سرویس بین الملل جوان آنلاین: به گزارش «جوان»، میشل عون، رئیسجمهور لبنان دیروز با انتشار بیانیهای استعفای «سعد حریری» را پذیرفت، ولی از او و اعضای کابینهاش خواست تا زمان تشکیل دولت جدید، اداره امور را بر عهده داشته باشند. الیاس بوصعب، وزیر دفاع لبنان فاش کرده که استعفای سه شنبه شب حریری پیشبینی شده نبوده و بدون هماهنگی با گروههای مختلف انجام شده است که اکثریت دولت را تشکیل میدهند. این سخنان وزیر دفاع لبنان حدس و گمانها درباره پشت پرده استعفای حریری را بیشتر کرده و برخی ناظران حدس میزنند که هماهنگ نشده بودن استعفای حریری با طرفهای دخیل در کابینه، احتمال هدایت شده بودن استعفای او را بیشتر کرده است، به خصوص که گروههایی مانند حزبالله اساساً با استعفای او مخالف بودند. عبدالباری عطوان، نویسنده رأیالیوم هرچند نوشته که حریری پیش از این در برابر فشارها از جانب عربستان سعودی برای استعفا مقاومت کرده بود، ولی بعید ندانسته که استعفای سه شنبه شب او در نهایت تحت فشار انجام شده باشد، هرچند به گفته عطوان هنوز هم مشخص نیست که استعفای حریری در این برهه زمانی یک اقدام شخصی است یا اینکه وی در پی فشار طرفهای خارجی بهویژه امریکا و متحدان آن در منطقه خلیج فارس این تصمیم را گرفته است. سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل بینالملل نیز معتقد است که اعتراضات مردمی در لبنان باعث استعفای سعد حریری نشد، بلکه این فشارهای خارجی بود که موجب شد که وی تصمیم به استعفا بگیرد.
آمادگی مشروط حریری
چیزی که به تأملبرانگیز شدن استعفای نخستوزیر لبنان افزوده، ابراز آمادگی مشروط او برای تصدی سمت نخستوزیری دولت جدید لبنان است. حریری دیروز به رغم پذیرش استعفایش از طرف میشل عون، رئیسجمهور لبنان گفت که به شرط اینکه دولت جدید لبنان شامل وزیران «تکنوکرات» باشد که قادر به اجرای اصلاحات سریع و مورد نظر او باشند، حاضر است قبول مسئولیت کند. یک مقام برجسته که خواست نامش فاش نشود به رویترز گفته که دولت جدید باید عاری از مجموع شش وزیری باشد که دولت مستعفی آنها را دربرمیگرفت. برخی منابع وابسته به بیت الوسط (محل اقامت سعد حریری) نیز به شبکه البیسی لبنان گفتهاند که سعد حریری به دنبال نخستوزیری نیست، اما اگر مسئولیتی بر گردن وی گذاشته شود، آن را خواهد پذیرفت. این منابع گفتهاند که هرگونه حرف و حدیث و اخبار مربوط به شرط گذاشتن ما در این مرحله نادرست است. ما در انتظار رایزنیهای پارلمانی و اینکه چه کسی مأمور تشکیل کابینه خواهد شد، هستیم.
علاوه بر این، اعتراضات بهرغم استعفای حریری، هرچند با شدت کمتر، ادامه یافته است، تحولی که نشان میدهد معترضان احتمالاً سناریوهای دیگری نیز در ذهن دارند. منابع لبنانی میگویند هرچند از صبح چهار شنبه بسیاری از راههای ارتباطی لبنان در حال بازگشایی بود، ولی ارتش مردم را به همکاری فراخوانده و خواستار بازگشایی راهها شده است. در این بحبوحه، برخی منابع به نقش برخی سفارتخانههای خارجی و بیش از همه امارات متحده عربی در حمایت مالی از برخی معترضان و پرداخت پول به آنان برای ماندن در خیابانها خبر میدهند. پایگاه خبری العهد به دخالتهای سفارتخانههای خارجی و بیش از همه عربستان و امارات در تظاهرات مردمی لبنان اشاره کرده و از پرداخت روزانه ۱۰۰ دلار به هر معترض برای باقی ماندن در خیابانها خبر داد و اعلام کرد این رقم در ساعات شب به ۱۵۰ دلار افزایش مییابد. این منبع همچنین به اقدامات سفارت امارات در توزیع غذای گرم بین تظاهرکنندگان در ساعات مشخص و برپایی چادر و حضور گروههای موسیقی در خیابانها و بین معترضان اشاره کرد.
اسم رمز «دولت تکنوکرات»
در حالی که یکی از منابع نزدیک به میشل عون، رئیسجمهور لبنان که نخواست نامش فاش شود به خبرنگار آناتولی گفته که تشکیل دولت جدید در آینده نزدیک بعید به نظر میرسد و عون میخواهد اطمینان حاصل کند که دولت جدید مطالبات لبنانیها را در نظر میگیرد، ادامه اعتراضات حدس و گمانها را درباره طرحهای پشت پرده افزایش داده است. نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان روز چهار شنبه خواستار تعجیل در تشکیل دولت شد و درباره فشارهای بینالمللی بر لبنان هشدار داد. عبدالباری عطوان نیز در رأیالیوم نوشت: لبنان پس از این استعفا در دهانه آتشفشان قرار دارد خصوصاً اینکه قوای متعدد داخلی، خارجی، منطقهای و بینالمللی نمیخواهند این کشور امنیت و ثبات داشته باشد و بهویژه حزبالله را هدف قرار دادهاند، جنبشی که به یک نیروی سیاسی و نظامی فعال و تعیینکننده در مسائل عربی تبدیل شده و تهدیدی موجودیتی برای دولت اشغالگر اسرائیلی و پروژه امریکایی در منطقه به شمار میرود. سعدالله زارعی، کارشناس مسائل خاورمیانه معتقد است که استعفای حریری جهشی را در اعتراضات کشور لبنان ایجاد میکند و احتمالاً از نظر کمی، اعتراضات بیشتر نیز خواهد شد و از نظر روشی، به نظر میرسد تظاهرات به خشونت بیشتر گرایش پیدا کند. به گفته زارعی، در سطحی دیگر در نتیجه افزایش تعداد معترضان و خشونت، در خیابانهای لبنان، فشارها به سمت استعفای میشل عون، رئیسجمهور لبنان معطوف خواهد شد. زارعی در گفتگو با انتخاب میگوید که این احتمال وجود دارد که حریری با نسخهای جدید وارد عرصه رقابتهای انتخاباتی آتی شود. به نظر میرسد حریری در آینده نزدیک با شعار «دولت تکنوکرات» و دولتی که خود به شکل مستقل آن را تشکیل دهد و کاری به کرسیهای سایر احزاب و جریانهای پارلمانی نداشته باشد، چشم دوخته است.» وی افزود: «توجه به این مسئله ضروری است که شعار «دولت تکنوکرات» در عراق و لبنان معمولاً از سوی جریانهایی مطرح میشود که میخواهند در برابر محور مقاومت قرار بگیرند و غالباً از خارج کوک میشوند.