رژه نیرو‌های مسلح یمن در سالگرد انقلاب مردمی این کشور که در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۴ یعنی ۹ سال پیش به وقوع پیوست، به محلی برای ارائه جدیدترین قابلیت‌های رزمی آن‌ها تبدیل شده است. این رژه در سال گذشته شرایط متفاوتی داشت که شامل نمایش دستاورد‌های حیرت‌انگیز برای تحلیلگران خارجی بود. نظم و ترتیب قابل قبول، کمیت قابل توجه ادوات حاضر در رژه و شکل مناسب محل رژه همگی دست‌به‌دست هم می‌دهند تا اثرگذاری رژه یمنی‌ها موجب غبطه خوردن برخی همسایگان هم شود.
اما در رژه سال ۲۰۲۳ که در ۳۰ شهریور ماه برگزار شد باز هم دستاورد‌های جدیدی به نمایش درآمد تا موجبات حیرت مجدد تحلیلگران را ایجاد کند. در این گزارش به مرور جنبه‌های اصلی قدرت دفاعی یمنی‌ها و برخی محصولات حاضر در رژه آن‌ها پرداخته شده است.
پدافند هوایی
طی جنگ طولانی و بی‌رحمانه‌ای که محور عبری- عربی به سرکردگی عربستان‌سعودی علیه انقلاب یمن، تنها چند ماه پس از پیروزی آن به راه انداخت، قدرت هوایی مهاجمان یکی از ارکان اصلی آسیب‌پذیری ارتش و کمیته‌های مردمی یمن بود. در این راستا طی بیش از هشت سال جنگ تا آتش‌بس آخر، یمنی‌ها تلاش کردند با فراهم کردن سامانه‌های پدافندی تا حد امکان از شدت حملات دشمن کم کنند. تسلیحات آن‌ها هرچند در برابر بالگرد‌ها و پهپاد‌های امریکایی و چینی در اختیار دشمن تا حدود مناسبی کارساز بود، اما جنگنده‌های امریکایی و اروپایی در اختیار مهاجمان کار را برای دفاع هوایی سخت می‌کرد.
در رژه امسال موشکی به نام برق ۲ مشاهده شد که شباهت ساختاری بسیار زیادی به برخی موشک‌های پدافند هوایی دیگر دارد که همگی ریشه در طراحی موشک‌های سری بوک روسی دارند. موشک برق ۲ دارای برد ۷۰کیلومتر معرفی شده که البته در کنار ابعاد بزرگ این موشک به نظر می‌رسد گزینه اصلی برای ایجاد منطقه خطر برای جنگنده‌های دشمن باشد. قطعاً این موشک کارسازتر از موشک‌های قبلی حاصل از تبدیل موشک‌های هوا‌به‌هوا عمل خواهد کرد. یمنی‌ها به علت دسترسی نداشتن به سلاح پدافندی مناسب، موشک‌های هوا‌به‌هوای متعلق به جنگنده‌های میگ ۲۹ ارتش خود را به صورت سطح‌به‌هوا استفاده می‌کردند که با وجود تأثیرگذاری‌های موردی روی جنگنده‌های دشمن، اما از برد کافی بهره‌مند نبود. امید می‌رود برق ۲ تا حدود زیادی این مشکل را رفع کند. موشک صقر ۱ جزوه همان دسته تسلیحاتی بود که اثرگذاری خوبی روی پهپاد‌های دشمن داشت، خصوصاً چینی‌ها که از ارائه تسلیحات مرگبار به رژیم سعودی در این جنگ نابرابر ابایی نداشتند، بار‌ها طعم تلخ نیش زهرآگین صقر ۱ را چشیدند. در رژه امسال صقر ۲ با ویژگی‌های برتر از لحاظ برد یعنی رسیدن به برد ۱۵۰کیلومتر ارائه شده بود. این موشک به ارتفاع ۱۰کیلومتری هم دست پیدا می‌کند که برای حمله به بسیاری از اهداف پروازی مانند هواپیما‌های پشتیبانی و تقریباً تمام انواع پهپاد‌ها و قطعاً تمام بالگرد‌ها کافی است.
