سرویس اقتصادی جوان آنلاین: بازار ارزهای دیجیتال آنقدر در کشور توسعه‌یافته است که وزارت نیرو برق‌خواری ماینرها را متهم ردیف اول قطعی برق در کشور معرفی می‌کند. هرچند روز گذشته رئیس‌جمهور تولید و استخراج رمزارزها را تا پایان شهریور‌ماه سال جاری ممنوع کرد، اما برآوردها نشان می‌دهد که 12میلیون ایرانی در بازار رمزارزها ورود کرده‌اند و گردش این بازار حتی از بازار سهام نیز فراتر رفته است. در چنین شرایطی بانک مرکزی باید زین پس نگران ورود نقدینگی سرگردان به بازارهایی چون ارز، طلا و سکه باشد.
مطالعات بخش خصوصی در مورد رمزارزها حکایت از ورود ۱۲ میلیون ایرانی به بازار رمزارزها دارد. از آنجایی که ارزش مبادلات روزانه بازار ارزهای دیجیتال توسط ایرانی‌ها هزاران میلیارد تومان در روز برآورد می‌شود، دولت نیز در مواجهه با این بازار دچار سردرگمی شده است. با این وجود برخی از کارشناسان نگران این هستند که بازار رمزارزها به سرنوشت بازار سهام دچار شود و در آینده‌ای نزدیک با میلیون‌ها مالباخته در حوزه رمزارزها روبه‌رو شویم.
برق‌خواری ماینرها
در پی مشکلاتی که برای تأمین برق مورد نیاز کشور به وجود آمده و دلایل بسیاری برای آن از جمله غافلگیری وزارت نیرو و عدم پیش‌بینی افزایش دما و مصرف برق در کشور مطرح می‌شود، وزیر نیرو ضمن عذرخواهی از مردم گفت: استخراج هر بیت‌کوین ۳۰۰ مگاوات ساعت برق نیاز دارد که این رقم بیش از متوسط الگوی مصرف یک خانواده است، به عبارتی هزار و 200ماه برق مصرفی یک خانوار را شامل می‌شود.
رئیس‌جمهور در جریان جلسه هیئت دولت با بیان اینکه خوشحالم وزیر نیرو به دلیل قطعی برق از مردم عذرخواهی کرد، اظهار داشت: ریشه اصلی قطعی برق خشکسالی امسال است، اما برق برای استخراج رمزارزها با مجوزش، 300 مگاوات است و غیرمجازش 2هزار مگاوات. در واقع هر کسی تعدادی ماینر گذاشته و این بیت‌کوین را استخراج می‌کند.
حسن روحانی تصریح کرد: از امروز تا پایان شهریور هر نوع استخراج رمزارز ممنوع و غیرقانونی است.
سردرگمی دولت در مواجهه با رمزارزها
در سال‌های اخیر پیش‌بینی‌پذیری در اقتصاد و قدرت خرید مردم کاهش یافته است، از این‌رو مردم برای حفظ ارزش سرمایه خود پول‌هایشان را به سمت بازارها می‌برند. از آنجا که در سال گذشته حجم بالایی از نقدینگی موجود در اقتصاد کشور به سمت بازار سرمایه حرکت کرده بود، پس از ریزش‌های شاخص بورس، سرمایه‌گذاران متضرر شده برای حفظ ارزش سرمایه باقی مانده خود پول‌هایشان را از بازار سرمایه خارج و وارد بازار رمزارزها کردند.
با استقبال گسترده مردم از این بازار، بستر سوءاستفاده از آن نیز فراهم شد، تا جایی که رئیس کل بانک مرکزی بارها به مردم توصیه کرد سرمایه خود را وارد رمزارزها نکنند و نسبت به ریسک‌های این بازار هشدار داد. هشدارها به آنجا رسید که پس از مدتی بانک مرکزی طبق قانون شورای عالی مبارزه با پولشویی و مصوبه هیئت دولت در سال ۱۳۹۸ از غیرقانونی بودن مبادله رمزارز بین افراد خبر داد و شرکت شاپرک به پرداخت‌یارها اعلام کرد درگاه‌های الکترونیکی که کسب‌وکارهای غیرمجاز از جمله رمزارز ارائه می‌کنند، مسدود خواهند شد.
