انگار دو سال تعطیلی کرونایی مدارس رشته کار مدیریت حضوری را از دست مدیران خارج کرده‌است و حتی نمی‌دانند زمان آغاز به کار مدارس چه ساعتی است! به همین خاطر هم روز گذشته با بنفش‌شدن شاخص آلودگی هوای تهران، ساعت ۸ صبح زمانی که برخی کلاس‌های درسی آغاز شده‌بود، مقطع پیش‌دبستان، دبستان و مدارس استثنایی استان تهران با تصمیم استانداری تعطیل شد! اطلاعیه اداره اطلاع‌رسانی و روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران درباره این تعطیلی وقتی به دست دانش‌آموزان و والدین آن‌ها رسید که برخی کلاس‌های درسی هم شروع شده‌بود و حتی آن‌هایی که همیشه مدرسه‌شان دیر می‌شود، نزدیکی‌های مدرسه بودند! همین مسئله هم موجب شد تا هم اولیای مدارس و هم دانش‌آموزان و اولیای آن‌ها سرگردان شوند و به دردسر بیفتند و در نهایت هدف این تعطیلی، یعنی دوری بچه‌ها به عنوان یکی از گروه‌های حساس از هوای آلوده و بسیار ناسالم یک‌شنبه ۱۸ اردیبهشت ماه محقق نشود! در این میان هر کدام از هشت عضو کارگروه اثر آلودگی هوا توپ تصمیم نادرست و دیرهنگام تعطیلی مدارس را در زمین دیگری انداخت. از همه جالب‌تر اینکه فعلاً هیچ تصمیمی درباره تعطیلی مدارس برای امروز یا روز‌های آینده نیز گرفته نشده‌است؛ احتمالاً مسئولان امر این‌بار در آستانه تعطیلی مدارس خبر تعطیلی به علت شرایط اضطراری آلودگی هوا را اعلام خواهند کرد!
تخریب‌های زیست‌محیطی امسال آلودگی هوا را به روز‌های بهاری‌ترین ماه سال یعنی اردیبهشت هم کشانده‌است. هوای پایتخت هم در روز‌های اخیر یکی از بدترین شرایط را تجربه می‌کند. روز گذشته شاخص آلودگی هوای تهران به ۲۱۳ واحد رسیده و کیفیت هوای تهران از شرایط قرمز هم فراتر رفته و وارد وضعیت بنفش شد و به همین خاطر هم برای کاهش تبعات آلودگی هوا مدارس مقطع پیش‌دبستانی و ابتدایی استان تهران تعطیل اعلام شد. اطلاعیه اداره اطلاع‌رسانی و روابط عمومی و اداره کل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران در خصوص اعلام استانداری استان تهران مبنی بر تعطیلی تمامی مراکز پیش‌دبستانی، مقطع ابتدایی و مدارس استثنایی شهرستان‌های استان تهران به دلیل بالا بودن شاخص آلودگی هوا حدود ساعت ۸ به دست دانش‌آموزان و والدین رسید! ساعتی که نه فقط بچه‌ها در مدرسه حضور داشتند، بلکه کلاس‌های درسی هم در شرف آغاز بود. شاخص کیفیت هوا (AQI) به پنج دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود. بر اساس این تقسیم‌بندی از عدد صفر تا ۵۰ هوا «پاک»، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوا «قابل قبول (سالم) یا متوسط»، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا «ناسالم برای گروه‌های حساس»، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا «ناسالم برای همه گروه‌ها»، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا «بسیار ناسالم» و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا «خطرناک» است و روز گذشته کیفیت هوا در۲۶ ایستگاه در شرایط «ناسالم برای همه» و قرمز قرار داشت.
