تغییر میدادند و در این جابه جایی همواره علی بود که در جای پیامبر میخفت و به استقبال شهادت میرفت که اوج آن را در قصه لیلهالمبیت میبینیم. سپس در بدر و احد و خندق باز این علی بود که مشرکان قریش را سخت آزار داد و مستضعفان و موحدان را در برابر قدرتهای استکباری به برتری رساند. نفرت مشرکان قریش و جریان نفاق مکی از علی چنان زیاد بود که وقتی عثمان به خلافت رسید به علی گفت: تقصیر من نیست که قریش تو را نمیخواهند. تو ۷۰ نفر از چهرههای درخشان آنها را کشتهای. این جریان مخالف تلاش فراوانی کرد تا چهره علی و تصویر مجاهدتهای او را وارونه سازد.
۲) جریان دوم جریان رقیب بود. کسانی که با علی در جبهه اسلام همراه بودند، اما به مرور زمان حس رقابت با وی پیدا کردند و در موارد مختلف از او عقب ماندند. مانند آنجا که پیامبر دختر خویش را به عقد علی درآورد، در حالیکه ابوبکر اولین خواستگار فاطمه بود. یا آنکه پیامبر با علی پیمان اخوت بست و دیگران را بینصیب گذاشت. یا آنجا که پیامبر ابتدا آیات برائت را به دست ابوبکر داد تا بر مردم مکه بخواند، اما در میانه راه طبق فرمان وحی ابوبکر را برگرداند و علی را به این مأموریت فرستاد. یا آنجا که برای فتح خیبر صحابی اقدام کردند، اما فقط این علی بود که توانست خیبر را فتح کند. اینجا رقیبان عقبمانده در میدان، تلاش کردند در فاز تبلیغاتی از علی جلو بزنند. در نتیجه از علی و مجاهدتهای او تصویری غلط ساختند. مانند تلاشهای عایشه که به اعتراف ابنعباس هیچ گونه فضیلتی را برای علی برنمیشمرد.
در نتیجه ما شاهدیم دو جریان مخالف و رقیب، در واقع دو لبه یک قیچی شدند برای چیدن کارنامه پربار و سابقه ارزشمند علی. از این رو باید تبیینهای حضرت زهرا را در برابر آن تصویرسازیها دید.
