صنعت گردشگری ایران می‌تواند اقتصاد استان‌های مختلف را به طرز معجزه آسایی متحول کند. مهم نیست در چه فصلی باشیم، مهم این است که تک‌تک استان‌ها آنقدر ظرفیت دارند که می‌توانند در هر شرایطی پذیرای هزاران مسافر و گردشگر خارجی باشند. وقتی هوا سرد می‌شود بی‌شک گردشگری زمستانی بیش از هر چیز نظر‌ها را به خود جلب می‌کند و در این میان استان‌های غربی و شمال غرب ایران می‌توانند حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشند. اردبیل رکورددار ظرفیت گردشگری زمستانی است و کوه‌های سر به فلک کشیده و پیست اسکی از جاذبه‌های منحصربه‌فرد آذربایجان شرقی است. همدان، چهارمحال و بختیاری، آذربایجان غربی، کردستان، زنجان و حتی البرز و تهران هم آنقدر کوه و کمر دارند که بتوانند زمستان‌های خاطره انگیزی را برای گردشگران به وجود بیاورند.
بسیاری از کشور‌هایی که نه نفت دارند و نه گاز و نه منابع دیگر، تمام تمرکز خود را روی ایجاد جذابیت‌هایی برای کشاندن مسافران و گردشگران خارجی به سمت خود گذاشته‌اند. کافی است چند کشور توریست‌پذیر را مورد بررسی قرار دهیم تا ببینیم واقعاً چه منابعی دارند و چطور از نداشته‌هایشان کسب درآمد می‌کنند.
در حال حاضر و در کنار تمام شاخه‌های صنعت گردشگری، گردشگری زمستانی در بسیاری از کشور‌ها آنقدر رونق گرفته که علاوه بر ساخت انواع تأسیسات اقامتی، پذیرایی و تفریحی از سوی سرمایه‌گذاران، سالانه هزاران شغل فصلی در این مناطق ایجاد می‌شود.
اما در ایران گویی کسی اصلاً نمی‌داند گردشگری زمستانی چیست و ناشناخته ماندن بسیاری از جاذبه‌ها در استان‌های مختلف را هم باید پای کم کاری‌ها و سوء مدیریت‌ها نوشت.
از مناطقی که حتی در گرم‌ترین ماه‌های سال هم می‌توان مقداری برف در آن‌ها دید، فاکتور بگیریم باید بگوییم مناطق زاگرس مرکزی شامل استان‌های چهارمحال و بختیاری، فارس، کهگیلویه و بویراحمد با توجه به برخورداری از ارتفاع بیش از ۲ هزار متر که فصل ماندگاری برف در برخی از نقاط آن‌ها تا بیش از هشت ماه طول می‌کشد، مطلوب‌ترین زمینه را برای گسترش گردشگری زمستانی فراهم می‌کنند. براساس برآورد‌ها نواحی کوهستانی، دامنه‌های برفی و پیست‌های اسکی کشور تا سال ۹۸ سالانه میزبان حدود ۱۵ میلیون گردشگر بودند.
اطلاعات پایین تصمیم گیرندگان
دکتر غلامرضا مقدم، جامعه‌شناس با بیان اینکه اگر بی‌توجهی به صنعت گردشگری ادامه پیدا کند، کشور متحمل ضرر‌های بیشماری خواهد شد، به «جوان» می‌گوید: «چون اطلاعات ما در مورد گردشگری و انواع آن پایین است، به همین دلیل هنگامی که از گردشگری زمستانی و کسب درآمد از مناطق سردسیر حرف می‌زنیم، برخی مسئولان و حتی آن‌هایی که خودشان دستی بر آتش دارند فکر می‌کنند در مورد کاری جدید و نو صحبت می‌کنیم که بخشی از صنعت بزرگ گردشگری است و در سال‌های اخیر به آن پرداخته شده است.»
وی با تأکید بر اینکه کم کاری‌ها و اطلاعات پایین مدیرانی که در جایگاه تصمیم‌گیری نشسته‌اند، استان‌ها را به شدت عقب نگه داشته است، ادامه می‌دهد: «برنامه‌ریزی، توسعه، زیرساخت‌ها و حمایت از سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری زمستانی می‌تواند در ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار و افزایش درآمد‌ها سهم بسزایی داشته باشد. البته اگر به آن توجه شود و مثل بقیه حوزه‌ها به دست فراموشی سپرده نشود.»
زنده کردن روز‌های سخت یخبندان
الان گردشگری زمستانی را با چند رشته ورزشی خاص مثل اسکی روی برف ختم می‌کنند، اما زیرمجموعه‌های گردشگری ورزشی‌های زمستانی آنچنان متنوع شده که شاید باورکردنی نباشند.
در همین رابطه محمدحسین امینی، کارشناس حوزه گردشگری می‌گوید: «به‌طور کلی اگر مایل به نام بردن بخشی از زیرمجموعه‌های صنعت گردشگری زمستانی باشیم می‌توانیم به اسکی روی برف، اسنو موبیل، هتل‌های یخی، ماهیگیری روی دریاچه یخ زده، راهپیمایی برفی، ساخت مجسمه‌های یخی و کمپ‌های زمستانی اشاره کنیم.»
وی ادامه می‌دهد: «اگرچه بسیاری از تفریحات زمستانی هنوز همه‌گیر نشده، اما همین چند مورد گردش مالی چند بیلیون دلاری را برای سرمایه گذاران خود در برخی کشور‌ها مثل آلمان، کانادا، سوئیس، اتریش، فرانسه، کشور‌های اسکاندیناوی، روسیه، چین و کشور‌های اروپای شرقی به ارمغان آورده است. به طور کلی این کشور‌ها توانسته‌اند از آب و هوای خشن و سرد زمستانی خود محیطی بسیار آرام و گرم برای مهمانان زمستانی کشورشان فراهم کنند.»
به گفته این کارشناس گردشگری، جشنواره یخی هاربین در کشور چین سالانه هزاران گردشگر خارجی را به سمت شمال کشور چین و در بدترین شرایط آب و هوایی این سرزمین پهناور می‌کشاند و درآمدی سرشار را برای ساکنان و دست اندرکاران صنعت گردشگری زمستانی خود فراهم می‌کند ولی در ایران با اولین برف زمستانی همه چیز به خواب زمستانی فرو می‌رود و خبری از شور و شوق نیست.
ایران سراسر زیبا و جذاب
در ایران نیاز به انجام کاری نیست و فقط باید از داشته‌هایمان به نحو احسن بهره‌برداری کنیم. در میان استان‌ها، اردبیل رکورددار ظرفیت گردشگری زمستانی است. این استان به دلیل اقلیم جغرافیایی در نیمی از سال با بارش برف مواجه است و به‌عنوان یکی از سردترین مناطق کشور شناخته می‌شود. این شرایط آب و هوایی فرصتی فراهم کرده تا گردشگران زیادی برای دیدن جاذبه‌های طبیعی اردبیل در فصل سرما به این استان سفر کنند. پیست اسکی سهند و کوه‌های سربه‌فلک کشیده و برف‌گیر میانه و قره‌چمن از جاذبه‌های منحصربه‌فرد آذربایجان شرقی است. پیست اسکی سهند در سال‌های قبل از کرونا به یکی از بهترین مناطق برای ورزش‌های زمستانی تبدیل شده بود. مجموعه‌ای مانند تالاب بین‌المللی قوری گل، سد امند و تله کابین عون بن علی که از میان دره‌های برف‌گیر عبور می‌کند نیز از دیگر جاذبه‌های گردشگری زمستانی این منطقه است.
همدان از شهر‌های غربی کشور است که به‌دلیل مجاورت با کوهستان، آب و هوایی سرد دارد. بسیاری معتقدند همدان به دلیل داشتن ظرفیتی مانند کوهستان الوند و نزدیک‌ترین پیست اسکی به مرکز شهر در کشور، می‌تواند قطب گردشگری زمستانی در کشور باشد.
زمستان‌های کهگیلویه و بویراحمد، کردستان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، آذربایجان غربی و حتی ارتفاعات تهران، گیلان و... جملگی صندوقچه‌هایی هستند که باید در آن‌ها را باز کرد تا به درآمد‌های بی‌پایانشان دست یافت. این‌ها فقط مشتی از خروار‌ها منطقه دیدنی و ویژه زمستانی در ایران به شمار می‌آیند که هر کدام با ذره‌ای توجه و حمایت می‌توانند در کنار جذب گردشگر به ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای ساکنانشان بپردازند.
