سرویس اقتصادی جوان آنلاین: صادرات به عنوان موتور محرکه اقتصاد و رمز بقای کشورها در بازارهای جهانی نقش مهمی را در عرصه اقتصاد ایفا میکند و از اینرو ۲۹ مهرماه هر سال را برای تجلیل از صادرکنندگان و صادرات نامگذاری کردهاند، اما پاسداشت این روز با ۴۵ روز تأخیر به گلایههای صادرکنندگان و بیتوجهی مسئولان به این گلایهها گذشت تا بار دیگر در این روز بفهمیم که صادرات غیر نفتی به رغم شعارهای مطرح شده و ضرورت فعی کشور خیلی در اولویت برنامهریزان ما نیست وهیچ خبر خوشی در حوزه برنامهریزی برای فعالان واقعی این عرصه وجود ندارد.
معاون اول رئیسجمهوری در بیست و سومین سالروز ملی صادرات ترجیح داد تا در این مراسم از ناکامیها و فشارهای خارجی در مسیر صادرات نفتی و مشکلات بانک مرکزی بگوید و در حد یک صادرکننده به نمایندگی از بخش دولتی به مشکلات صادرات دولتی برداخت و پیشنهادات و حرفهای صادرکنندگان و فعالان اقتصادی را سرسری جوابی کوتاه در همان جلسه بدهد. وزیر صمت نیز مهمترین سخنانش که در رسانهها بازتاب یافت حول محور کنترل بازارهای داخلی بود تا صادرات!
رشد ۱۷ درصدی وزنی صادرات
رضا رحمانی در این مراسم خبرداد که وزارتخانه متبوعش وضعیت تولید ۴۴ قلم کالا را به شکل مداوم رصد میکند وگفت: تجلیل از صادرات و صادرکننده هم کار اتاق بازرگانی است و از این به بعد باید خودشان از خودشان تجلیل کنند.
او افزود: در هفت ماهه نخست امسال، صادرات کشورمان از لحاظ وزنی ۱۷ درصد افزایشی بودهاست، اما وی نگفت که این افزایش صادرات با کاهش ارزش مواجه بودهاست، اما تأکید کرد: صادرات کالاهای کیفی باید در دستور کار قرار بگیرد.
وزیر صنعت با اعلام اینکه روزانه ۴۴ قلم کالای منتخب تولیدی مهم کشور را رصد و فرآیند تولید آن را میسنجیم، گفت: میانگین تخفیفی که اتحادیه اوراسیا به ایران برای صادرات کالاها داده، ۵۶ درصد بوده و ما هم میانگین ۳۲ درصد تخفیف گمرکی به این بخش دادهایم.
رضا رحمانی. گفت: یکی از راهکارهای پایان دادن به تحریم، حضور مردم و بخش خصوصی در صحنه است؛ این در حالی است که امروز هم به رئیس اتاق بازرگانی ایران اعلام میکنم که از امروز، مراسم روز ملی صادرات را به اتاق بازرگانی ایران تحویل میدهیم. ما هم در کنار شما هستیم.
رحمانی با اعلام اینکه این یک واقعیت است که تولید کشور افزایشی است، اما همچنان ظرفیت خالی هم وجود دارد، گفت: در بخش کاشی و سرامیک و شیرینی و شکلات ۵۰ درصد و در بخش آردسازی نیز تنها ۳۰ درصد ظرفیت فعال بوده و مابقی خالی است. در همین راستا ۲۵ شهریورماه، برنامه عملیاتی رونق تولید در ظرفیتهای خالی، به معاون اول رئیسجمهور ارائه شدهاست و ما اکنون یکی از مشکلات خود را در ظرفیت خالی واحدهای تولیدی میدانیم که باید راه فعالسازی آنها را که عدم دسترسی به منابع مالی است، هموار سازیم.
وزیر صنعت اضافه کرد: تیمی متشکل از دانشگاهها، سازمان بورس و بانکها مأمور شدهاند تا راهکارهای تأمین مالی تولید را بسنجند؛ در این میان، تولیدات ایرانی در شرایطی با ظرفیت خالی مواجه است که به عنوان مثال در حوزه کاشی و سرامیک، اگرچه کشوری مثل پاکستان در همسایگی ایران، نیاز سالانه ۱۰۰ میلیون مترمکعب مصرف کاشی و سرامیک دارد، اما از این رقم، تنها ۲۰ میلیون مترمکعب را تولید میکند و مابقی را واردات صورت میدهد؛ پس زمینه برای صادرات کاشی و سرامیک ایران فراهم است، در حالیکه ما فقط ۸ میلیون مترمکعب از این محصول را صادر میکنیم.
از صادرات راضی نیستم
رحمانی با اشاره به اینکه رشد وزنی صادرات ۱۷ درصد مثبت بودهاست، افزود: مبنای محاسبه ارز در گمرکات جابهجا شدهاست، اما من از وضعیت صادرات راضی نیستم.
رحمانی در خصوص تأخیر در برگزاری مراسم سالروز ملی صادرات گفت: آن ایام روزهای پایانی ماه صفر بود که برخی درخواست کردند، زمان مراسم به بعد از ماه صفر منتقل شود، همچنین پیش از این نیز اعلام کرده بودم که برنامه روز ملی صادرات را باید اتاق بازرگانی ایران برگزار کند.
