در حالی که اغلب کشورهای دنیا به ویژه توسعهیافتهها مسئله تورم را حل کرده بودند، اما کرونا و اخیراً جنگ اوکراین بار دیگر گرانی را به مهمترین مسئله مردم اروپا و امریکا تبدیل کرد.
به گزارش تسنیم، مسئله تورم که از آن به افزایش سطح عمومی قیمت در یک بازه زمانی مشخص تعبیر میشود، یکی از معضلات اقتصادی است که تا یکی دو سال پیش تقریباً در بسیاری از کشورهای دنیا به ویژه اقتصادهای توسعه یافته اروپا و امریکا حل شده بود و مردم این کشورها با مسئلهای به نام تورم و گرانی مواجه نبودند، اما با شیوع ویروس کرونا به ویژه پس از حمله اخیر روسیه به اوکراین و تحریمهایی که علیه روسیه اتفاق افتاد، به نظر میرسد مسئله تورم دوباره به یک معضل جهانی تبدیل شده است و امروزه بسیاری از مردم کشورهای دنیا به ویژه اروپا و امریکا که تجربه تورم بالا نداشتهاند، این روزها با گرانیهای عجیب و غریبی روبهرو شوند که رسانههای اروپایی از آن به تجربیات وحشتناک تعبیر میکنند.
بررسی آمارهای رسمی بانک جهانی و فائو نشان میدهد قیمت مواد غذایی در جهان طی سال ۲۰۲۱ روند صعودی کم سابقهای داشته است. جدیدترین آمارهای بانک جهانی از رشد صددرصدی ۲۲ قلم ماده غذایی در سال ۲۰۲۱ حکایت دارد و بر اساس آمار فائو قیمت مواد غذایی در بازار جهانی طی این سال با رشد متوسط ۳۱ درصدی نسبت به سال قبل مواجه شده است.
بر اساس این گزارشها، قیمت گندم ۵۸ درصد، ذرت ۴۵ درصد، قیمت انواع روغن ۵۱ تا ۸۵ درصد، دانه سویا ۲۹ درصد، جو حدود ۱۰۰ درصد، گوشت مرغ ۴۱ درصد، گوشت قرمز ۲۵ تا ۳۲ درصد و شکر ۵۲ درصد طی سال ۲۰۲۱ افزایش داشته که این میزان رشد قیمت در سالهای گذشته بیسابقه بوده است.
رشد چند برابری نرخ تورم در ۱۰ اقتصاد پیشرفته دنیا
بررسی آمارهای اولیه صندوق بینالمللی پول هم نشان میدهد نرخ تورم در سال ۲۰۲۱ در مقایسه با سال ۲۰۲۰ در بسیاری از کشورهای دنیا به ویژه اقتصادهای توسعه یافته رشد چند برابری داشته و در حالی که بسیاری از این کشورها تورم منفی یا زیر یک درصد را تجربه میکردند، طی سال گذشته با جهش دو تا ۱۰ برابری نرخ تورم مواجه شدهاند.
تورم و بحران اقتصادی در کشورهای اروپایی در پی شیوع کرونا در یکی دو سال اخیر و به ویژه پس از حمله روسیه به اوکراین و اعمال تحریمهای متعدد علیه مسکو، با توجه به وابستگی قاره سبز به این دو کشور در تأمین سوخت و مواد غذایی افزایش چشمگیری یافته است. در کنار این مسئله باید توجه داشت به تازگی موج اومیکرون در دنیا فروکش کرده است و کشورها در ارائه برنامههای خود برای ترمیم اقتصادهای آسیب دیده خود پس از این بحران بودند که با آغاز بحران در اوکراین دچار مشکل شدند.
نرخ تورم در امریکا رکورد ۴۰ ساله را شکست
گزارشی که اخیراً رویترز منتشر کرده است، نشان میدهد قیمتهای مصرفکننده در امریکا در ماه ژانویه به شدت افزایش یافته که منجر به تورم بیسابقه در ۴۰ سال گذشته شده است. افزایش شدید قیمتها که توسط وزارت کار این کشور گزارش شده، به دلیل افزایش هزینههای اجاره، برق و غذا صورت گرفته است. تورم سالانه در ایالات متحده در ژانویه ۲۰۲۲ طی ۴۰ سال گذشته با بیشترین سرعت رشد کرده و در مقایسه با دوره مشابه در سال ۲۰۲۱ به میزان ۵/۷ درصد افزایش یافته است.
