کارشناس اقتصادی معتقد است اخذ مالیات بر اساس درآمد واقعی افراد راه‌حلی حیاتی برای اصلاح نظام مالیاتی کشور است. برخی از مشاغل مانند زرگری، آهن‌فروشی و آرایشگری زنانه اغلب درآمد قابل توجهی دارند، اما حداقل مالیات را پرداخت می‌کنند. با پیاده‌سازی سیستم مالیاتی هوشمندتر و بهره‌گیری از سیستم‌های اطلاعاتی جامع می‌توان فرار مالیاتی را در این صنایع تخصصی به حداقل رساند.
امیرحسین اقبالی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با «جوان» درباره اهمیت شفافیت در مسیر مالیات‌ستانی در دو سال اخیر گفت: حرکت به سمت اخذ مالیات بر اساس درآمد واقعی مردم گامی اساسی در اصلاح نظام مالیاتی است. بسیاری از افراد با درآمد بالا در حرفه‌های تخصصی اغلب موفق به فرار مالیاتی می‌شوند که منجر به بار ناعادلانه روی بقیه افراد می‌شود. با پیاده‌سازی سیستمی که درآمد واقعی را به طور دقیق ارزیابی می‌کند، می‌توان فرار مالیاتی در این مشاغل خاص را به میزان قابل توجهی کاهش داد. این اصلاحات تضمین می‌کند همه افراد سهم عادلانه خود را از مالیات‌ها، ترویج عدالت و تقویت سیستم کلی مالیاتی اخذ کنند.
وی در ادامه با اشاره به عملکرد مناسب دولت سیزدهم در زمینه گام‌های مهم بهبود درآمد‌های مالیاتی دولت سیزدهم افزود: سیستم‌های مبتنی بر داده‌ها نقش مهمی در بهبود درآمد‌های مالیاتی و کاهش فرار مالیاتی دارند. سازمان امور مالیاتی در این زمینه به ویژه در پایه مالیاتی استان گام‌های مهمی برداشته است. اجرای سامانه‌های جامع اطلاعاتی موجب رشد چشمگیر ۵۹ درصدی درآمد‌های مالیاتی و تحقق ۱۱۳ درصدی درآمد‌های مالیاتی نسبت به میزان مصوب سال ۱۴۰۰ شده و به همین ترتیب در بودجه سال ۱۴۰۱ نیز ۶۰ درصد رشد و ۱۰۲ درصد درآمد‌های مالیاتی محقق شده است. همچنین تعداد مؤدیان ثبت نام شده به ۲/۲ میلیون شخص حقیقی و حقوقی افزایش یافته است.
این کارشناس اقتصادی در ادامه افزود: سیستم مالیات دهندگان مبتنی بر سامانه مؤدیان و شفافیت مبادلات اقتصادی که فرآیند پرداخت مالیات را تسهیل می‌کند، ثابت کرده که ابزاری هوشمند و کارآمد است. دولت اکنون می‌تواند درآمد مالیاتی خود را به صورت هفتگی و ماهانه به طور دقیق ردیابی کند تا برنامه‌ریزی مالی و تخصیص منابع بهتر را ممکن سازد. علاوه بر این سیستم مالیات دهندگان را می‌توان برای برنامه‌ریزی جمع آوری مالیات در آینده مورد استفاده قرار داد و بینش‌های ارزشمندی برای برنامه‌ریزی مالی بلندمدت ارائه کرد.
نقش سیستم‌های داده محور در بهبود درآمد‌های مالیاتی
اقبالی در رابطه با سامانه مؤدیان و ساماندهی کارتخوان‌های فعال برای تشکیل پرونده مالیاتی گفت: اجرای سامانه مؤدیان و ساماندهی کارتخوان‌های فعال برای تشکیل پرونده مالیاتی از دستاورد‌های قابل توجه دولت سیزدهم در پیشبرد نظام مالیاتی بوده است. این اقدامات منجر به افزایش تعداد مالیات دهندگان شده است که به فرآیند جمع‌آوری مالیات قوی‌تر و عادلانه‌تر کمک می‌کند. تمرکز دولت بر حذف فساد، رانت‌خواری و امتیازات ناروا در جمع‌آوری مالیات نشان دهنده تعهد قوی به اصلاحات است. این تلاش‌ها باعث ایجاد شفافیت و رضایت بیشتر در بخش امور مالیاتی شده است. علاوه بر این اجرای کامل سیستم مؤدیان باعث افزایش شفافیت و پاسخگویی در امور مالیاتی خواهد شد. این سیستم به جلوگیری از مداخله غیرقانونی و سوء ظن رشوه خواری کمک و فرآیند جمع آوری مالیات ساده‌تر و عاری از فساد را تضمین می‌کند.
