به گزارش خبرنگار جوان آنلاین از اصفهان، برای اینکه جامعه ما بتواند برای بر طرف کردن مسائل و مشکلات خود به راه حل های اساسی و بلند مدت دست یابد ،لازم است که در ابتدا مردم ما اصول پیشگیری از تهدیدها و آسیب های اجتماعی را رعایت نمایند باید اذعان کرد که این خود اقدامی پیشگیرانه تلقی می شود چرا که هدف اصلی آن تضمین پیشگیری از آسیب ها است ،یعنی اقدام مؤثر علیه عوامل یا فرایندهایی که در بروز آسیب ها نقش تعیین کننده و قاطع دارند .
برای حل مسائل و مشکلات ناشی از آسیب ها نیاز به درک درستی از موقعیت های اجتماعی و پیشگیری از معضل ها را داریم تا عرصه لازم برای فعالیت های سالم و بهنجار افراد جامعه مهیا شود .
بازشناسی ارزش های اصیل ملی و اسلامی ،بازگشت به ارزش ها ،احساس ایمنی و اتکا ء به قانون، اعتماد به بهره مندی از قانون و حقوق شهروندی و ... هریک می توانند از دیگر اصول پیشگیری از آسیب ها تلقی شوند .
از این جهت ماباید ابتدا درباره برخی از ساز و کارهاو کم وکیف آنها اطلاعاتی داشته باشم .داشتن اطلاعات در خصوص کم و کیف و ساز و کارآسیب ها همان آسیب شناسی یا تهدید شناسی است .
راهکارهای جامعه شناختی
1-ارتقاء سطح زندگی مردم ،یعنی سطح درآمد ،سطح خدمات آموزشی و ...از طریق فرایندهای مناسب رشد اقتصادی .
2-افزایش کارآیی توان بالقوه جامعه
3-افزایش امنیت و آسایش عمومی
4-کاهش نابرابری های اجتماعی
5-اقدام برای پیشگیری از گسترش فقر در گروه های اجتماعی
6-گسترش نهادهای آموزشی و فرهنگی در کشور
راهکارهای روانشناسی
امروزه بسیاری از آسیب های امنیتی – اجتماعی حاصل محیط فرهنگی-اجتماعی ناسالم و جو روانی نامطلوب است .اگر خواهان آن هستیم که آسیب ها و تهدیدهایی چون اعتیاد ،طلاق، تجاوز به حقوق دیگران ،قانون گریزی، بد پوششی،خشونت ، رشوه خواری و ...را ریشه کن کنیم ،لازم است ریشه های فرهنگی و روانی که به رشد این نوع تهدیدها و آسیب ها دامن می زنند را شناسایی و معالجه کنیم.
برای این کار باید فضای فرهنگی –روانی جامعه هماهنگ با آن سالم سازی شود و دستگاه های ارشادی و تبلیغی و سازنده افکار عمومی نظیر صدا و سیما و مطبوعات با توجه به نیازها وزمان سامان یابند و برنامه های حساب شده ای ارائه نمایند .
آنچه مشخص است حل بسیاری از مسائل و معضلات در گرو فراهم ساختن فضای مناسب و سالم فرهنگی –روانی در جامعه است که در صورت تحقق نسبی آن شرایط خود اتکایی ،اعتماد به نفس ،شکوفایی استعدادها وبه کارگیری نیروهای بالقوه را فراهم می سازد .
سایر راهکارها و راهبردهای پیشگیری از آسیب ها
1- بهینه سازی سایر منابع انسانی ،فرهنگی واجتماعی
2-برنامه سازی وسایل ارتباط جمعی به ویژه رادیو و تلویزیون
3-ترغیب و تحریک افراد جامعه برای احترام به قانون در جهت ترویج نظم و آرامش و ثبات در جامعه
4-ارائه و نمایش نظم موجود و اهمیت حفظ آن .
5-تأکید و توجه به ارزش ها و اصالت های دینی و فرهنگی حاکم برجامعه .
نقش نیروی انتظامی در کاهش آسیب های اجتماعی
نقش در احساس امنیت اجتماعی و ارائه پیشنهادهایی در این زمینه مستلزم همکاری و هماهنگی ارگان هایی است که می توانند تاثیر گذار باشند در پایان برخی پیشنهادهایی برای اثر گذاری نقش نیروی انتظامی در زمینه پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی نیز ارائه می شود:
*در یک جامعه آگاه و توسعه یافته رویکرد نیروی انتظامی باید جامعه محور باشد که مبتنی بر عدم وقوع جرم است .
بنابراین شناسایی و به کار گیری فعالیت بخشی که نقش پیشگیری از جرم را انجام می دهد از جمله اقدامات بسیار مهم نیروی انتظامی است .
ویژگی ها و شاخص های نیروی انتظامی جامعه محور نقطه مقابل ویژه گی های رویکردتهدیدمحور است .در رویکرد تهدید محوری مقابله با جرم اصل و شیوه ی کار نیروی انتظامی است و ابزار نیروی انتظامی برای تامین امنیت ،تجهیزات و در بهترین شرایط ،تخصص حرفه ای به شمار می آید که پس از وقوع جرم به دستگیری مجرم می انجامد .
