رضا دهبالایی؛ روزنامه نگار و پژوهشگر
نماز، دلیل توجه مداوم به خدا است. یاد خدا بهترین راه برای کنترل خود، کنترل غرایز عصیان و جلوگیری از روحیه عصیان است. "پرستش" همیشه در یاد خداست، خدایی که از همه کار‌های کوچک و بزرگ ما آگاه است، خدایی که از آنچه در گوشه‌های ذهنی ما یا فراتر از افکار وجود دارد آگاه است و کمترین اثر حافظه را دارد. یاد خدا و نقش نماز این است که با اقتدارگرایی انسان و خواسته‌های او تعدیل کند، همانطور که غفلت از یاد خدا و ناآگاهی از پاداش‌ها و مجازات‌های او موجب تاریکی خرد می‌شود.
بسیاری از ناهنجاری‌ها همچون سرقت، اعتیاد، طلاق، قتل، زندان، فرار از خانه و تن فروشی به دلیل عدم تحمل در زمان فقر یا نیاز، مشکلات اقتصادی و اجتماعی به دلیل پایین آمدن آستانه تحمل یا به خاطر بخل در صورت موفقیت با اسراف چشم در برابر چشم، خودخواهی، عدم توجه به محرومان و نیازمندان علت آسیب‌های اجتماعی هستند. درمان این‌ها نماز، دعا و یاد خداست. در کنار نماز و یاد خدا، استقامت می‌تواند ترس و نگرانی مردم را برطرف کند و راهی برای فرار از بد اخلاقی و جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی باشد.
از این رو، در نماز و دعا دو تأثیر وجود دارد: یکی تأثیر فرد، که او را به خدای خود نزدیک می‌کند و دیگری تأثیر اجتماعی، که او را در جامعه مسئولیت پذیر می‌کند. این بدان معناست که هیچ کس نمی‌تواند اهل نماز و عبادت باشد و در عین حال وظیفه‌ای در قبال جامعه بشری و همنوعان خود احساس نکند و جنایات را مورد پیگرد قانونی قرار ندهد و مغایر راه قانون باشد.
در حقیقت، یاد خدا و داشتن آرامش خاطر در سایه نماز باعث می‌شود تا انسان، اوامر شیطان را نادیده بگیرد و این اصلی‌ترین تأثیر شخصی نماز است. نمازگزار واقعی که به حدود و شرایط نماز پایبند است، باید خوب عمل کند و قرآن این مهم را در سوره مومنون نشان می‌دهد.
تأثیرات نماز در زندگی انسان عبارت است از: پرهیز از شرک، توبه از خدا، توجه به خدا، نفرت از غیر خدا، ادامه‌ی فکر به خدا، آرامش روحی، رعایت بهداشت جسمی و رعایت زیبایی و حفظ زیبایی بدن، جلوگیری از شورش و عصیان، جلوگیری از گناه، جلوگیری از فساد و جنایت، ترس از شیطان.
نماز و دعا از جنبه‌های اجتماعی عمومی نظیر تبلور عبادت خدا، آرامش روانی، نزدیکی و تعلق بیشتر نسبت به مقام عبودیت، تاب آوری نسبت به مصائب زندگی نیز بسیار مهم و تاثیرگذار است.
