سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گزارش «جوان»، رشد بازار سرمایه یکی از آرزو‌های دیرینه کارشناسان اقتصادی است، اما در رابطه با رشد صحیح بازار و مبتنی بر توسعه واقعی شرکت‌های حاضر و ورود شرکت‌های جدید به همراه جذب نقدینگی جدید مباحث جدی وجود دارد، زیرا اگر مقرر باشد بدون اینکه شرکت‌های موجود در بورس و فرابورس توسعه یابند یا شرکت‌های جدید به همراه نقدینگی جدید جذب بازار شود، بازار صرفاً به واسطه ورود نقدینگی‌های سرگردان کلان تولید شده از نظام بانکی، قیمت سهام شرکت‌ها بی‌ضابطه و قاعده جهش یابد به جایی می‌رسیم که باید نگران شکل‌گیری حباب قیمتی در بازار سرمایه باشیم که خوشبختانه به نظر می‌رسد تا این مرز فعلاً فاصله‌هایی وجود دارد.
با توجه به اینکه رشد اقتصادی ایران منفی است و کشور در شرایط جنگ اقتصادی و تحریم نفت با محدودیت‌های منابع بودجه‌ای بسیار جدی روبه‌رو است و از طرف دیگر حجم نقدینگی از ناحیه نظام بانکی به شدت رشد داشته‌است و به شکل نگران کننده‌ای سهم پول از حجم نقدینگی افزایش یافته‌است، به نظر می‌رسد رشد بازار سرمایه کمی عجیب است و باید پیرامون کیفیت این رشد سیاست‌های جدیدی در حوزه مالی کشور اعمال شود.
بازار سرمایه رقیب پیدا کرده‌است
وضعیت فعلی بازار پول و بانک نشان می‌دهد که به دلیل فشار‌های ناشی از بودجه و عدم اصلاح ساختاری و ترازنامه‌ای بانک‌ها و بی‌تفاوتی به بانکداری تماماً الکترونیک، نظام بانکی روی دور تند افزایش حجم نقدینگی افتاده‌است با این مشخصه که سهم پول از حجم نقدینگی افزایش یافته‌است، در این میان با توجه به رها‌سازی بازار پول و بند و بست در بازار ارز به نظر می‌رسد سیاستگذار تصمیم داشته تا بخشی از نقدینگی پیوسته به بازار سرمایه ورود کند، اما مشکل فعلی آن است که پول تحت قالب رشد تقاضا در سهم‌هایی نشسته‌است که بر خلاف ارزش ذاتی‌شان قیمتشان به شکل حبابی جهش داشته‌است و امروز نمی‌توان کتمان کرد که بخشی از بازار سرمایه درگیر حباب قیمتی شده‌است و از سوی دیگر به نظر می‌رسد دیگر بازار‌های رقیب بورس همچون ارز و سکه و طلا چندان هم که گفته می‌شود در رکود نیستند و بخشی از نقدینگی به شکل جدی به این بازار‌ها ورود داشته‌است.
سنگ را بسته‌ایم و ...
قریب به اتفاق کارشناسان اقتصادی نسبت به عدم اصلاح عواملی که به رشد حجم نقدینگی در اقتصاد می‌انجامد، منتقد جدی هستند و بر این باورند که مدیریت بازار پول، ساماندهی بخش پول را رها کرده و صرفاً به مسئله کنترل بازار ارز مشغول است و این در شرایطی است که سیاست سرکوب قیمت ارز راهکار مناسب و دائمی برای ثبات بازار نمی‌باشد کما اینکه امروز در برخی از محاسبات قیمت کالا و خدمات، بهای ارز در حدود ۱۸ هزار تومان در نظر گرفته می‌شود، از این رو باید برای اصلاح حوزه مالی اعم از پول، سرمایه و بیمه فکر‌های جدی کرد، زیرا نقدینگی به شکل قابل‌ملاحظه‌ای بخشی از بازارهایی، چون بورس را با حباب قیمتی همراه کرده‌است.
رشد قابل‌تأمل
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات روز چهارشنبه با افزایش ۳۴۵۲ واحد به رکورد جدید ۳۵۰ هزار و ۳۲۳ واحد دست یافت. برخی از کارشناسان دلیل رکوردشکنی‌های اخیر بورس تهران را جذب نقدینگی سرگردان در بازار می‌دانند که حجم نقدینگی به رقم بی‌سابقه ۲ هزار و ۱۲۶ تریلیون تومان رسیده است و در غیاب رونق در بازار مسکن به اجبار بازار بورس وارد شده‌است.
