کد خبر: 927996
تاریخ انتشار: ۰۳ مهر ۱۳۹۷ - ۰۳:۳۶
گفت‌وگوی «جوان» با انیماتور مسلم بن عقیل
نیازی به حمایت مالی سازمان‌ها نیست تنها می‌خواهیم ما را در قوانین حمایت کنند، یعنی قوانین درست طراحی شود تا مشتریان خود را داشته باشیم و رقیب خارجی به راحتی ترکتازی نکند و هیچ کس برای این تولیدات داخلی و خارجی موازنه ایجاد نمی‎کند والا حمایت پولی نمی‌خواهیم. متأسفانه نگاه به فرهنگ نگاه سوبسیدی و سلیقه‌ای است و این مشکل ایجاد می‌کند. امروز هجمه محصولات رایگان خارجی در شبکه‌های غیر مجازی و اینترنت به قدری زیاد است که فرصت دیده شدن محصول ایرانی نیست
معصومه طاهری
سیدمصطفی حسینی اهل مشهد، فوق لیسانس معماری دارد و از سال ۷۲ کار حرفه‌ای خود را در عرصه انیمیشن شروع کرده است. آثار انیمیشنی او را می‌توان عمدتاً در ژانر‌های مذهبی و ارزشی دنبال کرد که هر کدام مخاطبان زیادی داشته است، مانند مجموعه زیبا و به یاد ماندنی «عاشوراییان»، فیلم سینمایی «مسلم بن عقیل»، دو فیلم کوتاه «حبیب بن مظاهر»، انیمیشن‌های «همه ایمان»، «آخرین پیامبر»، «حمزه شکارچی شیر» و «استلبرد نبرد خلیج‌فارس ۲». آثاری که می‌توان گفت: در زمان خود شاهکاری هنری محسوب می‌شد و جایگاه انیمیشن ایران را در دید جهانی بهبود بخشید. به بهانه بازپخش فیلم انیمیشنی «مسلم بن عقیل» در روز عاشورا با وی که بر خلاف تصور نه در تهران، بلکه ساکن مشهد است گفت‌وگو کردیم.

بودن در مشهد کار ملی کردن را سخت نمی‌کند؟
از مشهد یا هر جایی دیگر می‌شود کار جهانی کرد. امروز دیگر شرایطی نیست که حتما در تهران باشیم و محدودیت‌ها مانع باشند. درست است که نهادهای تصمیم گیر در تهران هستند و بودجه و حمایتها هم عموما از مرکز سر در می اورند اما در فاز تولید واقعا نیازی به تمرکز نیروها درتهران نیست و این نگاه که فقط کاری که از تهران باشد حرفه ایست بیشتر یک سو برداشت فرهنگیست و ما در حال تغییر این نگاه محدود هستیم. شروع کار من در صبای تهران و با مجوعه عاشوراییان بوده است اما سال 89 که به مشهد برگشتم ادامه تولید همان مجموعه در قالب داستان عابس بن ابی شبیب را در مشهد پی گرفتیم و به لطف خدا همان کیفیت و شرایط را هم تامین کردیم. کار همه ی ایمان و آخرین پیامبر ما هم کلا در مشهد تولید شد که جوایز متعددی را از جشنواره های داخلی کسب کرد و در سیمای جمهوری اسلامی هم پخش شد. در زمینه کتابهای مصور هم شروع کار من از مشهد بوده است اما مشتریهای ما از جنوب و شمال و غرب و مرکز کشور بوده و هستند. البته که برای ارتباط بهتر با پخش کنندگان، انتشارات خراسان فعالیتش را در تهران متمرکزتر کرده که به توزیع مربوط می شود، ولی برای تولید هر جایی می‌توان کار کرد. این روزها خیلی‌ها در نقاط مختلف کشور با کشورهای دیگر کار می‌کنند و مبادله پول و اثردارند از مدلسازی و متحرکسازی تا تصویرگری کتابهای کامیک و مانگا. لذا واقعیت این است که این مسئله دیگر خیلی برای تولید کننده محدودیت نیست.
 
