رهبر معظم انقلاب اسلامي در سالگرد ارتحال بنيانگذار جمهوري اسلامي در توصيف اصول انديشه و مكتب امام به هفت مورد از مؤلفههاي بنيادين اين مكتب نوراني اشاره كردند كه به نظر ميرسد چراغ راه نظام و انقلاب خصوصاً در مقطع پيش رو باشد. اكنون كه موضوع مذاكرات بهعنوان يكي از مهمترين مسائل كشور مورد توجه محافل گوناگون است، ميتوان با سنجه همين اصول مكتب امام (ره) به بررسي بايدها و نبايدهاي مذاكرات هستهاي و نقشه راه صحيح آن دست يافت.
1- اثبات اسلام ناب محمدي و نفي اسلام امريكايي: بايد دانست كه در نگاه امام رسالت اصلي نظام اسلامي در تقويت اسلام ناب محمدي(ص) و مبارزه با اسلام امريكايي است و اين خود جديترين شاخصي است كه نشان ميدهد كه مذاكره با امريكا در موضوع هستهاي بهمعناي تنشزدايي با سلطهگران يا بهاصطلاح تكيه بر تعامل با غرب استكباري نيست و نخواهد بود.
2- اعتماد به وعده الهي و بياعتمادي به قدرتهاي مستكبر و زورگوي جهاني: بر اساس اين اصل بايد به قدرتهاي سلطهگر غربي بياعتماد بود و به وعدههاي آنها در مذاكرات نبايد دل خوش كرد و در مقابل با اتكال به نيروي لايزال الهي، وعدههاي ذات باريتعالي را در نقطه كانوني محاسبات نخبگان قرار داد. لذا اساس مذاكرات بر مبناي عدم خوشبيني و اعتماد بهطرف مقابل پيش رفته و بايد مراقب مكر و خدعههاي او بود.
۳- اعتقاد به اراده مردم و نيروي مردم: راهحل چالشهاي اقتصادي كشور نه در نقاط خيالي و مذاكرات نيويورك، ژنو و لوزان، بلكه در تكيه بر ساخت اقتدار دروني و بالخصوص مشاركت دادن آحاد مردم است. اساس راهبرد اقتصاد مقاومتي نيز بر همين نكته بنا نهاده شده است. علاوه بر اين مسئولان نيز بايد بدانند كه مردم ولينعمت مديران هستند و نبايد با آنها همچون غريبهها رفتار كرد. همانگونه كه پيشتر رهبر معظم انقلاب تأكيد كردند «مسئولان بايد بيايند مردم را و به خصوص نخبگان را از جزئيات و واقعيات مطلع كنند؛ ما چيز محرمانه نداريم، چيز مخفي نداريم. اين مصداق همدلي با مردم است؛ همدلي و همزباني كه ما گفتهايم، همدلي يكچيز زوركي نيست، يكچيز دستوري نيست كه كسي دستور بدهد كه مردم همدلي كنيد.» لذا اكنون شفافسازي اتفاقاتي كه در مسير مذاكرات ميافتد براي ملت ايران از هر زمان ديگري ضروريتر است.
4 و 5 - حمايت از مستضعفان و مخالفت صريح با جبهه قلدران بينالمللي و مستكبران: برخي چنين تصور كردهاند كه مذاكره با غرب و بهويژه امريكا در موضوع هستهاي مستلزم تنازل در آرمانخواهي ملت ايران و كوتاه آمدن از دفاع از مظلومان و جبهه مستضعفان است. حالآنكه منازعه نظام اسلامي و نظام سلطه بسيار ريشهدارتر از موضوعي خاص و غيرقابلاغماض است. به اين معنا كه تقابل دو نگاه گفتماني و الگوي فكري است كه به يك منازعه راهبردي انجاميده است. تا زماني كه خوي استكباري در غرب نهادينهشده باشد اين مبارزه ادامه دارد. به تعبير زيباي امام راحل (ره) «ما ميگوييم تا شرك و كفر هست، مبارزه هست و تا مبارزه هست، ما هستيم.» همچنين بر همين اساس، اصول تغييرناپذير سياست خارجي جمهوري اسلامي همچون آرمان قدس شريف و حمايت از جريان مقاومت قابلمذاكره نيست و هرگونه تسري مذاكرات هستهاي به اين سرفصلها غيرقابلقبول خواهد بود.