عده‌ای می‌گویند رکوردشکنی شاخص کل به خاطر معاملات درونی و بلوکی شرکت‌های بزرگ حاضر در بورس است و اتفاق جدیدی در عالم واقع اقتصاد روی نداده‌است و همچنین افزایش سرمایه شرکت‌های بورسی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها به خاطر افزایش نرخ ارز اتفاق جدید در شرکت‌ها ایجاد نشده و فقط قیمت‌ها افزایش یافته‌است.
ماهانه به اندازه مسکن مهر نقدینگی چاق می‌شود
برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند که متعاقب محدود‌سازی تراکنش‌های غیر حضوری بانکی در سطح ۱۰۰ میلیون تومان در ۲۴ ساعت، باید محدودیت‌های جدید دیگری برای کاهش سرعت گردش پول یا تبدیل شبه‌پول به پول در نظام بانکی وضع شود تا در شرایط خاص فعلی شاهد هجوم نقدینگی به بازار‌های مختلف و به ویژه ارز و طلا نباشیم.
به گزارش «فارس»، حجم نقدینگی در پایان شهریور ۱۳۹۸ با ۱/ ۲۷ درصد رشد نسبت به شهریور سال ۹۷ به (۲۱۲۶ هزار میلیارد تومان) رسید که نسبت به مرداد ماه نیز ۴/ ۲ درصد رشد دارد. به عبارتی از مرداد ماه تا شهریور سال جاری ۵۰ هزار میلیارد تومان به نقدینگی افزوده شده‌است که تقریباً باید گفت معادل مسکن مهر تنها در یک ماه به حجم نقدینگی ایران افزوده شده‌است و اگر این روند در ماه‌های مهر، آبان و آذر ادامه یافته‌باشد، به سرعت باید تدابیر ویژه‌ای برای مدیریت اورژانسی بازار پول اندیشیده شود و گرنه بسته به اینکه صاحبان نقدینگی چه رفتار مصرفی یا سرمایه‌گذاری را در پیش بگیرند بازار‌های ایران می‌تواند با هجوم نقدینگی روبه‌رو شود.
رشد حجم پولی که قدرت خرید آنی دارد
طبق آمار رسمی در مرداد ماه امسال حجم نقدینگی کشور با نرخ رشد ۱/ ۲۶ درصدی نسبت به مرداد ۹۷ به ۹/ ۲۰۷۶۵ هزار میلیارد ریال (۲۰۷۶ هزار میلیارد تومان) ثبت شد که ۶/ ۲۵ واحد درصد آن بر اثر رشد پایه پولی و ۴ /۰ واحد درصد آن در اثر رشد ضریب فزاینده نقدینگی بوده‌است.
برای مدیریت بازار پول فکر جدی کنیم
همانطور که می‌دانیم، از پایه پولی به عنوان پول پرقدرت نیز یاد می‌شود که قدرت خرید آنی دارد و سیال است و باید دانست هرگونه افزایش در پایه پولی منجر به افزایش چند برابر آن (معادل ضریب فزاینده پولی) در کل عرضه پول می‌شود، بدین ترتیب با توجه به اینکه تقریباً معادل کل منابع مسکن مهر تنها در یکماه از سال جاری (مرداد تا شهریور) بر حجم نقدینگی افزوده شده‌است باید گفت بزرگان کشور نیاز است که در رابطه با مدیریت نقدینگی ورود داشته باشند، زیرا این کار از کل قد و قواره بانک مرکزی که در آن برخی از مدیرانش نقش رشد نقدینگی در تورم را صفر می‌پندارند، بسیار بزرگ‌تر است، از این گذشته در جنگ اقتصادی باید همه جناح‌ها در اخذ بهترین تصمیم‌گیری‌های صحیح مشارکت کنند.
سرمایه‌گذاران چشم خود را باز کنند
در پایان امید می‌رود سرمایه‌دارانی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را دارند، بدون آگاهی کافی و لازم به این بازار ورود نکنند تا در تور دلالان نیفتند و سرمایه خود را از دست ندهند و سهامداران نیز ارزش جایگزینی و ذاتی و واقعی سهام شرکت‌ها را با ارزش روی تابلو تطبیق دهند و اگر دیدند هیچ یک از ارزشگذاری‌های منطقی نمی‌تواند توجیه‌کننده قیمت فعلی سهام باشد، از سرمایه‌گذاری در چنین سهم‌های خود‌داری کنند یا اینکه حساب ریسک تخلیه یکباره حباب قیمتی را بپذیرند به ویژه آنکه بسیاری از سهم‌های موجود در بازار این روز‌ها از منظر برخی از کارشناسان در فضای حبابی به سر می‌برند، اما درعین حال برخی از سهم‌های بزرگ و بنیادی هستند که روند‌های مناسبی را طی می‌کنند، بدین ترتیب رسانه‌ها باید نسبت به ریسک‌های احتمالی موجود در بازار سرمایه سهامداران را توجیه کنند.