چند نوع موشک‌های سطح‌به‌هوای ساخته شده بر اساس موشک‌های بالستیک هم در رژه دیده می‌شد که مجهز به جست‌وجوگر اپتیکی در دماغه خود بودند. از برد و ارتفاع پرواز این موشک‌ها اطلاعی در دست نیست، اما در صورت توان قفل روی هدف می‌توانند کارایی مناسبی داشته باشند. در کنار موشک‌ها، چند نوع سامانه ترکیبی رادار و الکترواپتیک برای سامانه کشف و ردگیری اهداف و هدایت موشک‌ها هم در رژه یمنی‌ها حاضر بود که شامل شفق با برد ۱۵، افق با برد ۹۰ و نبأ با برد ۱۲۰کیلومتر می‌شود. همچنین رادار‌های قدیمی روسی مانند P- ۱۵ و P- ۱۹ هم در رژه حاضر بودند که در صورت بهسازی‌شدن از نظر جنگ الکترونیک و تجهیز به قطعات حالت جامد می‌توانند در نبرد‌های امروزی هم نقش مفیدی ایفا کنند.
موشک‌های کروز زمینی
موشک‌های قدس یمنی با نفوذ به عمق‌های چندصد‌کیلومتری عربستان‌سعودی و اصابت به نقاطی که تحت اشراف پدافند هوایی هم بوده است، شهرت بالایی پیدا کردند. در رژه امسال موشک قدس ۴ با برد ۲ هزارکیلومتر رونمایی شد که نشان می‌دهد در بحث افزایش برد، موشک‌های کروز ضداهداف زمینی در اختیار ارتش یمن به هر آنچه لازم داشته رسیده است. با رسیدن برد به ۲ هزارکیلومتر، امکان حمله به دشمن از مسیر‌هایی که برای او کمتر قابل پیش‌بینی است محقق می‌شود. همچنین تهدید رژیم‌های حاضر در پشت پرنده دست درازی مهاجمان به یمن هم بهتر از قبل ممکن می‌شود.
موشک‌های کروز ضدکشتی
در رژه امسال علاوه بر کروز‌های روبیج و المندب ۱ و ۲ که قبلاً هم دیده شده‌اند و در واقع نمونه‌های موشک‌های روسی و چینی محسوب می‌شوند، موشک‌های جدید صیاد و سجیل هم حاضر بودند. صیاد موشکی با برد ۸۰۰کیلومتر و سرجنگی ۲۰۰کیلوگرمی، می‌تواند حتی کشتی‌هایی تا میانه دریای سرخ یا مرز‌های اقیانوس هند را هم تهدید کند. این موشک با طول ۸/۶ متر و قطر بدنه ۵۰ سانتیمتر بزرگ‌ترین کروز ضدکشتی یمنی با طراحی مشابه کروز‌های زمینی است. این موشک می‌تواند از عمق خاک یمن به سمت اهداف در دریا شلیک شود و از این نظر قابلیت پنهان شدن پرتابگر آن در وسعت سرزمینی یمن وجود دارد. دیگر موشکی که امسال مشاهده شد، سجیل نام دارد که موشکی ۶/۳ متری با برد ۱۸۰کیلومتر و سرجنگی ۱۰۰کیلوگرمی است.
موشک بالستیک ضدکشتی
علاوه بر موشک‌های کروز ضدکشتی، یمنی‌ها از آرایه متنوعی از موشک‌های بالستیک ضدکشتی مجهز به جست‌وجوگر اپتیکی در دماغه هم استفاده می‌کنند. این موشک‌ها از نمونه‌هایی با قطر و طول کم که احتمالاً برد‌های کمتر از ۲۰۰کیلومتر را پوشش می‌دهند تا نمونه‌ای همچون عاصف که احتمالاً به برد حدود ۳۰۰کیلومتر می‌رسد و نمونه‌ای مانند تنکیل را شامل می‌شود که امسال برای اولین بار به نمایش درآمد. اینکه چرا تنوع موشک‌های یمنی در حوزه ضدکشتی شامل کروز و بالستیک بالاست می‌تواند به علت مرز‌های بسیار گسترده آبی یمن از یک سو و عمق خاک نسبتاً کم از سوی دیگر باشد. در واقع تهدید یمنی‌ها از سمت دریا بسیار قابل توجه است، از این رو مجهز شدن آن به انواع تسلیحات ضدکشتی برای ناامن کردن دریا برای شناور‌های مهاجم بسیار حیاتی است. به کمک موشک‌های بالستیک و کروز ضدکشتی، یمنی‌ها می‌توانند فاصله ایستایی و استقرار یگان‌های شناور دشمن از سواحل خود را تا چند صد‌کیلومتر دورتر نگه دارند.