چطور در مشهد فعال شدید؟
سال 85 به واسطه یکی از همکاران وارد یک پروژه کامیک بوک شدم که سفارش یکی از کشورهای همسایه بود و یک قهرمان ملی خیالی را برایشان خلق می کرد. این اولین مواجهه حرفه ای من با کامیک بود و برایم خیلی جذابیت داشت چون تا حد زیادی از جذابیتهای انیمیشن که یک رسانه تصویری ست برخوردار بود و در عین حال نیازمند تیم و زمان و هزینه بسیار کمتری بود. همان سالها یک مجموعه داستانهای پراکنده را برای معاونت تبلیغات آستان قدس رضوی در قالبی نزدیک به کامیک تصویر گری کردم و یک پروژه شخصی را هم پی گرفتم که داستان جنگ خندق بود و هنوز هم دوست دارم موقعیتی پیش بیاید و ان را به یک کار کامل تبدیل کنم. خلاصه پی گیر بودم که این خط تولید را برای محصولات وطنی هم به راه بیندازیم و طبیعتا اولین ایده ای که داشتم راه اندازی یک نشریه کامیک بود. با دوستان و اشنایان رایزنی کردیم و عاقبت رسیدیم به موسسه فرهنگی خراسان که روزنامه خراسان را به عنوان پرمخاطبترین روزنامه شرق کشور منتشر می کند. جلسه خوبی با مدیر مسوول مجموعه هماهنگ شد و در همان جلسه به این نتیجه رسیدیم که به عنوان قدم اول به جای رفتن زیر بار مسوولیت نشریه که سنگینتر و پر خطرتر بود چند جلد کتاب در این قالب تولید کنیم و شرایط بازار را بهتر بسنجیم.
سال 91 بود که قرارداد بستیم تا برای چهار جلد کتاب کامیک باشد. ایده من چهار کتاب از چهار دوره مختلف تاریخی بود که داستان اول مربطو به دوران اساطیری باشد و از ان میان داستان زال و سیمرغ را انتخاب کردم و اجرا شد که خیلی مورد استقبال قرار گرفت و لذا تصمیم بر آن شد که سه تای بعدی هم از داستانهای شاهنامه باشد و هفت خوان رستم را در سه جلد درآوردم که به لطف خدا با وجود اینکه پخشی های بزرگ پای کار نبودند اما بازخورد خوبی از مخاطب داشتیم و کار به چاپهای ششم و هفتم هم با تیراژهای خوبی رسید و حالا عناوین بیشتر و داستانهای بعدی از شاهنامه و دیگر داستانهای مهم تاریخ ادبیات ایران را با تیمهای مختلف در دست تولید داریم.

در مشهد کلاس خاصی برای آموزش هست؟
انیمیشن به عنوان یک رشته دانشگاهی در مشهد تدریس می شود اما برای کامیک یا به اصطلاح فارس شده اش؛ پی نما کلاس خاصی نداریم و اموزهشا تا به امروز محدود به مهارتهای جانبی بوده است. البته امسال در مرکز آموزش خراسان که جزء زیرمجموعه‌هاست دپارتمان انیمشن و کامیک راه اندازی کردیم و ان شالله به طور مستقیم و حرفه ای به سراغ آموزش مهارتهای جامع این دو حرفه خواهیم رفت.
 
