به بهانه انتشار مجلدات دوم و سوم «رضا نام تا رضا شاه»
تارنمای ناشر در بازنمایی جلد دوم این کتاب به مقولات پی آمده اشارت میبرد: «بهبودی در اثر تازه خود به بررسی زندگی و کارنامه رضاخان پهلوی، سردارسپه فعلی در دوره وزارت جنگ (۱۳۰۰ تا ۱۳۰۲) پرداخته است
کد خبر: ۱۲۳۳۲۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۱
فردوسیگرایی به سبک رضاخان، در آیینه روایتها و تحلیلها
حامیان کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹، در سوق دادن رضاخان به سوی باستانگرایی و ادبیات حماسی نقش عمده داشتهاند. او پیش از آن، صرفاً یکی از افسران قزاق بود و به دشواری میتوانست بخواند یا بنویسد. ضمن اینکه وی در مخیله خویش حماسهسازی را با سرکوبگری خلط کرده و مثلاً اشعار فردوسی را محمل مناسبی برای تزئین و تسهیل دیکتاتـــوری پنداشته بود!
کد خبر: ۱۲۲۸۹۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۵
امحای مقبره رضاخان به مثابه نمادی از پایان پهلویسم در ایران
پهلوی دوم در آغاز قصد داشت تا پدرش را در اعتاب مشهد یا قم دفن کند. در مشهد خاطره کشتار مسجد گوهرشاد، اما انجام این کار را دشوار میساخت. در قم نیز مشکل مخالفت مرجعیت، حوزه علمیه و جمعیت فدائیان اسلام وجود داشت. این بود که نهایتاً آستان حضرت عبدالعظیم در شهرری انتخاب شد. با این همه بقعه رضاخان تنها یک یادمان نبود، بلکه در گذر زمان کاربریهای گوناگون یافت. در روزهای انقلاب، این مکان به شکل پایگاه گارد شاهنشاهی درآمد!
کد خبر: ۱۲۲۸۳۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۲
ادموند آیرونساید و بسترسازی برای سلطه کم هزینه انگلیس بر ایران
واقعیت این است که جناح سنتی حاکمیت انگلستان تصمیم داشت تا مشکل این کشور در ایران را با شیوههای آزمون شده و طرحهایی، چون معاهده ۱۹۱۹ رفع و رجوع کند. جناح تندرو که از چهرههایی، چون وینستون چرچیل و فرستاده او آیرونساید تشکیل میشد، چاره کار را در تغییر اساسی ساختارها میدید. آنچه آیرونساید در پروسه برکشیدن رضاخان انجام داد، تا دههها منافع این کشور را تأمین و خاطر آنان را از ایران آسوده کرد
کد خبر: ۱۲۲۶۶۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۱
سرتیپ محمود افشارطوس، درنگی در زمانه و کارنامه
از همان دوره که محمود افشارطوس مفقود و چند روز بعد جسد او پیدا شد، بسا افراد و جریانات این اقدام را در جهت تضعیف دولت دکتر مصدق و حتی نخستین گام کودتا علیه وی برشمردند. این روایت، تقریباً فراگیر و رسمی شد. با این همه در این باره منقولات دیگری نیز وجود دارد که برخی از آنها در دهههای اخیر تقویت نیز شده است. به عبارت دیگر در این موضوع پژوهشهای جدیدی انجام شده که ناقض روایت رسمی است
کد خبر: ۱۲۲۵۰۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۲
رضاخان به مثابه آلت فعل انگلستان برای پایدار کردن منافع این کشور در ایران
به منکرین انگلیسی بودن کودتای ۱۲۹۹ باید گفت، اگر اقدامات این دولت در یافتن و ارتقای رضاخان و همچنین تجهیز قزاقان و سپس ایجاد آمادگی و استعداد در تهران برای توفیق این حرکت نبود، آیا اساساً چنین اتفاقی روی میداد؟ یک نیروی ناتوان و فاقد مدیریت کارآمد و تجهیزات در حوالی قزوین، چگونه میتوانست بدون معاضدت مادی و معنوی انگیسیها به یکباره به پایتخت هجوم آورد و قدرت را به دست گیرد؟
کد خبر: ۱۲۱۶۹۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۲
«زنده یاد آیتاللهالعظمی سیدعبدالله شیرازی، به مثابه جهادگری مسلکی» در آیینه روایتها
