جوان آنلاین: محمدرضا اخضریان کاشی در کانال تلگرامی خود مطلبی درباره هالووین نوشت که خلاصهای از آن میآید: شب سیویکم اکتبر در برخی کشورها با عنوان هالووین شناخته میشود. هالووین که مخفف هالووز ایونینگ (Hallows Evening) به معنای «عصر قدیسان» است در فرهنگ مسیحی، روزی برای بزرگداشت قدیسان و شهدای مسیحیت است، اما در فرهنگ عامه بهعنوان ترسناکترین شب سال تلقی شده و با آداب و رسومی برگزار میشود. روشن کردن آتش و شمع بر مزار مردگان و یادکرد مرگ مهمترین رکن این سنت دیرین است.
بر اساس باورهای قدیمی مسیحیان بهویژه در ایرلند که بسیاری از پژوهشگران، ریشه هالووین را در آداب و رسوم سنتی این منطقه میدانند هنگامیکه مرز میان دوجهان به نازکترین حد خود برسد ارواح امکان آمدوشد خواهند داشت و این شب نازکترین پرده میان شب و روز است که در زبان علمی نوعی اعتدال پاییزی بهحساب میآید.
در چنین شبی، مؤمنان در خارج از خانه برای اموات خود آتش روشن کرده و از میهمانان خود (ارواح) با غذا یا خوراکیهایی، چون آجیل و سیب استقبال کرده و در آیینهای سنتی برایشان نماز و دعا برپا میکردند و پس از آن به شادی و جشن و بازی میپرداختند. حمل فانوسی از جنس کدو که نماد ارواحی است که نه راهی به بهشت دارند و نه به جهنم ازجمله معروفترین نمادهای این شب است.
امروزه این سنت مذهبی با درآمیختن در آداب محلی و بینالمللی و تأثیرپذیری از فیلمهای هالیوودی ژانر وحشت و داستانهای فرانکشتاین و دراکولا و... به یک جشن متفاوت و فراگیر تبدیلشده که بازار اقتصادی گستردهای ایجاد کرده و بهسبب جذابیتهای بصری و نمایشی، با استقبال سایر مردمان جهان و مؤمنان به سایر مذاهب نیز روبهرو شده است.
در ایران نیز بهویژه در سالهای اخیر، علاقه به هالووین در میان اقشاری از جامعه با استقبال روبهرو گردیده که ریشه آن را میتوان در چالش هویت فرهنگی در کشور و ناخرسندی یا ناآگاهی از داشتههای جذاب فرهنگی و ضعف مناسکسازی از رسوم سنتی ملی و مذهبی و تعارضات کمحاصل میان سنت و نوگرایی یا آداب و رسوم مذهبی و ملی جستوجو نمود. توجه به سیر دگردیسی یک سنت مذهبی مرگ آگاهی به یک سیرک اقتصادمحور، ضرورت پایش، پردازش و بازخوانی سنتها و مناسک را گوشزد میکند که نقش پژوهشگران فرهنگ و وزارت میراث فرهنگی را بیشازپیش برجسته میسازد.