به نظر شما کامیک ظرفیت چه تاثیرات فرهنگی و اجتماعی را می‌تواند داشته باشد که بتوان روی آن سرمایه گذاری کرد؟
رسالت کارهای فرهنگی امروز فرقی نمی‌کند در کدام حوزه هنری باشد باید در چهارچوب تقویت هویت و روحیه اعتماد به نفس تعریف شود. برای این منظور به تصویر کشیدن تاریخ پر افتخار ایران از یک طرف، و شناساندن قهرمانهای ملی و مذهبی از سوی دیگر در کنار ساخت و ارائه الگوهای به روز و متناسب با سبک زندگی امروزین مخاطبین باید مورد توجه قرار بگیرد که کامیک به عنوان یک رسانه جذاب، کم هزینه و پر مخاطب می تواند نقش جدی را در راستای تحقق آن ایفا کند. ما آمیزه ای از تاریخ طولانی و در عین حال انسانی ترین اعتقادات مذهبی هستیم که جمع این دو می تواند نیرویی بسازد که ازعهده همه چیزبربیاییم. در زمانه ای که دشمنان ما سعی بر ایجاد احساس یاس و ناتوانی در ملت ایران دارند بهترنی راه مقابله دمیدن روح امید و نیز حس اعتماد به نفسی ست که تنها از طریق تولید محصولات فرهنگی مناسب در قالبهای مختلف منجمله کامیک قابلیت تحقق دارد.

در این مسیر موفق بوده اید؟
به لطف خدا توانسته‌ایم شروع کننده یک حرکت جدی باشیم و قهرمانان ملی و دینی که قابلیت حضور در این عرصه را دارند نشان بدهیم زیرا قهرمانان ما هم در قالب کامیک و انیمیشن می‌توانند به خوبی رسانه‌ای شوند. ما تازه ابتدای راه هستیم نتایج خوبی را هم دریافت کردیم و هرچند به لطف بعضی سیاستگذاریهای داخلی به مدت سی سال از استفاده از رسانه موثر کامیک در راستای اهداف ملی و اعتقادی مان محروم بوده ایم اما در عین حال شاید این وقفه سی ساله باعث شود تا پیرو راه دیگران نباشیم و بتوانیم مسیر خودمان را ایجاد کنیم .

شما مدتی هم با شرکت اماراتی همکاری داشتید چرا با شرکت اماراتی ادامه ندادید؟
با شرکت اماراتی قرارداد مستقیم نداشتیم. مجموعه سفارش دهنده 8 جلد از کتابها را با تیم ما در ایران کار کرد و بعد ادامه مسیر را با تیم دیگری در مجموعه خودشان پی گرفتند. به اصطلاح کار که دستشان امد و راه و چاهش را بلد شدند خودشان دست گرفتند و ادامه دادند. اما به هرحال برای ما تجربه خوبی بود.

چه توقعی از سازمانهای دولتی برای پیشبرد روند کار دارید؟
خیلی از همکاران ما در این مواقع می گویند حمایت و منظورشان تخصص بودجه بیشتر است اما واقعا مساله فراتر از صرف حمایت مالیست. لازم داریم که ما را در قوانین حمایت کنند یعنی قوانین درست طراحی شود تا برای محصول داخلی بازار مطمئن و منصفانه ای ایجاد شود و رقیب خارجی به راحتی ترکتازی نکند. از یک طرف نگاه به فرهنگ نگاه سوبسیدی و سلیقه‎ای است و این مشکل جدی در فاز تولید و عرضه ایجاد می‌کند. از طرف دیگرهجمه محصولات رایگان خارجی در شبکه‌های مجاز و غیر مجاز توزیع و کانالهای اینترنتی به قدری زیاد است که فرصت دیده شدن محصول ایرانی وجود ندارد. بزرگترین حمایت برای ما سیستمی است که محصول ما را به دید مخاطب برساند.


