سرویس اقتصاد جوان آنلاین: پاییز امسال با افزایش قیمت فولاد و محصولات فولادی و اعتراض مجلس به عدم کنترل بازار از سوی وزارت صمت، با تصمیم ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، «شیوهنامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد» از سوی معاونت اقتصادی رئیسجمهور آغاز و اواسط آذرماه با هماهنگی وزارت صمت و مجلس ابلاغ شد.
با انتشار این شیوهنامه موجی از اعتراضات از سوی فولادیها و صنایع پایین دستی شکل گرفت. در این میان انجمن فولاد مخالف اجرای آن و انجمن نوردکاران روح شیوهنامه را مبارزه با رانتخواری میدانند، اما تأکید دارند در مدت ۲۰ روزگذشته به دلیل اجرای ناقص، قیمت فولاد و شمش گران شده است. همچنین وزیر صمت تأکید دارد که تمامی محصولات فولادی باید در بورس کالا عرضه شوند و از مازاد آن صادرات انجام شود. در حالی که فولادیها معتقدند که باید بخش اعظمی از تولیدشان را صادر کنند.
رزم حسینی میگوید: «هدف از ابلاغ این شیوهنامه تقویت تولید بوده تا عرضه و تقاضای محصول در بورس کالا به شکل شفاف دنبال شود و استفاده از این روش و شیوهنامه باعث تعادل قیمتها خواهد شد و عرضه محصولات فولادی در بورس خللی در صادرات ایجاد نمیکند.» وی میافزاید: «برابر سند فولادی کشور با تعامل تشکلهای بخش خصوصی، سهمیهبندیها انجام شده و هیچ محدودیتی در صادرات وجود ندارد و با این روش صادرات هم میتواند به مورد اجرا درآید.»
مجلس و شیوهنامه فولاد
همزمان با تدوین این شیوهنامه، کمسیون صنایع مجلس نیز طرحی به منظور ساماندهی بازار فولاد در دست تدوین دارد که به گفته اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی طرح مجلس در زمینه فولاد در حقیقت پشتیبانی قانونی از اقدام دولت خواهد شد.
مهدی طاهری از اعضای کمیسیون میگوید: «تصویب شیوهنامه ساماندهی بازار فولاد در دولت، اقدام قابل تقدیری بود که مورد حمایت کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی است و اعتقاد داریم هجمهها علیه وزیر صنعت در رابطه با جلوگیری از نتیجه بخش بودن اجرای این شیوهنامه است.»
وی میافزاید: «تدوین طرح ساماندهی بازار فولاد در مجلس شورای اسلامی به موازات شیوهنامه مصوب دولت انجام گرفته و با این کار به دنبال پشتیبانی قانونی از اقدام وزارت صنعت در این زمینه است.» عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تصریح میکند: «رقابتیشدن بازار فولاد و ایجاد شفافیت دو ویژگی مهم شیوهنامه مصوب دولت برای ساماندهی بازار فولاد است که به صورت همه جانبه مورد حمایت مجلس است.»
انجمن نوردکاران فولادی و نقادی شیوهنامه
رئیس انجمن نوردکاران فولادی ایران با تأکید بر نوعی دو گانگی در این شیوهنامه میگوید: «کلیات شیوهنامه ساماندهی بازار فولاد مورد تأیید این انجمن قرار دارد و در واقع ۸۰درصد مورد موافقت اعضای انجمن است، ضمن اینکه روح شیوهنامه مبارزه با رانتخواری است، اما در عمل اجرا نشد.»
سیداحمد رضوی نیک در نشستی با خبرنگاران میافزاید: «شیوهنامه برابر دستورالعملهای وزارت صنعت تدوین شده، اما شکل اجرایی به خود نگرفته است، چنانچه شیوهنامه به درستی اجرا شود، به تعادل قیمت فولاد در بازار کمک میکند.»
وی میگوید: «نوردکاران پیشنهاد کردهاند، قیمتها به شکل ریالی و براساس قیمت تمام شده و برابر قانون با در نظر گرفتن نقطه نظرات کارشناسی سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان و دیگر نهادهای ذیربط باشد.»
رضوی نیک تأکید میکند: «براساس گزارشهای گمرک جمهوری اسلامی ایران، بورس کالا و سازمان ایمیدرو میزان شمش تولیدی فولادسازان هشت ماهه امسال به رقم ۱۸ میلیون و ۲۴۲ هزار تن بوده که ۲ میلیونو ۷۰۰ هزار تن آن در بورس عرضه شده است و فقط به ۵۰ درصد تعهدشان عمل کردهاند.»
وی گفت: «نوردکاران در هشت ماهه منتهی به آبان بالغ بر ۵ میلیون و ۸۲۷ هزار تن میلگرد و تیرآهن تولید کردند و از سقف تعهد عرضه در بورس به میزان یک میلیون و ۶۴۵ هزار و ۱۶ تن به میزان ۲ میلیون و ۶۷۵ هزار تن در بورس ارائه محصول داشتند که در واقع ۱۶۳ درصد به تعهد خود عمل کردند.»
وی دورماندن نوردکاران و تولیدکنندگان نهایی از اهداف صادراتی را نتیجه قیمتگذاری مهندسی شده در بورس کالا میداند و میافزاید: «نوردکاران بازارهای صادراتی حوزه خاورمیانه، خلیج فارس، شرق آسیا و منطقه CIS از دست دادهاند. کشورهای مقصد صادرات با شمش ارزان ایرانی تبدیل به تولیدکنندگان مقاطع طویل شدهاند.» رضوی میگوید: «مافیای فولاد قصد دارند جلوی اجرایی شدن شیوهنامه را بگیرند و شیوهنامه را با زور خودشان تبدیل به شیوَننامه کردهاند و تا زمانی که معاون اقتصادی دولت ایرادات موجود را رفع نکند، بازار آرام نمیگیرد، ضمن اینکه تعلل در رفع ایرادات و لغو مکرر جلسات حاکی ازآن است که قرار نیست این شیوهنامه در دولت فعلی به مرحله اجرایی درآید.»
رضوینیک میگوید: «در ۰۲ روز گذشته برخلاف پیشبینیها با اجرای شیوهنامه فولاد قیمتها در بورس کالا کاهش نیافت. در معاملات آذرماه با اجرای شیوهنامه شاهد رشد قیمت پایه شمش بودیم. به طوری که در هفته دوم آذرماه قیمتهای معاملات از نرخهای پایه نیز پایینتر امده و تا یک درصد کاهش یافته، اما بعد از جلسهای که در خصوص شیوهنامه با فعالان این حوزه برگزار شد، مقرر شد که قیمتهای داخلی بر مبنای ۰۸ درصد قیمتهای سیایاس باشد، قیمتها روند صعودی گرفت، زیرا همزمان با ابلاغ شیوهنامه قیمتهای جهانی فولاد گران شد.»