مقاومت در برابر مجلس
اما گزارش‌ها نشان می‌داد که این درگاه‌ها مسدود نشده‌اند و همچنان به فروش رمزارزها می‌پردازند. این امر واکنش و نگرانی مجلسی‌ها را برانگیخت و رئیس مجلس در واکنش به این موضوع در نامه‌ای به رئیس کل بانک مرکزی و وزیر امور اقتصادی و دارایی خواستار مسدودسازی درگاه پرداخت الکترونیک صرافی‌های ارز دیجیتال شد.
در این بین، رئیس کل بانک مرکزی موضع خود در این‌باره را اعلام کرد و گفت که تا زمان ترسیم نقشه راه در این زمینه از مسدودسازی درگاه‌های پرداخت صرافی‌ها خودداری می‌کند.
تا پیش از این، مصوبه دولت حاکی از غیرقانونی بودن مبادله ارزها بود، اما رئیس دفتر نهاد ریاست جمهوری در نامه‌ای از همتی خواست که مانع از مسدودیت درگاه‌های فروش رمزارز شود. همین موضوع تناقض‌هایی را در اذهان ایجاد کرد مبنی بر اینکه تا پیش از این بانک مرکزی و دولت بر غیرقانونی بودن مبادلات رمز ارزها تأکید داشتند، حالا چه شده که در مقابل ممنوعیت و مسدودیت این فعالیت‌ها از موضع خود پایین آمده‌اند.
طرف دیگر ماجرا به وزارت اقتصاد برمی‌گردد که تازه‌ترین اظهارات وزیرش حاکی از آن است که باید در مقابل رمزارزها فعالانه عمل کرد تا ضررهای آن به حداقل و سودهای آن به حداکثر برسد.
همچنین این وزارتخانه هفته پیش در همایش اقتصاد هوشمند به ابعاد مختلف انتشار رمز پول بانک مرکزی پرداخت که حاکی از موضع نرم‌تر وزارت اقتصاد به بازار رمزارزها بود، زیرا بیشتر اظهارات در این همایش مبنی بر این بود که رمزارزها، فعالانه به رسمیت شناخته شوند تا در این زمینه تسلیم شرایط نشویم.
برای انتشار رمز پول ملی محدودیت نداریم
در این خصوص عباس معمارنژاد، معاون وزیر اقتصاد گفت: ارزیابی‌هایی که برای انتشار رمز پول ملی صورت گرفته، نشان‌دهنده محدودیت قانونی و زیرساختی نیست، اما از نظر فرهنگی، نهادی و سیاسی نتوانسته‌ایم رمزارزها را مطرح کنیم.
وی درباره وضعیت انتشار رمز پول در سایر کشورها نیز توضیح داد: در حال حاضر معادل ۸۰درصد بانک‌های مرکزی در دنیا به دنبال مطالعه برای انتشار رمزارز خود هستند و ۵۰درصد نیز در حال آماده‌سازی زیرساخت‌های انتشار رمز پول هستند و ۱۰ درصد از کشورهای دنیا نیز به انتشار رمز پول خود نزدیک شده‌اند.
معمارنژاد با تأکید بر اینکه حکمرانی باید هرچه زودتر درباره رمزارزها تصمیم بگیرد، گفت: رمزارزها فواید زیادی دارند که یکی از آنها کاهش نیاز به پول و اسکناس است. باید به رمزارزها و رمز پول ملی توجه و درباره آنها تصمیم راهبردی گرفته شود که در آینده تسلیم سیاستگذاری راهبردی شرایط نشویم.
رمزارزها مثل بورس نشوند
اکنون در شرایطی که آمارها حکایت از ورود ۱۲میلیون ایرانی به بازار رمزارزها دارد و تنها در یک روز چندین هزار میلیارد تومان رمزارز توسط ایرانی‌ها مبادله می‌شود، دولت هنوز موضع خود درباره این بازار را به صراحت مشخص نکرده و بیم آن می‌رود که این بازار نیز به حال و روز بازار سهام دچار شود .