در طراحی شخصیت، کدام کار بیشتر به دل شما نشسته است؟
طبیعتا همه کارها را دوست دارم و برای هیچکدام کم نگذاشته ام. برای کار سینمایی «صلح جاویدان» خیلی تلاش کرده بودم هرچند به دلایل مختلفی پروژه نافرجام شد اما برای آن را خیلی انرژی گذاشتم اولین کاری بود که دوسال درگیر شخصیت‌ها و طراحی آنها بودم که ان هم پروسه لذت بخشی بود. اما کاراولم مسلم بن عقیل بود که هرچند طراحی کارارکترها را دوست دیگری انجام داده بود اما به تبع تغییرات گرافیک کار و بعضی نکات دیگر باید دستی به سرورویشان می شکیدم و از طرف دیگر انیماتور شخصیت مسلم هم بودم که باعث شد با این شخصیت احساس دلبستگی و پیوستگی ویژه ای پیدا کنم. می دانید که انیماتور در واقع بازیگر عرصه انیمیشن است و برای درک درست حس شخصیت باید مثل یک بازیگر بتواند خودش را به جای شخصیت قرار دهد و او را زندگی کند . خلاصه این هم از توفیقات بزرگ زندگی من بود که خدا را از این بابت شاکرم. خداوند رحمت کند استاد بهرام زند را که صدایشان تصور ما را از این شخصیت تکمیل کرد و به اوج رساند.
 
کار مسلم کار بسیار زیبایی شد چرا این کار در سینما مثل شاهزاده روم و یا تهران 1400 مورد استقبال قرار نگرفت ؟
کار مسلم از اول سینمایی نبود بلکه برای تلویزیون ساخته شده بود. یک سریال 13 قسمتی بود که سه قسمت اول آن داستان حضرت مسلم بود و بقیه قسمتها به داستان دیگر یاران اباعبدلله می پرداخت اما به دلایل مختلف، تولید کار بعد از چهار قسمت متوقف شد و سه قسمت اول با تغییراتی در قالب یک فیلم بلند عرضه و نمایش شد. در هرحال به نظرم اگر هم در سینما اکران می‌شد علی القاعده سرنوشتی بهتر از سایر فیلمهای مذهبی مانند روز واقعه که به بحث عاشورا می‌پردازد پیدا نمی کرد. چون هنوز فرمول تولید کارهای مذهبی پرمخاطب در سینما را پیدا نکرده ایم. خصوصا کارهای تراژیک و داستانهایی که به طور مستقیم به معصومین می پردازند. البته فیلمهای شاهزاده روم و فیل شاه از این جهت تجارب خوبی به نظر می رسند که شاید راهشگای تولید محصولات با تم مذهبی و در عین حال پر مخاطب در سینمای کشور قرار بگیرند.
به غیر از صبا کدام مجموعه بیشترین بار انیمیشن را به دوش می‌کشد؟
اساسا بار انیمشن را کسی به دوش نمی‎کشد همه بار به دوش انیمیشن می‎گذارند (می خندد) حتی مجموعه صبا هم که در واقع متولی اصلی تولید انیمیشن در ایران است و نزدیک به بیست سال هم هست که در زمینه انیمیشن تلویزیونی و صنعتی سابقه دارد به خاطر نوع نگاه صرفا مصرفی که به تولیدات دارد باعث شده تا کیفیت و مشخصات فنی کارها از یک حدی بیشتر رشد نکند و شرکتهای تولید انیمیشن هم رشد واقعی و بالقوه شان را پیدا نکنند. اما چنانکه پیشتر هم گفتم انتظار ما هم این نیست که کسی بیاید و بار انیمیشن را به دوش بکشد. بار انیمیشن را بچه های انیمیشن با علاقه و انگیزه و بیشترین توان به دوش می کشند به شرطی که شرایط برای رشد کار موثر فراهم بشود که مهمترین مقدمه اش، تامین بازارهای گسترده و موثر برای تولیدات این مجموعه هاست. و این مهم با تصویب قوانین حمایتی محدود کننده توزیع محصولات خارجی و ایجاد موازنه بین عرضه محصولات داخلی با انها و نیز امکان بهره مندی تولید کنندگان انیمیشن از منافع جانبی محصولاتشان به خوبی امکانپذیر است.
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار