شاید این از خاصیت نقاط گردشگری در ایران است که یک جاذبه گردشگری طبیعی همانگونه که هست به گردشگران عرضه شده و هیچگونه خدمات جانبی در آن دیده نمی شود. به همین خاطر و البته چند دلیل دیگر مسئولان در سال های قبل تصمیم گرفتند ارائه خدمات گردشگری در ساحل را به حال خود دریا رها نکرده و برای آن تمهیداتی در نظر گیرند. از این رو بحث طرح دریا به میان آمد. اين طرح آماده شد تا به رفتار شناگران نظم داده، محدوده کم خطر شنا را مشخص کند، از اختلاط زن و مرد در محل شنا جلوگیری کند و محیطی سالم برای استفاده از ساحل زیبای دریا فراهم کند.
اگر از موفقیت نسبی نجات غریق در کاهش غرق شدگان چشم پوشی کنیم، طرح دریا عملاً امکانات چشمگیر دیگری برای گردشگران ندارد. همه ساله در خرداد ماه با تعطیلی مدارس سیل گردشگران به سمت نوار ساحلی شمال ایران سرازیر می شود. در این میان مازندران هر ساله با پذیرایی از حدود 20میلیون گردشگر رتبه نخست گردشگرپذیری کشور را دارد. اما متناسب با این میزان گردشگر از منابع مالی کلان برای ارائه خدمات شایسته برخوردار نیست و علیرغم تلاش های انجام شده باز هم کمبودهای متعددی وجود دارد که در اغلب زمینه ها خود را نمایان می سازد. حدود 100 طرح دریایی که از روز نخست خرداد ماه 95 آغاز شده و به گفته مسئولان تا پایان شهریور ادامه خواهد داشت کمبودهای فراوانی دارد که با بودجه محدود امید چندانی به بهبود کیفیت آن نیست.
کمبودها و آرزوها در طرح دریا
طرح دریا برای برخی مسئولان تنها در حد چند چادر جداکننده تعریف می شود. اما هستند مسئولانی که از آرزوهایشان برای ارتقای کیفیت طرح سخن می گویند. در همین راستا مدیرکل میراث فرهنگی مازندران اعتقاد دارد باید استخرهای ساحلی در مازندران راه اندازی شود. دلاور بزرگ نیا به " جوان" می گوید: «استخر ساحلی هزینه زیادی ندارد و باید در این حوزه برنامه ریزی شود». مورد دیگر ایجاد امکانات و بسترهای جانبی و ضروری استفاده از دریا است. محوطه سازی ساحل برای اسکان گردشگران از اصلی ترین نکاتی است که به دلیل هزینه بالا در اغلب نقاط خبری از آن نیست. در سال گذشته در 8 شهر ساحلی محوطه سازی هایی انجام شد اما از نظر ناظران و گردشگران به هیچ عنوان در حد پاسخگویی به جمعیت انبوه گردشگران نیست. در حالی که مسئولان از اعتبار 8 میلیاردی برای بهسازی و زیباسازی سواحل در سال 95 در 8 شهر ساحلی می گویند هر عقل سلیمی تشخیص می دهد که این میزان اعتبار برای ساده ترین جدول کشی در ساحل دریا کافی نیست. اما همانگونه که کمبود مالی قله مشکلات هر طرحی در کشور محسوب می شود، در طرح دریا نیز این کمبود مالی به چشم می آید. به گفته معاون سیاسی استاندار مازندران بالغ‌بر چهار میلیارد تومان مجموعاً در سال ۹۴ برای پرداخت حق‌الزحمه ناجیان غریق استان هزینه شد.
آنچه از دست مان بر نمی آید
شاید طبیعی باشد که برخی موارد چندان در اختیار برگزارکنندگان طرح دریا نباشد. برای مثال بحث آلودگی دریای مازندران که در این سال ها مورد اشاره اغلب کارشناسان و رسانه ها قرار گرفته در این زمینه مدنظر است. علیرغم آنکه چندی پیش از زبان مدیرکل میراث فرهنگی مازندران شنیده شد که شناگاه های استان مازندران عموماً بدون مشکل و آلودگی است اما اغلب کارشناسان اذعان دارند که این دریا دارای آلودگی های بوده و مکان مناسبی برای شنا به حساب نمی آید. علاوه بر این جلوگیری از افرادی که در زمان و مکان غیر مجاز اقدام به شنا می کنند چندان قابل جلوگیری نیست. در همین زمینه علیرضا یونسی - معاون سیاسی استاندار مازندران- به ما می گوید: «اغلب غرق شدگان افرادی هستند که در ساعات پایانی شب و یا در نقاط بسیار دوردست و در خارج از محدوده طرح وارد دریا می شوند. با توجه به اینکه بیش از 90 درصد غرق شدگان در مکان یا زمان خارج از طرح وارد دریا می شوند با نصب تابلو و یا جلوگیری از ورود سعی می کنیم مانع حادثه شویم. در حال حاضر مشغول رایزنی با مخابرات هستیم تا هر فردی که وارد مناطق غیر طرح شد به تلفن همراه وی پیامی ارسال شده و به او هشدار داده شود.در همین راستا امسال 100 منطقه ممنوعه شنا در سواحل مازندران شناسایی شد تا طرح های مراقبت از این مناطق انجام شود».
مورد دیگر وجود ساختمان های بلندي است که در نوار ساحلی ساخته شده و بر دریا اشراف دارد. این ساختمان ها امنیت بصری شناکنندگان زن را به خطر انداخته و بانوان را در استفاده از دریا به تردید می افکند. همچنین باید به چادرهای نامناسبی اشاره کرد که در برخی نقاط پاره بوده و نمی تواند به طور کامل جداکنندگی را انجام دهد. مطمئناً یکی از اصلی ترین ملاحظات در طرح دریا رعایت فرهنگی اسلامی است که زنان و مردان مسلمان انتظار دارند اجرا شود. در همین زمینه جانشين فرمانده انتظامي استان مازندران با اشاره به اهداف اين طرح، حفظ موازين شرعي، رعايت قانون و پرهيز از بروز هرگونه جرايم مخل نظم و امنيت عمومي و اخلاقي و پيشگيري و کاهش حوادث ناگوار غريق در دريا و ارائه خدمات مطلوب به شهروندان ومسافران براي استفاده ازمواهب الهي راازجمله اهداف اين طرح برشمرد. سرهنگ مهراب رياحي با تاکيد بر مديريت انتظامي بر شهرک هاي ساحلي، برخورد با سگ گرداني ها، برخورد با مزاحمان نواميس مردم و برخورد با بدپوششي را از مهمترين اولويت هاي پليس در تامين امنيت مردم و مسافران در سواحل استان اعلام کرد.
طرح دریا روزهای آغازین خود را سپری کرده و قرار است در طول تابستان از گردشگران دریا پذیرایی کند. اگر صرفاً به جنبه کاهش غریق توجه کنیم می توان گفت روند کاهش غرق شدگان امیدبخش است.