پیش بینی تورم ۴/۷ درصدی در نیمه ۲۰۲۲
اداره آمار اروپا (یورو استات) پیشتر در گزارشی اعلام کرد تورم سالانه در ۱۹ کشور عضو اتحادیه اروپا در ۲۰۲۱ به رکورد ۹/۴ درصد رسیده که این مقدار افزایش قیمت آخرینبار در ژوئیه ۱۹۹۱ در این بلوک ثبت شده بود. این شرایط درست برعکس اتفاقی است که در سال گذشته میلادی افتاد، یعنی زمانیکه اروپا تورم منفی ۳/۰ درصد را تجربه کرده بود.
طبق گفته متخصصان، قیمتهای بالای انرژی و ادامه اختلال در زنجیرههای عرضه، عوامل اصلی بالا رفتن تورم در اتحادیه اروپا بوده و روند بهبود اقتصاد از بحران کرونا در این منطقه را آهسته کردهاند.
همچنین اقتصاددانهای جهانی عقیده دارند بالا رفتن قیمت انرژی به دلیل اختلال در عرضه نفت روسیه و همچنین افزایش قیمت محصولات کشاورزی در نتیجه بحران اوکراین، نرخ تورم در اروپا را در سال ۲۰۲۱ تا رکورد ۷/۶ درصد بالا ببرد و این نرخ تا نیمه اول سال ۲۰۲۲ هم به رکورد ۵/۷ درصد برسد. این بدان معناست که نرخ تورم در منطقه یورو سه برابر بیشتر از ۲ درصدی خواهد بود که بانک مرکزی اروپا هدفگذاری کرده بود.
بلومبرگ در همین باره گزارش داد، جنگ روسیه در اوکراین و تأثیر آن بر افزایش قیمت انرژی باعث شده است تورم در منطقه یورو در ماه مارس ۲۰۲۲ به بالاترین رقم یعنی ۵/۷ درصد برسد که ۲۳۰ میلیارد یورو به مصرف کنندگان اروپایی ضرر زد.
تکرار تجربه تورم بالا در آلمان پس از ۴۱ سال
اطلاعات اولیه منتشر شده از سوی اداره آمار فدرال آلمان نشان میدهد نرخ تورم در این کشور به بالاترین رقم طی ۳۰ سال گذشته رسیده است. این اداره با اشاره به اینکه نرخ تورم در آلمان غربی در ۱۹۸۱ هم بههمین اندازه بالا بود، اعلام کرد: قیمت گاز طبیعی و محصولات نفتی افزایش قابل توجهی داشته و باعث بالا رفتن نرخ تورم شده است.
اداره آمار آلمان همچنین مشکلات عرضه بهدلیل اختلال در زنجیرههای عرضه را به علت بحران کرونا عامل اصلی این افزایش قیمت قابل توجه اعلام کرده است. آمار نهایی تورم در ماه مارس، در دوازدهم ماه جاری اعلام خواهد شد.
گفتنی است، بیثباتی در عرضه انرژی و بالا رفتن هزینهها باعث شده است آلمان بهعنوان بزرگترین اقتصاد اروپا پیشبینی خود از رشد اقتصادی در سال جاری میلادی را از ۶/۴ درصد تا ۸/۱ درصد پایین بیاورد.
مواجهه بزرگترین اقتصاد اروپا با بدترین بحران تورم طی چند دهه گذشته
به گزارش تسنیم، پیش از این امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه در پاسخ به یکی از شهروندان فرانسوی در خصوص افزایش قیمتها و ناتوانی در پرداخت هزینههای زندگی گفته بود: ما راهحلی معجزهآسا برای قیمت انرژی و بنزین نداریم، چراکه نفت و گاز نداریم. تنها راه برای ما ارزانتر خریدن انرژی است. باید کشورهای اروپایی را متحد کنیم و وابستگی به روسیه را پایان دهیم. امیدوارم پس از آن قیمتها کاهش پیدا کند.
با توجه به مواردی که ذکر شد، افزایش قیمتهای مواد غذایی و انرژی در سطح جهانی باعث شده است تورم جهانی افزایش پیدا کند. با توجه به ساختار اقتصادی کشورهای اروپایی و امریکا که سیاست اقتصاد آزاد را دنبال میکنند عموماً بار افزایش قیمتها به مصرف کننده نهایی منتقل میشود.