آیتالله العظمی شیرازی در پی اخراج ایرانیان از عراق، به اعتراض این کشور را ترک نمود و رهسپارِ ایران گشت. این سفر اما، برای وی خالی از خطر نبود. چه اینکه او در عهد رضاخان ، سابقه مواجهه جدی با حکومت وی را داشت. با این همه استقرار این مرجع والا در شهر مقدس مشهد، شرایط را به نفع مبارزان تغییر داد
کد خبر: ۱۲۱۶۱۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
روایتهایی که زندهیاد سیدمهدی طالقانی از سیره پدر به تاریخ افزود
زندهیاد سیدمهدی طالقانی در دوره اوجگیری انقلاب اسلامی در بسا صحنههای مهم از جمله: راهپیمایی ها، دیدارها، شرکت در جلسات شورای انقلاب، سفر به کردستان، سفر اعتراضی به شمال کشور، برگزاری نمازجمعه و... در کنار آیتالله سیدمحمود طالقانی حاضر بود و خاطرات وی از این وقایع و صحنهها برای علاقهمندان و به ویژه تاریخنگاران معاصر، بس روشنگر و مفید مینماید
کد خبر: ۱۲۱۳۰۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۰
محمدرضا کائینی، پژوهشگر تاریخ معاصر:
واقعه کشف حجاب که به دنبال تصویب قانونی در ۱۷دیماه ۱۳۱۴ در ایران رخ داد، یکی از اقدامات رضاشاه پهلوی بود که به موجب آن، زنان و دختران ایرانی از استفاده از چادر، روبنده و روسری منع شدند
کد خبر: ۱۲۰۸۸۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۷
کشف حجاب رضاخانی و پیامدهای آن برای جامعه ایرانی
واقعه کشف حجاب، مفاسد فراوانی به همراه داشت. مصارف کاذبی را در میان زنان به وجود آورد، بخش عمدهای از درآمد مرد یا مرد و زن خانواده به جای آنکه صرف اقتصاد خانواده شود، صرف لوازم آرایش و لباس همسر و دختران خانواده میشد. کانونهای گرم خانواده به سردی گرایید و روابط زناشویی در بسیاری از خانوادهها به هم خورد و موجب متلاشی شدن خانوادههای زیادی شد
کد خبر: ۱۲۰۷۱۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۰
گفتاوردی در بازخوانی زمانه و کارنامه پهلوی اول
رضاخان راهآهن شمال به جنوب را به دستور انگلستان احداث کرد و بعد هم با افتخار گفت: «ما راهآهنی ایجاد کردیم که از کنار هیچ کدام از شهرهای مهم ایران عبور نمیکند!». به این معنی که راهآهن احداث شده، استراتژیک است نه اقتصادی. در حالی که ایران در آن دوره، احتیاج به راهآهن اقتصادی داشت، چون وقتی کشور دچار قحطی و خشکسالی میشد، با آنکه در یک بخش آذوقه داشتیم، ولی در بخش دیگر مردم از گرسنگی میمردند!
کد خبر: ۱۲۰۶۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۶
کد خبر: ۱۱۸۰۶۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۱
حقابه ایران از رود هیرمند بیش از ۵۰ درصد بود که در طول حکومت دو شاه پهلوی کم و کمتر شد...
کد خبر: ۱۱۶۲۱۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۷
گذری بر ماهیت و ساز و کار انتخابات مجلس شورای ملی از دوره هفتم تا سیزدهم
رضاخان بر هر سه قوه استیلای کامل پیدا کرد و برای انتخابات مجالس، لیستهایی از قبل تهیه شدند. دولت برای حصول اطمینان از فرمانبرداری کاندیداهای موردنظرش، از راهکارهای گوناگونی استفاده و اغلب کاندیداها را از بین ملاکین، بازرگانان و صاحبان مشاغل آزادی، چون پزشکان محلی انتخاب میکرد و هرگز به سراغ جوانان تحصیلکرده و تکنوکراتها برای نمایندگی مجلس نمیرفت، بلکه آنها را در بخشهای دولتی به کار میگرفت
کد خبر: ۹۸۶۷۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۸
سیری در فراز و فرودهای برکشیدن رضاخان توسط عوامل دولت انگلستان
مقالی که پیش روی دارید، سعی دارد تا چند و، چون شناسایی رضاخان سوادکوهی توسط عوامل و فرستادگان دولت انگلستان را بازخواند. این خوانش از آن روی درخور اهمیت است که برخی سعی کردهاند این فرآیند را نفی و قزاق را خودرأی و مستقل بنمایانند. امید آنکه تاریخپژوهان و عموم علاقهمندان را مفید و مقبول آید.