وی ادامه داد: به نظر این موضوع جدی گرفته نشد، ولی نهایتاً این مراسم برگزار شد و تقریباً ۸۰درصد آنچه مدنظر ما بود محقق شد، اما از همین جا اعلام میکنم، از این پس بخش خصوصی و تشکلها متولی برگزاری این مراسم خواهد بود.
وزیر صمت تأکید کرد: سیاست دولت و وزارت صمت این است که محور امور تشکلها و بخش خصوصی باشند و از امروز مراسم سالروز صادرات به عهده اتاق بازرگانی ایران است و ما در کنار آنها هر مشاوره و کمکی که بخواهند، هستیم.
فرصت جهش صادرات در پی گرانی دلار از دست رفت
درست در نقطه مقابل رحمانی رئیس فراکسیون صادرات مجلس با بیان اینکه جهش ارزی و کاهش ارزش پول ملی در سال گذشته میتوانست فرصت خوبی برای صادرکنندگان باشد، گفت: با توجه به مشکلاتی که در راه صادرکنندگان بود نتوانستیم به خوبی از این شرایط بهرهگیری کنیم و آن طور که باید نتیجه نداشت.
کریمی در این مراسم با تأکید بر اینکه هویت و فرهنگ ایران در قالب صادرات بوده و صادرکنندگان سفیران ایران در انتقال این فرهنگ هستند، اظهار داشت: حمایتهای مؤثر و به موقع از صادرکننده نیاز فعلی این بخش بوده و نباید جایزه صادرکننده دو سال بعد از انتخاب به آنها پرداخت شود.
وی با پیمان سپاری ارزی و الزام آن برای همه کالاها و به خصوص معافیت صادرکنندگان و مالیات ارز حاصل از صادرات را مشکل اصلی عنوان کرد وگفت: امیدواریم در لایحه بودجه ٩٩این بند حذف یا مشکلات صادرکنندگان حل شود.
۲۵۰۰ میلیارد تومان پول صادرکنندگان در سازمان امور مالیاتی
رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز در این مراسم با بیان اینکه استرداد مالیات بر ارزش افزوده صادرکنندگان و ارتباط دادن آن به رفع تعهد ارزی، مشکلات بسیاری را به وجود آوردهاست، گفت: دو هزار تا ۲۵۰۰ میلیارد تومان پول صادرکنندگان در سازمان امور مالیاتی ماندهاست.
غلامحسین شافعی اظهار داشت: تکیه اصلی و محور حائز اهمیت در ایجاد درآمدهای صادراتی ایران طی سالهای اخیر، بر مواد نفتی و خام بودهاست، در حالی که صادرات سایر کشورها مبتنی بر تولید قوی و رقابتی بوده و تولیدات فناورانه است.
شافعی افزود: بیشتر از مسئله مشکلات اقتصاد نفتی، به نحوه تفکر کوتاه مدت و سطحی در تصمیمگیریها باید توجه داشت و مانع آن شد، به این معنا که هر نوع تصمیم اقتصادی که دولت اتخاذ میکند باید مورد محاسبه قرار گیرد که آن تصمیم، چه اثری بر سایر مؤلفههای اقتصادی دارد و زیان این تصمیم، بسیار بیش از منافع آن است.
شافعی گفت: سهم مانده تسهیلات صادراتی در تسهیلات بانکها به شدت کاهش یافته و متأسفانه نسبت به تأمین مالی صادرات توجهی نمیشود؛ به این معنا که تأمین مالی این بخش فلاکت بار شده است. این در حالی است که در صندوق ضمانت صادرات نیز اوضاع چندان مساعد نیست.
تصمیمگیر بیشمار پاسخگو هیچی!
وی اضافه کرد: در مورد صادرات، تا دلتان بخواهد تصمیمگیر وجود دارد، ولی یک پاسخگو در مورد آن به چشم نمیخورد؛ چراکه متولی واحدی ندارد. این در حالی است که کمیته دائمی ماده یک، دستگاههای متولی کمیسیونهای مشترک در کشورهای دنیا، وزارت جهاد، وزارت کشاورزی و سازمان توسعه تجارت تصمیم گیر هستند، اما کسی پاسخگو نیست.
رئیس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه صندوق ضمانت صادرات ایران با بانک توسعه صادرات ایران باید ادغام شود تا صادرات از این وضعیت رها شود، تصریح کرد: این دو بخش باید با ادغام، تقویت و یک اگزیم بانک واحد تشکیل شود.
محمدرضا انصاری نایب رئیس اتاق ایران هم با بیان اینکه ترکیه و عربستان به ترتیب ۲ میلیارد و ۴ میلیارد دلار را به عنوان سرمایه صندوق ضمانت صادرات خود قرار دادهاند، تصریح کرد: با ۱۰۰ میلیون دلاری که سرمایه صندوق ضمانت صادرات ایران است، نمیتوان در دنیا حرف برای رقابت در شرایط سخت جهانی زد متأسفانه هم اکنون ضمانتنامه گرفتن از صندوق ضمانت صادرات ایران، جواهر شده است؛ این در حالی است که اگر جایی از کشور نمیتوانیم از سرمایههای بلوکه شده خود استفاده کنیم، میتوانیم با افزایش سقف سرمایه صندوق ضمانت صادرات ایران کار را برای صادرکنندگان هموار کنیم.