گروسی هر زمان امریکا نیاز به افزایش فشار بر ایران داشته باشد، از ادبیات تند استفاده میکند و در مواقعی هم اقتضا میکند که نرمتر برخورد کند، بنابراین مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خود را در شرایط مختلف با نیاز امریکاییها هماهنگ میکند.
فؤاد ایزدی، کارشناس مسائل بینالملل در گفتگو با ایرنا، درباره سفر رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران و آینده مذاکرات هستهای گفت: گروسی در دوران فعالیتش در چارچوب طراحی امریکا عمل کرده است و نیاز دارد با ایران رابطه کاری داشته باشد. ایزدی درباره برنامه هستهای ایران خاطرنشان کرد: امریکاییها متوجه شدهاند برنامه هستهای ایران را نمیتوانند متوقف کنند ولی باید آن را کند کنند و برای اینکه مطمئن شوند برنامه هستهای ایران کند شده است، نیاز به نظارت و رصد دارند و بر این اساس از رابطه کاری گروسی با سازمان انرژی اتمی ایران استقبال میکنند.
وی یادآور شد: گروسی هر زمان امریکا نیاز به افزایش فشار بر ایران داشته باشد، از ادبیات تند استفاده میکند و در مواقعی هم اقتضا میکند که نرمتر برخورد کند، بنابراین مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خود را در شرایط مختلف با نیاز امریکاییها هماهنگ میکند. ایزدی خاطرنشان کرد: ایران ۵۳سال (از دهه۶۰ میلادی) است عضو NPT (معاهده منع گسترش هستهای) است. آژانس در این مدت جز ایجاد مزاحمت و مانعتراشی، چه کمکی به ایران در توسعه انرژی هستهای کرده است؟
ایران میداند امریکا جز زبان زور نمیفهمد
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ارزیابی خود از شرایط ایران در مذاکرات وین گفت: ایران ذیل برجام ظرفیتها و توانمندیهای قبل خود را از دست داد. سرنوشت سایت آب سنگین اراک نامعلوم است که باید بازسازی شود. ۱۹هزار سانتریفیوژ داشتیم که طبق توافق برجام دوسوم آن را جمع کردیم، به همین دلیل است که وندی شرمن (مذاکرهکننده سابق امریکا در مذاکرات هستهای گروه ۱+۵ با ایران) میگوید ۲۰۲۱ مانند ۲۰۱۵ نیست، چون آنها امروز دغدغههای قبل از برجام را ندارند، بنابراین ایران در ماههای گذشته تلاش کرده است به تدریج توانمندیهای خود را بازسازی کند.
ایزدی افزود: جمهوری اسلامی ایران میداند امریکا جز زبان زور نمیفهمد. نیویورکتایمز چند ماه قبل گزارشی تهیه کرد مبنی بر اینکه زمانی که ایران غنیسازی ۶۰درصد را شروع کرد، امریکا بحث مذاکرات هستهای را جدی گرفت، یعنی زمانی که توانمندی هستهای ایران افزایش مییابد، طرف مقابل متوجه میشود که سیاست فشار حداکثری جواب نمیدهد. همین یکی دو روز قبل همان رسانه امریکایی نوشت سایتهایی که از سوی رژیم صهیونیستی در ایران نابود شده بود، در زمانی کوتاه و با کیفیت بهتر ساخته شده است. این کارشناس مسائل سیاسی گفت: ایران با وجود همه تخریبها و تهدیدها به لحاظ تکنولوژی و توسعه هستهای قویتر شده است و به نظر میرسد به دلیل عملکرد طرفهای مقابل در نوع نگاه ایران به مذاکرات تجدیدنظر صورت گیرد.
وی اضافه کرد: جو بایدن همانگونه که به توافق زیستمحیطی پاریس برگشت در همان آغاز به کار میتوانست به برجام هم بازگردد ولی برنگشت، چون نمیخواست و اکنون چرا به مذاکرات علاقهمند شده است؟ چون متوجه افزایش توانمندی ایران شده و از طرفی هم در پی ایجاد اجماع جهانی علیه ایران است. استدلال امریکاییها این است که پای میز مذاکره بیایند و اگر مذاکرات به نتیجه نرسید، تقصیر را گردن ایران بیندازند و به اروپا، چین و روسیه بگویند ما آمدیم، اما ایران کنار نیامد. دولت بایدن در حال درس گرفتن از تجربه ترامپ است.
امریکا میخواهد مذاکرات به نتیجه نرسد
ایزدی درباره آینده مذاکرات هستهای گفت: شواهد مثبتی از تغییر نگاه امریکاییها نسبت به ایران دیده نمیشود. برعکس شواهد زیادی وجود دارد که میخواهند مذاکرات به نتیجه نرسد و اعلام کنند ایران مقصر بوده است. ایران بر اساس حسننیت و معطوف به نتیجه مذاکره میکند و اگر آنها به برجام برگردند، ایران هم برمیگردد. وی اضافه کرد: آنها میخواهند در متن مذاکرات جملهای در رابطه با روابط منطقهای ایران بگنجانند و اصرار دارند بخش زیادی از تحریمهای دولت ترامپ را حفظ کنند. کاری که طرف ایرانی باید انجام دهد این است که در جنگ روایتها شکست نخورد. این کارشناس روابط بینالملل ادامه داد: غربیها در پی انداختن تقصیر گردن دیگری (Game Blame) هستند. علاقه دارند مذاکرات شکست بخورد و بعد بگویند ایران مقصر بود و روسیه و چین را هم وارد این بازی کنند و به سمت تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت علیه بروند.
ترس امریکا از بیاثر شدن تحریمهاست
ایزدی درباره پیامدهای احتمالی شکست مذاکرات هستهای برای ایران گفت: شرایط ایران در حوزه فروش نفت در حال بهتر شدن است. ترس امریکاییها دقیقاً از همین ناحیه است و آن کم شدن تأثیر تحریمهاست. آنها در پی صفر شدن درآمد ایران از فروش نفت هستند، اما انتظار آنها برآورده نشد و یکی از انگیزههای بازگشت آنها به مذاکرات و اصرار بر آن همین موضوع است.
وی ادامه داد: ساختار تحریمها به هم ریخته و دچار چالش شده است و نیاز به متن جدیدی دارد که تحریمها ادامه یابد و تأثیرش را از دست ندهد. در توافق ژنو که دو سال قبل از برجام انجام شد، کلمه «Free» به معنی سست شدن به کار رفت، چون از تحریمهای بیحاصل خسته شده بودند. این اتفاق دوباره در حال رخ دادن است و تحریمها در حال سست و بیاثر شدن هستند، به همین دلیل در پی متن و توافق جدیدی هستند.