چندی قبل وزارت دادگستری ایالات متحده امریکا در اقدامی نه چندان دور از انتظار، دامنه اینترنتی ۳۳ وب‌سایت مورد استفاده اتحادیه رادیو و تلویزیون‌های اسلامی و سه وب‌سایت متعلق به کتائب حزب‌الله را توقیف کرد. وب‌سایت پرس تی وی، تلویزیون العالم و شبکه تلویزیونی المسیره هم در این راستا مسدود شدند.
پیش از این نیز شاهد بسته‌شدن گسترده صفحات و کانال‌های مرتبط با جبهه مقاومت و انقلاب اسلامی در شبکه‌های اجتماعی مختلف، علی‌الخصوص اینستاگرام بوده‌ایم.
این اقدام امریکا نشان‌دهنده عمق نفوذ و اثرگذاری این رسانه‌ها در بیان حقایق و به چالش کشیدن روایت‌های به ظاهر مسلط امریکا در جهان است.
امریکا و برخی دیگر از کشور‌ها تاکنون اغلب به صورت غیرمستقیم و به بهانه‌های مالی یا مبارزه با تروریسم اقدام به محدود کردن بسیاری از رسانه‌های محور مقاومت کرده بودند، اما این بار به صورت مستقیم دست به یک انتحار زده‌اند و همه آنچه در این سال‌ها با عنوان آزادی بیان و حقوق مطبوعات و رسانه‌ها ادعا کرده بودند آشکارا زیر سؤال بردند.
این اقدام اگرچه استیصال امریکا را مقابل قدرت رسانه‌های اسلامی و محور مقاومت نشان می‌دهد، اما دست برتر آنها را در عرصه کنترل و مدیریت زیرساخت‌های مربوط به رسانه و فضای مجازی به رخ می‌کشد.
حال آنکه بنا به ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر ۱۹۴۸: «هر کس حق آزادی عقیده و بیان دارد و حق مزبور شامل آن است که از داشتن عقاید خود بیم و اضطرابی نداشته باشد و در کسب اطلاعات و افکار و در اخذ و انتشار آن با تمام وسایل ممکن و بدون ملاحظات مرزی آزاد باشد.» از سوی دیگر در ماده ۱۳ کنوانسیون امریکایی حقوق بشر و ماده ۹ منشور آفریقایی حقوق بشر و ملت‌ها هم بر مجازات نهاد‌ها و دولت‌هایی که دست به محدود کردن رسانه‌ها می‌زنند، تأکید شده است. همچنین بر اساس بند‌های دوم و سوم ماده ۱۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۹۶۶ هرکس حق آزادی بیان دارد، این حق شامل آزادی تفحص، تحصیل و اشاعه اطلاعات و افکار از هر قبیل بدون توجه به سرحدات خواه شفاهاً یا به‌صورت نوشته یا چاپ یا به صورت هنری یا به هر وسیله دیگر به انتخاب خود است.
متأسفانه شاهدیم که روش‌هایی مانند دیپلماسی در حوزه رسانه که می‌تواند بخشی از این مشکلات را حل کند نیز هیچ جایی در مدیریت دیپلماسی ما نداشته است؛ تجربه مثبتی که برخی کشور‌ها توانسته‌اند با استفاده از آن تعداد قابل توجهی از شروط و پروتکل‌هایشان را به رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی [اینستاگرام، توئیتر و...]بقبولانند. این روش نمونه‌ای از یک دیپلماسی فعال است که جای خالی آن در کشور احساس می‌شود.
یکی دیگر از اصلی‌ترین زیرساخت‌هایی که می‌تواند بخش زیادی از مشکلات رسانه‌ای را حل کند، راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات است که چند سالی است به فرمان مقام معظم رهبری کلید خورده، اما حرکت آن بسیار کند و کم فروغ است.
امید آن است که اینگونه راهزنی‌های رسانه‌ای دشمنان سبب خیر شود تا مسئولان توجه بیشتری به آماده‌سازی زیرساخت‌های بومی مورد نیاز نمایند.
* دانشجوی حقوق و معارف
دانشگاه امام صادق (ع)
