عاشق نوشتن هستید؟ به تدوینگری یا صنعت فیلمسازی علاقه دارید؟ کیکپزی و آشپزی را دوست دارید؟ خیاطی و دوخت و دوز میکنید؟ برنامهنویس هستید؟ نقاشی میکنید؟ به خطاطی تسلط دارید؟ منبت و معرقکاری را یاد گرفتهاید؟ دار قالی دارید؟ اصلاً چرا راه دور؟! معلم قرآن هستید؟! به ورزش خاصی تسلط دارید؟! قارچ خوراکی پرورش میدهید؟ شور و ترشی درست میکنید؟! عروسکبافی میکنید؟ کوبلندوزی میدانید؟ به روزنامهنگاری علاقه دارید؟ پژوهشگر هستید؟! علاقه خود را به کسبوکار تبدیل کنید و در خانه خود کارآفرین شوید.
چرا شغل خانگی؟!
آمارها و اطلاعات مربوط به سایر کشورها میگوید کسبوکارهای خانگی به علت مزیتهایی که دارند به سرعت توسعه مییابند و سهم بسزایی در کاهش نرخ بیکاری و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها خواهند داشت، حال آنکه این روزها رفع نیازهای اقتصادی به عنوان مهمترین عامل در گرایش زنان به مهارتآموزی در بخش مشاغل خانگی خواهد بود. در کنار این مهم افزایش استقلال، جلوگیری از افسردگی و از همه مهمتر پرکردن اوقات فراغت به سبک سالم و سازنده عوامل مهم دیگری هستند که افراد به ویژه زنان را به راهاندازی کسبوکار خانگی
ترغیب میکنند.
قانون و مشاغل خانگی
به استناد اصل ۱۲۸ قانون اساسی «هر کس حق دارد شغلی را که به آن مایل است و مخالف اسلام و مصالح عمومی و حقوق دیگران نیست، برگزیند. دولت موظف است با رعایت نیاز جامعه به مشاغل گوناگون برای همه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی را برای احراز مشاغل ایجاد کند.»
مطابق قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، مشاغل خانگی شامل آن دسته از فعالیتهایی است که از سوی عضو یا اعضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسبوکار بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش واحدهای مسکونی همجوار شکل میگیرد و منجر به تولید خدمت یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی میشود.
رشتههای مشاغل خانگی
بر اساس مصوبات ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، رشتههای مشاغل خانگی در حوزههای صنایع دستی، فرش دستباف، امور تولیدات دامی، شیلات، صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی، عشایری، امور تولیدات گیاهی، تولیدی (صنعت و خدمات)، فعالیتهای فرهنگی و هنری است و بر همین اساس انواع مشاغل خانگی و زیربخشهای آنها در سایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قسمت مشاغل خانگی قرار گرفته است. بیش ازهزارو ۲۰۰ عنوان شغلی در طرح ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی تعریف شده که با مراجعه به سایت همه این عناوین مشخص است، این در حالی است که در صورت نبود شغل مورد نظر متقاضی در فهرست مشاغل خانگی، متقاضی میتواند در فرم ثبتنام یا قسمت فرم رشتههای جدید پیشنهادی، شغل مدنظر خود را پیشنهاد دهد. مشاغل پیشنهادی متعاقباً بررسی و در صورت تصویب، به فهرست مشاغل خانگی اضافه خواهند شد.
مزایای کسبوکار خانگی
شاید این سؤال پیش آید که شغل خانگی چه نیازی به مجوز دارد؟ در واقع هدف از صدور مجوز مشاغل خانگی اجازه فعالیت نیست بلکه رسمی کردن آن است. رسمی شدن منافع متعدد و بزرگی برای کسبوکارها دارد که در ادامه به آنها اشاره میشود، اما به صورت کلی درهای بازار به روی کسبوکارهای خرد باز میشود.
از جمله مزایای کسبوکار خانگی این است که به دلیل پایینبودن سرمایهگذاری، ریسک کمتری دارد. افزون بر این خودمدیریتی و افزایش استقلال را به دنبال دارد. ساعت کاری اختیاری، استفاده از نیروی کار خانگی، صرف زمان بیشتر در کنار اعضای خانواده، کاهش هزینههای رفتوآمد، استفاده بهینه از وقت و انرژی و عدمهزینه برای اجاره یا خرید محل کار از دیگر مزایایی است که میتوان برای کسبوکارهای خانگی به ویژه برای زنان تعریف کرد.
افزون بر این اخذ مجوز مشاغل خانگی این مزیت را دارد که افراد میتوانند از تسهیلات مشاغل خانگی مثل وام بهرهمند شوند. همچنین مشمولان قانون، با ارائه مجوز کسبوکار خانگی میتوانند نزد صندوق تأمین اجتماعی به صورت خویشفرما بیمه و از مزایای آن بهرهمند شوند.
شرایط انجام کسبوکار
در واقع دارندگان مجوز مشاغل خانگی در صورت واجدشرایطبودن از انواع گوناگون حمایتها نظیر بیمه خویشفرما، تسهیلات و بازارچههای محلی جهت عرضه محصولات خانگی و ... برخوردار میشوند، همچنین به علاقه و شغل خانگی خود رسمیت میبخشند.
نظارت در حوزه مشاغل خانگی به سه مرحله قبل از پرداخت، حین پرداخت و پس از پرداخت تسهیلات تقسیمبندی میشود. برای انجام کسبوکار خانگی لازم است کار صرفاً از سوی عضو یا اعضای خانواده در واحد مسکونی انجام شود. حجم تولید باید با شرایط و فضای واحد مسکونی تناسب داشته باشد. آلودگیهای زیستمحیطی، صوتی و بصری ایجاد نکند. حقوق همسایگان به طور کامل رعایت شود. عرضه و فروش محصول (کالا و خدمات) در خارج از واحد مسکونی صورت گیرد. تردد غیرمتناسب با فضای محل سکونت به ویژه در مجتمعهای مسکونی انجام نشود. شغل مجاز باشد و با محیط مسکونی تناسب داشته باشد.