بنابراین برای تعیین سرنوشت رمزارزها در کشور لازم است هرچه زودتر تصمیماتی در قبال این بازار و فعالان آن در داخل کشور گرفته شود تا آنها دچار ضرر و زیان نشوند یا در صورت غیرقانونی بودن این فعالیت‌ها برای مردم اطلاع‌رسانی صورت گیرد و به طور جدی ممنوعیت‌ها پیگیری شود.
البته کارگروهی هم در دولت برای بررسی رمزارزها تشکیل شده است تا نحوه اقدام مقابل رمزارزها مشخص شود که باید منتظر ماند و دید دولت و مجلس برای رمزارزها چه خوابی دیده‌اند.
گزارش میدانی بازار ارز
البته بررسی‌های میدانی روز گذشته خبرنگار روزنامه «جوان» از بازار ارز بیانگر آن بود که عده زیادی از مردم برای خرید ارز مقابل صرافی‌ها صف کشیده‌اند.
یکی از اشخاصی که مقابل صرافی ایستاده بود، گفت: برای خرید ارز دولتی کارت ملی خود و 50نفر از آشنایان را جمع کرده‌ام تا ارز بخرم.
وی در پاسخ به این پرسش که چطور صرافی بدون احراز هویت 50 نفر دیگر که کارت ملی‌شان نزد شماست سهمیه ارز دولتی می‌دهد، اظهار داشت: واسطه‌ای بین ما و صرافی وجود دارد. در حقیقت ما برای فروش سهمیه ارزی 2 هزار دلاری هر کارت ملی 500 تا 600 هزار تومان از واسطه دریافت می‌کنیم و واسطه خودش با برخی از صرافی‌ها هماهنگ می‌کند.
از سخنان اشخاصی که برای خرید ارز مقابل صرافی‌ها صف کشیده بودند، می‌توان متوجه شد که برخی از واسطه‌ها سهمیه ارزی 2هزار دلاری هر کارت ملی را حدود 500 هزار تومان خریداری می‌کنند. با وجود این اشخاص دیگری هم برای سرمایه‌گذاری در بازار ارز ورود کرده‌اند.
یکی از متقاضیان خرید ارز به خبرنگار «جوان» گفت: پیش از این سرمایه‌گذار بازار رمزارزها بودم، اما پرتفوی خود را کمی سبک کردم تا در بازار دیگری چون ارز سرمایه‌گذاری کنم.
ماینرها خاموش!
توانیر با انتشار اطلاعیه‌ای به تمامی استخراج‌کنندگان غیرمجاز رمزارز که به صورت مخفیانه از اشتراک برق مردم استفاده می‌کنند، هشدار داد: «به اطلاع می‌رساند مطابق مجوزات صادره وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکنون ۵۰ مرکز استخراج رمزارزها مجموع قدرت مصرفی ۲۰۹مگاوات در ۱۴ استان با صنعت برق قرار داده بسته و در چهارچوب مقررات فعالیت می‌کنند. با توجه به مفاد قرارداد مبنی بر اینکه در دوران اوج مصرف برق تابستان، اولویت اول صنعت برق، تأمین برق مراکز حیاتی و حساس است، تمامی مراکز استخراج قانونی رمزارز از ابتدای خرداد‌ماه مصرف برق خود را متوقف کرده و این توقف فعالیت تا شهریور‌ماه و پس از کاهش نیاز مصرف شبکه ادامه خواهد داشت. با توجه به شرایط بیماری فراگیر کرونا که استمرار تأمین برق برای تمامی بخش‌ها وضعیت حیاتی به خود گرفته است، مجدداً به تمامی مصرف‌کنندگان غیرمجاز رمزارز که به صورت مخفیانه و با سوءاستفاده از اشتراک برق مردم، این انرژی حیاتی را می‌بلعند، اکیداً هشدار داده می‌شود به سرعت فعالیت‌های خود را متوقف کنند.»