6- اعتقاد به استقلال ملي: استقلال يكي از مهمترين آرمانهاي انقلاباسلامي است كه سنگ بناي نظام جمهوري اسلامي نيز بر آن نهاده شده است.
هرچند در مقطع كنوني برخي جريانات شبهروشنفكري تحت لواي توسعهگرايي شعار نفي آنرا سر دادهاند، اما جزو اصول خدشهناپذير امام امت (ره) و همواره مورد مطالبه ملت ايران بوده است. به تعبير حكيمانه امام راحل عظيمالشأن «وصيت من به وزراي خارجه در اين زمان و زمانهاي بعد آن است كه مسئوليت شما بسيار زياد است، چه در اصلاح و تحول وزارتخانه و سفارتخانهها و چه در سياست خارجي حفظ استقلال و منافع كشور و روابط حسنه با دولتهايي كه قصد دخالت در امور كشور ما را ندارند؛ و از هر امري كه شائبه وابستگي با همه ابعادي كه دارد بهطور قاطع احتراز نماييد؛ و بايد بدانيد كه وابستگي در بعض امور هرچند ممكن است ظاهر فريبندهاي داشته باشد يا منفعت و فايدهاي در حال داشته باشد، لكن در نتيجه، ريشه كشور را به تباهي خواهد كشيد.» از اينرو هرگونه توافقي كه عزت و استقلال جمهوري اسلامي ايران را مخدوش نمايد در تعارض آشكار با اصول امام (ره) بوده و از سوي ملت ايران پذيرفته نخواهد شد. بايد خاطرنشان نمود براي سنجش اين تعارض يا عدم تعارض، بهترين و شفافترين معيارها، همان خطوط قرمزي است كه در بيانات رهبر معظم انقلاباسلامي بدانها تصريح و تأكيد شده است.
۷- تكيه بر وحدت ملي: بايد دانست مذاكره چه به نتيجه برسد و چه به دليل زيادهخواهي غرب متوقف شود، حفظ وحدت و انسجام ملي ضروري است. قطببنديهاي كاذب و تلاش براي ايجاد دودستگيهاي تصنعي در تضاد آشكار با منافع ملي است.
رهبر معظم انقلاب در سال گذشته با تأكيد بر همين نكته خطاب به مسئولان اجرايي فرمودند: «دولتيها هم مراقب باشند، دودستگي در مردم به وجود نياورند، حاشيهسازي نكنند، بعضي حرفهاي غيرلازم مطرح نشود؛ اين يكپارچگي مردم ما، اين همت بلند مردم ما، اين ايمان مردم ما، درست مورد استفاده قرار بگيرد، انشاءالله راه اين كشور باز بشود.» اكنون ميدانيم كه با هر نتيجه در مذاكرات هستهاي، پيشرفت اقتصادي و گذر از چالشها نيازمند عزم ملي و حضور يكپارچه همه مردم در اين عرصه دشوار است كه نيازمند حفظ وحدت و انسجام ملي است.
با توجه به آنچه گفته شد ميتوان تأكيد كرد دستيابي به نتيجهاي عزتمندانه براي مذاكرات هستهاي جز از مسيري كه امام راحل عظيمالشأن براي ملت ايران ترسيم كردهاند، ممكن نيست و هرگونه تخطي از اين چارچوب خسارتهاي جبرانناپذيري را براي كشور و ملت به دنبال خواهد داشت. به بيان امام خامنهاي (مدظلهالعالي) «اگر ملت ايران بخواهد به آن هدفها برسد، بخواهد اين راه را ادامه بدهد، بايد راه امام بزرگوار را درست بشناسد، اصول او را درست بشناسد، نگذارد شخصيت امام را تحريف كنند، كه تحريف شخصيت امام، تحريف راه امام و منحرف كردن مسير صراط مستقيم ملت ايران است. اگر راه امام را گم كنيم يا فراموش كنيم يا خداينكرده عمداً به كنار بگذاريم، ملت ايران سيلي خواهد خورد.»