در تاریخ معاصر ایران، برخی چهرهها نهتنها به واسطه مسئولیتهایی که بر عهده داشتهاند، بلکه به دلیل منش اخلاقی، سادهزیستی و روحیه والای انسانیشان در یادها ماندگار میشوند. یکی از این شخصیتهای ارزشمند، سردار علیرضا افشار بود؛ خدایش رحمت کند و جایگاهش بهشت برین باد، انشاءالله.
با توجه به آشنایی نزدیک چهار دههای و همکاریهای گوناگون با ایشان، اگر بخواهم شخصیت برجسته او را در یک جمله خلاصه کنم، باید بگویم: «او عیار همیشه همراه انقلاب و رهبری بود.» در ذهنم همواره این جمله تداعی میشود که او در هر جایگاه و مقامی که بود، خودش بود و حتی زمانی که مسئولیتی نداشت، باز همان انسان خالص و صادق باقی ماند. سردار افشار از دوران پیش از انقلاب با مبارزه علیه استبداد و خفقان رژیم پهلوی گام در مسیر آزادی نهاد و پس از پیروزی انقلاب نیز در روزگار پرآشوب جنگ تحمیلی و سالهای پس از آن، با روحیهای خستگیناپذیر، متواضعانه و بیادعا در خدمت مردم و انقلاب باقی ماند و هرگز از اصول انسانی و اسلامی خود فاصله نگرفت. او از نخستین روزهای پیروزی انقلاب، با ایمان و اخلاص به صف خادمان انقلاب در جهاد سازندگی پیوست و در شورای مرکزی آن نهاد انقلابی نقشآفرینی کرد. با آغاز جنگ تحمیلی، در صف پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و از چهرههای مؤثر در سازماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود. در دوران دفاع مقدس، نقش مهمی در اداره و هدایت امور عمومی سپاه بر عهده داشت و مسئولیتها را نه برای نام و مقام، بلکه از سر احساس تکلیف و وظیفه میپذیرفت. آنچه او را از دیگران متمایز میکرد، تواضع و فروتنی در عین اقتدار و دقت در انجام وظایف بود. هرگز خود را برتر از دیگران نمیدانست و اگر کسوت فرماندهی بر تن داشت، آن را از سر تکلیف میپوشید نه تمایل به برتری. او همواره میگفت «فرمانده باید درد نیروهایش را بداند و در سختیها پیشاپیش آنان حرکت کند.» همین روحیه سبب میشد نیروهای تحت امرش با عشق، اعتماد و فداکاری در کنار او باشند.
پس از پایان جنگ، در عرصههای مدیریتی و فرهنگی کشور ایفای نقش کرد و در حوزههای اجتماعی، بسیج و سیاستگذاری فرهنگی خدمات شایانی ارائه داد. تلاش او در سازماندهی و گسترش بسیج در سراسر کشور نقشی مؤثر در تعمیق روحیه انقلابی و پایداری نظام اسلامی داشت. پرهیز از تجملگرایی، اخلاص در عمل و رفتار صادقانه از ویژگیهای بارز او بود. باور قلبی داشت که «هرچه داریم از لطف خداست، و هر کس از مسیر خدمت فاصله گیرد، از اخلاص دور میشود.» گاه مورد بیمهری قرار میگرفت، اما هرگز لب به گلایه نمیگشود و هیچگاه از او بدگویی یا دلگیری نشنیدم. سردار افشار تا واپسین لحظات عمر، همچنان در مسیر اخلاص، تلاش و تواضع گام برمیداشت. او از نسل مردانی بود که بیادعا در خدمت آرمانهای انقلاب بودند و پیروی از امامین انقلاب را با جان و دل پاس میداشتند. هرگز حاضر نبود به بهای هیچ مصلحتی از مسیر ولایتمداری فاصله بگیرد. فرهیختگی، متانت در گفتار، آراستگی در ظاهر و وقار در رفتار از او سیمایی ساخته بود که احترام همگان را برمیانگیخت. در مسئولیتهای گوناگون، بانی اقدامات بزرگ و اثرگذار فرهنگی و اجتماعی در کشور بود و دل در گرو وحدت، همبستگی و اعتلای ایران داشت. او مردی بود که آراستگی را با تواضع، ایمان را با عمل و قدرت را با اخلاق معنا میکرد. یادش گرامی، نامش جاودان و راهش پررهرو باد.