موشک‌های بالستیک زمین‌به‌زمین
در دوران دفاع مقدس یمن از سرزمین و انقلاب خود در برابر هجوم دشمن، موشک‌های بالستیک یمنی‌ها همواره از تسلیحات پرکاربرد و البته مؤثر آن‌ها بوده است. علاوه بر موشک‌های جدیدی مانند حاتم که در سال گذشته دیده شد، موشک تنکیل و طوفان هم در سال جاری علاوه بر آرایه متنوع موشک‌های بالستیک برد کوتاه تا بلند یمن دیده شدند. طوفان موشکی با قطر و طول بیشتر نسبت به برکان ۲ و ذوالفقار بوده و انتظار می‌رود به برد بالای ۲ هزارکیلومتر دست یابد. شکل سرجنگی آن هم نشان می‌دهد در فاز ورود به جو و تا رسیدن به هدف دارای سرعت ابرصوت یا هایپرسونیک است، اما سرجنگی آن دست‌کم در روی بخش بیرونی خود تجهیزاتی که قابلیت هدایت و کنترل برای آن را ایجاد کند به نمایش نگذاشته است. همچنین موشک عقیل که به نظر می‌رسد نمونه توسعه‌یافته‌ای از نسل برکان ۲ از جهت قطر بدنه و نوع موتور باشد هم در رژه امسال دیده شد که سرجنگی آن به بالک کنترلی مجهز بوده و نشان می‌دهد قابلیت هدایت در فاز نهایی تا لحظه اصابت به زمین را دارد.
پهپاد‌های یمنی شانه‌به‌شانه کروز‌ها و بالستیک‌ها
در سال‌های اخیر، پهپاد‌های یمنی به یکی از ارکان تهاجم به دشمن تبدیل شده‌اند. انواع انهدامی (انتحاری) پهپاد‌های یمنی مانند الصماد ۳ و وعید ۲ به برد‌های قابل توجهی می‌رسند. وعید ۲ با بال دلتا شکل ساختاری شبیه پهپاد‌های هاروپ رژیم‌صهیونیستی و شاهد ۱۳۶ ایرانی دارد که به آن قابلیت خوبی در شیرجه روی هدف می‌دهد. برد وعید ۲ بیش از ۲ هزارکیلومتر اعلام شده که نشان می‌دهد در کنار قدس ۴ و برخی موشک‌های بالستیک یمنی سومین رکن حمله به برد‌های بالا توسط نیرو‌های نظامی یمن است. همچنین مولتی روتور‌های مجهز به پرتابه‌های سبک هم در رژه امسال حاضر بودند که ابزار مناسبی برای حمله به گروه‌های شبه‌نظامی است.
مین‌های دریایی
در کنار موشک‌های مختلف ضدکشتی، مین‌های دریایی هم از جمله ابزار‌های بسیار مهم در اختیار قوای نظامی یمن برای مسدود‌سازی مسیر‌های دسترسی به سواحل یمن برای شناور‌های خارجی است. مسجور ۲ و عاصف ۴ و مجاهد ۱ و ۲ از جمله انواع مین‌هایی هستند که نمونه‌های مغروق و نیمه‌مغروق را شامل می‌شوند.
خودروی زره‌پوش
یکی از نکات جالب رژه امسال یمنی‌ها حضور بسیار پرتعداد خودرو‌های زره‌پوش هانی با قابلیت مقاومت در برابر گلوله‌های ۷/۱۲ میلیمتری بود. به کمک این خودرو‌های نیرو‌های یمنی نقل و انتقال امن‌تری در نواحی زیر دید و تیر دشمن خواهند داشت.
قایق بدون‌سرنشین
علاوه بر چندین نوع قایق سرنشین‌دار حمل نیرو مجهز به رادار، دو نوع قایق بدون‌سرنشین هم در رژه نیرو‌های یمنی دیده شد. روی این قایق‌ها رادار و روی یکی از آن‌ها سامانه اپتیکی هم نصب شده است.
در یک سال اخیر شاهد شروع فعالیت وسایل پروازی سرنشین‌دار یمنی‌ها هم بوده‌ایم. بالگرد‌های تهاجمی میل ۲۴ هایند از جمله این موارد بوده‌اند و در هفته‌های اخیر اخباری از عملیاتی‌شدن جنگنده‌های رهگیر میگ ۲۹ هم به چشم خورده است، اما در روز رژه یک فروند جنگنده اف ۵ ئی بر فراز میدان پرواز کرد و همچنین ده‌ها خلبان هم در رژه به صورت پیاده حاضر شدند. این موارد نشان می‌دهد عزم یمنی‌ها برای به‌راه‌انداختن مجدد بخش هوایی سرنشین‌دار خود جدی است؛ عزمی که می‌توانست در صورت به تولید انبوه رسیدن جنگنده ایرانی کوثر به تقویت نیروی هوایی یمن در بخش پشتیبانی از نیرو‌های زمینی کمک شایانی کند.