اما در رویکرد جامعه محوری ، یکی از شاخصه های نیروی انتظامی استفاده از توانمندی جامعه در مواجهه با معضل ها ،مسائل ،نا هنجاری و جرایم است و امروزه آموزش همگانی و مشارکت شهروندان از عناصر اصلی کار نیروی انتظامی است .
*سازمان پلیس بابرگزاری جلسه با خانواده ها ،جوانان ،اصناف و ...و ارتباط و تعامل گسترده با دانشگاه ها ،مدارس ، نهادها و سازمان ها برای مهار جرم و افزایش احساس امنیت اقدام می کند.
*نیروی انتظامی با تعامل و تقابل مفیدی که با ساختار فرهنگی خانواده ها می تواند داشته باشد با بیان و تشریح انحرافات اجتماعی در نقاط جرم خیز باید سعی در اشاعه روح جمعی به زندگی افراد با یک رویه اخلاق اجتماعی مثبت و رویکرد خوش بینانه در رفتار اجتماعی داشته باشد .
*تولید محصولات فرهنگی چون کتاب ،فصلنامه ،لوح فشرده ،برنامه های تصویری ،انیمیشن و تبلیغات فرهنگی - اجتماعی در مکان های عمومی و خصوصی بر هدایت و پیشگیری از آسیب های اجتماعی کمک فراوانی می کند و این فعالیت باید در نیروی انتظامی گسترش یابد .
*یکی از اقداماتی که ناشی از تغییر نگرش نیروی انتظامی شده ایجاد مراکز مشاوره و مددکاری اجتماعی در یگان های انتظامی سراسر کشور است که ایجاد این مراکز به منظور پیشگیری از وقوع جرم و کمک به خانواده ها ،جوانان ،افراد در معرض آلودگی و انحراف و نیز کمک به کسانی است که خواهان رهایی از گرفتاری در دام های فساد و تباهی هستند .
با ترکیب و اقدام خدمات مشاوره ،روانشناسی و مددکاری اجتماعی به مجموعه فعالیت های نیروی انتظامی در حقیقت این نهادهای کمکی ،حرفه ای و مردمی به شکلی بدیل در دسترس همگان قرار گرفته و ارائه خدمات آن نیز به صورت رایگان می باشد .
یکی از مزیت های ایجاد واحدهای مشاوره و مددکاری در یگان های انتظامی این است که به مردم این اعتماد را بدهد که دیگر نباید عبور از کلانتری در دل ها رعب و وحشت ایجاد کند بلکه مردم باید آن را به عنوان مأمن و پناهگاهی جهت رجوع برای حل مسائل و مشکلاتشان بنگرند .
این بدین معنا است که امروز وظیفه نیروی انتظامی تنها دستگیری متخلفان و متجاوزان به حقوق دیگران نیست بلکه رسیدگی به وضعیت کسانی که دارای مشکلات و مسائل نابهنجار زندگی مانند:اختلافات زناشویی ،خانوادگی ، تعارض در روابط والدین و فرزندان ،اختلاف و در گیری با همسایگان ، اختلافات حقوقی و سایر مشکلات هستند که با ارائه خدمات مشاوره می توان به حل و فصل آنها پرداخت .
در اینجا لازم است به این جمله گوهر بار مقام معظم رهبری اشاره کنیم که اخیراً برآن تاکید کردند و فرمودند: "هیچ مشکلی که راه حل آن در کشور وجود داشته باشد نداریم"
باید بدانیم که مشکلات، مصائب و گرفتاری ها همیشه بوده، هست و خواهد بود و این ما هستیم که باید راه حل آن ها را پیدا کرده و برای مقابله با آن ها قدم برداریم و مطمئن باشیم که با بکارگیری راهبردها و راهکارهای مناسب می توانیم تهدید ها را به فرصت تبدیل کرده و از ایجاد مشکلات و آسیب ها در جامعه جلوگیری کنیم.
در پایان خاطر نشان می کنیم، نیروی انتظامی که برآمده از درون و بطن مردم است، همانند یک برادر ، یار مهربان و مقتدر ، دلسوز و محرم اسرار مردم آماده ارائه هرگونه راهنمایی و مشاوره در خصوص ارائه راهکارهای پیشگیری از آُسیب ها و تهدیدات پیش روی خانواده ها، نوجوانان و جوانان عزیز و گرامی میهن عزیز اسلامی است.
در همین رابطه مرکز مشاوره آرامش فرماندهی انتظامی استان اصفهان در میدان امام خمینی (ره) و تمامی واحدهای مشاوره و مددکاری در کلانتری های استان با استفاده از کارشناسان مجرب در حوزه های روانشناسی و آسیب شناسی مسایل خانواده آماده ارائه هرگونه خدمات به مردم شریف و شهید پرور استان به صورت کاملاً رایگان است.
نویسنده: سرتیپ دوم پاسدار مهدی معصوم بیگی – فرمانده انتظامی استان اصفهان