سرگردانی والدین، دانش‌آموزان و اولیای مدرسه
والدینی که ساعت ۷:۳۰ صبح فرزندانشان را به مدرسه رسانده و خودشان در محل کار حاضر شده‌بودند، وقتی با تماس مدرسه برای بازگرداندن فرزندانشان مواجه شدند، چاره‌ای جز گرفتن مرخصی و رفتن به مدرسه نداشتند. از سوی دیگر بچه‌های مقطع پیش‌دبستانی در سن و سالی نیستند که بتوان آن‌ها را به تنهایی در خانه گذاشت آن هم وقتی مدیران مسئول تصمیم‌گیری در شرایط اضطراری آلودگی هوا با وجود قابل‌پیش‌بینی بودن وضعیت آلودگی، گزارش‌های سازمان هواشناسی و اعلام قبلی وزارت بهداشت ترجیح دادند زمانی تصمیم به تعطیلی مدرسه بگیرند که نه فقط این تعطیلی ثمره‌ای نداشت بلکه موجب دردسر والدین، دانش‌آموزان و اولیای مدارس شد. وزارت آموزش و پرورش با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «تعطیلی امروز مهد‌های کودک و دبستان‌های استان تهران با تصمیم کمیته اضطرار آلودگی هوای استان تهران بوده است.»
هشدار وزارت بهداشت از روز شنبه
ماجرای اعلام تعطیلی بی‌موقع و دیرهنگام مدارس بسیاری از دستگاه‌های مسئول در این حوزه را وادار به پاسخگویی کرد.
عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در توضیح درباره این ماجرا گفت: «از روز شنبه ۱۷ اردیبهشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به نمایندگی از وزارت بهداشت برای روز یک‌شنبه ۱۸ اردیبهشت اعلام شرایط اضطرار کرده‌بود، اما متأسفانه جلسه تازه ساعت ۸ صبح ۱۸ اردیبهشت تشکیل داده شد که به رغم اعلام قبلی ما مبنی بر شرایط اضطراری، خیلی دیر هنگام بود.»
به گفته شاهسونی اگر این جلسه شنبه شب تشکیل شده‌بود به این مشکل بر نمی‌خوردیم.
وی درباره پیش‌بینی وضعیت هوا برای روز‌های آتی گفت: «همچنان هوا خیلی ناسالم و یک مرتبه بالاتر از ناسالم برای همه گروه‌ها خواهد بود، اما احتمالاً از شدت آن کاسته می‌شود. البته در جلسه امروز تصمیمی برای تعطیلی مدارس یا سایر مراکز در روز‌های آتی گرفته نشده‌است.»
استانداری: تقصیر هواشناسی بود
عابد ملکی، معاون عمرانی استانداری تهران درباره چرایی اعلام دیرهنگام تعطیلی مدارس مقطع پیش‌دبستانی و ابتدایی و مدارس استثنایی استان تهران به دلیل آلودگی هوا توپ این اشتباه را در زمین سازمان هواشناسی انداخت و گفت: «استانداری نقش هماهنگی و جمع‌بندی نظرات سازمان‌های تخصصی را دارد و نهادی تخصصی در موضوع تشخیص آلودگی هوا نیست و بنا بر گزارش دستگاه‌های تخصصی مربوطه از جمله سازمان هواشناسی، شرایط در کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران بررسی شده و بنا بر استاندارد‌های موجود نسبت به تعطیلی یا عدم‌تعطیلی برای گروه‌های پرخطر تصمیم‌گیری می‌شود.» وی ادامه داد: «با وجود پیگیری مکرر استانداری تهران تا ساعت پایانی شب گذشته برای اعلام وضعیت آلودگی هوا در روز یک‌شنبه، گزارشی مبنی بر پر خطر بودن شرایط دریافت نشد، اما صبح امروز و با ملاحظه تغییرات جوی و ورود گرد و غبار و پایداری هوا پیگیری مجددی صورت گرفت که بر آن اساس سازمان هواشناسی در گزارش جدید خود وضعیت هوای تهران را برای گروه‌های پرخطر ناسالم اعلام کرد. به همین دلیل و برای حفظ سلامتی دانش‌آموزان عزیز استانداری تهران صبح امروز و بلافاصله پس از دریافت گزارش جدید، تعطیلی پیش‌دبستانی و مدارس ابتدایی را اعلام کرد.» ملکی در عین حال بابت این ناهماهنگی عذرخواهی کرد.
شهرداری: ما یک عضو از کارگروه هستیم
محمدمهدی میرزایی قمی، سرپرست شرکت کنترل کیفیت هوا درباره آلودگی امروز هوای تهران هم درباره این تأخیر در اطلاع‌رسانی گفت: «بر اساس آیین‌نامه قانون هوای پاک کارگروه اثر آلودگی هوا هشت عضو دارد و شهرداری تنها یک عنوان است و اطلاع‌رسانی در مورد مصوبات این کارگروه از طریق رسانه‌ها توسط رئیس کارگروه همان استاندار و در غیاب آن توسط دبیر کارگروه یا نماینده محیط‌زیست اعلام می‌شود. البته ناگفته نماند که تصمیم‌گیری در مورد تعطیلی مدارس، روز گذشته قبل از برگزاری کمیته اضطرار و با مشاوره هواشناسی و اداره محیط‌زیست و وزارت بهداشت به استانداری تهران انجام شده‌است.»
به گفته وی گرد و غبار عمدتاً منشأ خارجی دارد و بر اساس رصد و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای از روز جمعه توده از گرد و غبار از عربستان وارد ایران شده و انتهای توده در ابتدای امروز به صورت کامل وارد کشور شده‌است و چندین استان حتی استان‌های شمالی را دربرخواهد گرفت. البته بخش دیگری از این گرد و غبار و آلودگی امروز هم مربوط به توده دیگری از گرد و غبار از سوی کشور عراق است که بخش عمده آلودگی امروز مربوط به همان توده عربستان بوده و سبب تشدید آلودگی هوا شده‌است.
آموزش و پرورش: ما فقط اجرا می‌کنیم
مجید شاطری، مدیر روابط عمومی آموزش و پرورش شهر تهران هم با تأکید بر اینکه آموزش و پرورش تصمیم‌های گرفته‌شده را اجرا می‌کند، زیرا تصمیم‌ها در خصوص تعطیلی مدارس به علت آلودگی هوا از سوی استانداری صورت می‌گیرد، مسئولیت این تأخیر را از گردن آموزش و پرورش باز کرد و گفت: «آموزش و پرورش هم به محض دریافت اطلاعات درباره تعطیلی امروز مدارس تهران، در شبکه شاد و سایت اطلاع‌رسانی کرده‌است.»
اظهارات شاطری در حالی است که این وزارتخانه با عنایت به اینکه می‌دانست ساعت ۸ صبح بسیاری از کلاس‌های درسی آغاز شده‌است، بهتر بود زیر بار این تعطیلی نرود تا دانش‌آموزان و والدین و اولیای مدرسه کمتر سرگردان شوند.
یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش، اما در پاسخ به سؤالی درباره غافلگیری دانش‌آموزان در استان تهران نسبت به تعطیلی مدارس اشتباه پیش آمده را پذیرفت و ضمن عذرخواهی از اولیا گفت: «تعطیلی مدارس باید پیش از موعدی باشد که بچه‌ها وارد سرویس دانش‌آموزی می‌شوند، اما به واسطه بدی هوا، اختلالی پیش آمد و گویا اولیای سرگردان شده‌بودند و گویا استانداری تهران این تصمیم را گرفته‌بود که من از اولیای عذرخواهی می‌کنم.»
تصمیم‌گیری برای یک موضوع قابل پیش‌بینی
آلودگی هوا لااقل برای ۲۴ ساعت بعدی قابل‌پیش‌بینی است، اما انگار رفتارهای برخی مسئولان است که غیر‌قابل پیش‌بینی است! تنها می‌توان امیدوار بود این تعطیلی دیرهنگام و غافلگیرکننده در روز‌های آینده‌ای که احتمالاً با تداوم آلودگی مواجهیم، تکرار نشود.
