جوان آنلاین: دورهمی‌های قدیمی که در آن خبری از گوشی و گوشه‌گیری‌های مهمانان به واسطه این تکنولوژی پر سر و صدا برگزار می‌شد را یادتان هست؟ مهمانی‌هایی که همه به معنای واقعی کلمه در آن دور هم جمع می‌شدند و از زندگی و خوب و بدش می‌گفتند. همان جمع‌هایی که مجالی بود برای برقراری دیالوگ‌های ساده و صمیمی و فراغت از اخبار و احوال روزمره‌ای که هر کسی به شکلی با آن مواجه است.
حالا، اما سال‌هاست که چنین دورهمی‌هایی را کم‌تر میبینیم و اگر هم عدهای کنار هم جمع شوند، غالباً با فاصله مجازی که بین‌شان است، آن رنگ و بوی همیشگی وجود ندارد. در این بین بعضی اتفاقات باعث می‌شود تا بیشتر یاد اصالت همان مهمانی‌های ساده و صمیمی بیفتیم، مثل دیدن یک فیلم یا برنامه‌ای که به شکلی این جریان را یادآوری می‌کند. شبیه به کاری که سینمایی «مهمان مامان» کرد و با گذشت سال‌ها از ساخت و پخش آن، هنوز که هنوز است دیدنش لبخند به لب می‌آورد و با جمله یادش بخیر از کسانی که طعم آن دورهمی‌ها را چشیده‌اند، همراه می‌شود.
این روز‌ها هم به تازگی نمایش خانگی برنامه یا اگر کامل‌تر بگوییم رئالیتی شویی را پخش می‌کند که به شکل امروزی‌تری آن شیوه خالص دورهمی را یادآوری می‌کند. «شام ایرانی» به کارگردانی سعید ابوطالب از آن برنامه‌هایی است که با نقد‌های زیادی مواجه شد و برخی آن را نسخه فاصله گرفته از اصل این قالب برنامه می‌دانند چرا که در آن، خلاف دیگر هم گروهی‌های این اثر، تمرکز بر آشپزی و رقابت بر سر امتیاز دادن به میزبان نیست.
در واقع اصل این برنامه با اسم Come Dine With Me (با من شام بخور) اولین بار سال ۲۰۰۵ از کانال ۴ انگلیس پخش شد که مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و بعد خیلی از کشورهای دیگر هم حق امتیاز ساخت آن را خریداری کردند. از آمریکا، آلمان و فرانسه گرفته تا آفریقای جنوبی، ترکیه، مالزی و .... شکل کلی این رئالیتی شو به این گونه است که هر هفته ۴ شرکت‌کننده در خانه‌هایشان برای هم شام تهیه می‌کنند و مخفیانه به هم امتیاز می‌دهند. در شب آخر نیز، هر کس که بیشترین امتیاز را کسب کرده باشد، برنده مسابقه می‌شود.
اما این «شام ایرانی» با آنچه گفته شد تفاوت‌هایی دارد، بر خلاف نقدی که برخی در خصوص این تفاوت عنوان می‌کنند، می‌توان این تغییرات را از وجوه مثبت آن دانست. در این مجموعه مهمانان که از چهره‌های آشنای دنیای تصویر هستند، عموماً به صورت خانوادگی مهمان خانه‌های یکدیگر می‌شوند و هدف در این دورهمی امتیاز دادن و رقابت بر سر آشپزی نیست، همانطور که در یکی از قسمت‌های برنامه یکی از شرکت‌کنندگان از بیرون غذا می‌گیرد و یا دیگری غذایی که مادرش پخته را پذیرایی می‌کند.
این نکته با وجود همان نقد‌هایی که از آن گفته شد، اتفاقاً مسئله جالب توجهی است چرا که در بخش‌های مختلف این رئالیتی شو، مهمانان به معنای واقعی دورهم جمع می‌شوند و با هم معاشرت می‌کنند. در طول این تعامل هم خبری از چک کردن مدام گوشی و آن گوشه‌گیری معروف نیست. از سوی دیگر برای داوری و امتیاز دادن به غذا‌ها نیز، در بخش مجزایی از کارشناسان آشپزی کمک گرفته می‌شود و همین باعث می‌شود که محوریت این تعاملات برپایه امتیاز گرفتن مهمانان از هم دیگر نباشد. جریانی که گاهی یادآور همان دورهمی‌های قدیمی که با وجود به روز شدن فضا و شرایط به شکل دیگری ادامه دارد، است.
از همین رو با وجود نقد‌هایی که به ریتم یا فرم برنامه وارد می‌شود و نابجا هم نیست، می‌توان گفت که «شام ایرانی» با تغییراتی که در این سری داشته، فضای تازه‌ای را شکل داده که اولاً یادآور حضور خانوادگی در مهمانی‌هاست و در ثانی در خلاء وجود تلفن همراه و دست داشتن مدام آن، یادآوری می‌کند که مهمانی و یک شام ایرانی واقعی، بدون درگیری‌های جانبی و با حضور کامل هر مهمان در آن چه حالی دارد. شمائلی که شاید خیلی از ما آن را فراموش کرده‌ایم.