کد خبر: ۹۸۲۵۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۳۰
زمینههای پیدایش دیکتاتوری رضاخانی، زمینهها و عبرتها
عصر رضاخان ی را در مجموع باید از مقاطع عجیب تاریخ معاصر ایران به شمار آورد. شگفتی پدیده رضاخان در آن است که دیکتاتوری نفسگیر و استبداد مطلقه پس از دو دهه تلاشهای پیگیر مبارزات مردم ایران برای آزادی و حاکمیت قانون بر ایران حاکم شد. جالب آن است که این حاکمیت پس از انقلاب مشروطه به وجود آمد؛ انقلابی که در آسیا از نخستین حرکتهای بزرگ سیاسی بود و بر ضد استبداد نظامهای سلطنتی اتفاق افتاده بود
کد خبر: ۹۷۵۴۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۹
خوانشی از شرایط روشنفکران غیروابسته در دوران حاکمیت رضاخان
درنتیجه فشار و اختناق رضاخان ی بهتدریج روزنامهنگاری و نویسندگی حالت انفعالی پیدا کرد و حتی صاحبان اندیشه و کسانی که در به حکومت رسیدن رضاشاه و تقویت پایههای حکومت او نقش بسزایی داشتند، به مرور دریافتند اگر نمیخواهند سرنوشت پیشینیان را پیدا کنند یا باید از منویات رضاخان اطاعت کنند یا خود را بهکلی از دایره نفوذ و حاکمیت او بیرون بکشند
کد خبر: ۹۷۵۲۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۷
رضاخان و نگاه معیوب به هویت فرهنگی جامعه ایران
ساماندهی اجتماعی و فرهنگی رضاشاه برخاسته از تفکرات دیکتاتوری آمیخته با نوعی سرخوردگی و داشتن موضع انفعالی در قبال غرب بود که باعث میشد رضاشاه برای جبران عقبماندگی کشور به اشتباه به دنبال نزدیکی ظاهری به غرب باشد و بخواهد با توجه به امور ظاهری، بسترهای فرهنگی مناسب برای وحدت ملی را به وجود آورد
کد خبر: ۹۷۲۷۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۸
سردار معظم خراسانی، روایت منحنی پرفراز و فرود یک زندگی سیاسی
رضاخان در خصوص برکناری تیمورتاش گفته بود: «دربار را منحل کنید، من دربار نمیخواهم و تیمورتاش وزیر دربار من نیست!» البته برخی معتقدند این اقدام رضاخان برای هموار کردن راه به قدرت رسیدن ولیعهد کم سن و بیتجربهاش بود. چون تا زمانی که رجل بانفوذ و تشنه قدرتی همچون تیمورتاش بر سر کار بود، عرصه برای به قدرت رسیدن ولیعهد کوچک پهلوی سخت مینمود
کد خبر: ۹۷۲۰۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۴
ناگفتههایی در باب زندگی و زمانه میرزا محمد فرخییزدی
فرخی یزدی مدتی در زندان شهربانی تهران به سر برد تا آنکه یک روز در اتاق خود با صدای بلند طوری که زندانیان او را نمیدیدند، ولی صدای او را به خوبی میشنیدند، شروع به معرفی خود نمود که فوراً عدهای به سر او ریختند و با مشت و لگد وی را از حرف بازداشتند و در حالی که او را کشانکشان روی زمین میبردند به زندان قصر و در کریدور شماره ۴ به اتاق مرطوب ۲۳ منتقل شد!
کد خبر: ۹۷۱۹۲۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۳