اثری که هم اینک در معرفی آن سخن میرود، مبانی و رویکردهای سیاسی آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی در ادوار گوناگون حیات را مورد بازخوانی قرار داده است. «اندیشه سیاسی آیتالله هاشمی رفسنجانی» از سوی دکتر حمیدرضا اسماعیلی تألیف شده و مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آن را روانه بازار نشر کرده است. تارنمای ناشر در اشارتی کوتاه، در باب موضوع این پژوهش آورده است: «مطالعه سیاست و اندیشه سیاسی دولتمردان پس از انقلاب، یک تفاوت ماهوی با دوره پیش از آن دارد. در دوران جدید، فهم سیاست جدای از فهم دین و رابطه دین و سیاست امکانپذیر نیست و این موضوع درباره شخصیتهای روحانی به طور خاص صدق میکند؛ بنابراین سیاستمداران حاضر در جمهوری اسلامی، پیش از هر چیز باید رابطه خود را با حکومت دینی و رابطه دین و سیاست تعریف کنند. در حقیقت پس از گذار از این مرحله است که میتوانند در امور دیگر بیندیشند و سیاستگذاری کنند. بر همین اساس بوده که در پژوهش حاضر تلاش شده است تا اندیشه و آرای سیاسی آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی براساس محور نگاه او به رابطه دین و سیاست مورد بررسی قرار گیرد. بهخصوص که شأن روحانیت او این ضرورت را دوچندان میکند....»
این سایت در یادداشتی دیگر، مطالب مذکور در این کتاب و ترتیب بیان آن را اینگونه تشریح میکند: «چنانچه در مقدمه کتاب آمده، این اثر که از کلیشههای رایج و مشهور درباره اندیشه و آرای آیتالله هاشمی رفسنجانی عبور کرده، با ترسیم چارچوب اندیشه سیاسی وی و بحث در نسبت اندیشه و عملکرد او با مبانی دینی نظام اسلامی، اثری به دور از اغراض سیاسی و در خور فهم همگان ارائه کرده است. کتاب فوق به قلم دکتر حمیدرضا اسماعیلی، در قالب سه فصل به بررسی اندیشه سیاسی هاشمی رفسنجانی، در سه برهه تاریخی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، دهه ۶۰ و دوران ریاست جمهوری پرداخته است. فصل اول که به بررسی مواضع، آرا و اندیشههای سیاسی هاشمی رفسنجانی در دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی اختصاص دارد، در چهار بخش تدوین شده است. تحلیل ایدئولوژی سیاسی، اندیشه حکومت دینی، قانون و سیاستگذاری مبتنی بر دین و روحانیت و حکومت اسلامی، عناوین فصل اول است. فصل دوم به بررسی مواضع، آرا و اندیشه سیاسی مرحوم هاشمی، در دهه ۱۳۶۰ میپردازد. این فصل در سه بخش اصلی، مسائل مهم دهه ۶۰ و مواجهه ایدئولوژیک هاشمی رفسنجانی با آن مسائل را مورد واکاوی قرار میدهد. موضوعاتی، چون مقایسه ایدئولوژی اسلام و مارکسیست، تبیین مبارزه بین مستکبران و مستضعفان، اعلام موضع مواجهه با گروههایی، چون حزب توده، نهضت آزادی و... و ایدئولوژی ضد استکباری، از جمله مفاهیم مورد بحث در فصل دوم این کتاب است. فصل سوم کتاب درباره مواضع و اندیشههای آیتالله هاشمی رفسنجانی، در دوران ریاست جمهوری وی است. این فصل نیز از سه بخش کلی تشکیل شده است. در این فصل اندیشههای سیاسی هاشمی در سه حوزه سیاسی، حکومت دینی و قانونگذاری و سیاستگذاری دینی مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد. موضوعاتی، چون اسلامگرایی و هویت مکتبی، دفاع از ایدئولوژی بنیادگرای دینی و ابتکار مبارزه مسلحانه، جمع سه هویت تمدن ایرانی، اسلامی و مدرنیستی، تقابل با جریان چپ اسلامی، دفاع عملگرایانه از ولایت فقیه و... از جمله مباحث مورد بحث در فصل سوم این کتاب است....»