جوان آنلاین: مدیر عامل انجمن هنرهای نمایشی ایران در نشست خبری بیست و دومین دوره جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی با اشاره به اینکه نمایشهای آیینی افتخاری برای ایران است، تأکید کرد شاید تنها رویدادی که باید حتماً حفظ و تقویت شود، جشنواره تئاتر آیینی و سنتی است، چون میتواند برای ما هویتی جهانی ایجاد کند.
به گزارش «جوان»، نشست خبری بیست و دومین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی روز گذشته در سالن مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد. رضا مردانی، مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای این نشست گفت: بخشی از آیینها و سنتهای ما برگرفته از هویت و میراث فرهنگی کشور عزیزمان ایران است. آن چیزی که مفهوم میبخشد و زیباییها را بهنمایش میگذارد، میراث ملموس ماست. این جشنواره به نسل جوان کمک میکند تا با هویت فرهنگی و هنری آشنا شوند. پاسداشت هویت فرهنگی ایرانی اسلامی دربرنامههای آقای وزیر هم هست. چه بهتر که این کار طی نمایش صورت بگیرد. دوستان برای نخستینبار در این جشنواره شهر به شهر حضور داشتند و کلاس تخصصی برگزار کردند.
اختتامیه، شاید در فضای باز
سیاوش ستاری، دبیر بیست و دومین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی هم در ادامه این برنامه گفت: قرنها است که با نمایشهای آیینی و سنتی اشک ریختیم، خندیدیم و واسطه ارتباط با کائنات شدیم و برکت آوردیم. هر دوسال یکبار در جشنوارهای دور هم جمع میشویم و سعی داریم تکههایی از این هنر را به نمایشبگذاریم. خیلی دردناک است که نسل ما درحال تمام شدن است. این جشنواره برای ما یک سوگواره است، زیرا هر سال که دور یکدیگر جمع میشویم یکسری در میان ما نیستند.
وی ادامه داد: دوستان لطف داشتند، اما من کار جدیدی انجام ندادم و آنچه اساتیدم چندین سال صحبت کردند، به زبان دیگر طرح کردم. سالها است که میگویند نمایشهای آیینی و سنتی دفتری ندارد. به ما یک ساختمان بدهند که بشود بنیاد یا مدرسه یا تماشاخانه نمایشنامه ایرانی. یکی از این ساختمانهای این تهران بزرگ را به تئاتر آیینی و سنتی بدهند. سعی کردم ضرورت پژوهش را در این دوره یادآوری کنم. به هر حال از لطف و اعتمادی که به بنده شدهاست، ممنونم.
ستاری در ادامه از جزئیات بیشتر جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی گفت: ۱۲۰ کارگاه در ۶۵شهر ایران برگزار شد و هزار و ۸۶۵ هنرجو که در کارگاهها شرکت کردند گواهی گرفتند. همچنین ۵ هزار و ۴۸۰ ساعت آموزش داشتیم. خیلی از این رشتهها در ایران فقط یک نفر را برای آموزش دارد. استادی داشتیم که توان حرکت نداشت ولی در جلسات آموزش به نسل نو حضور داشت.
وی افزود: تعداد زیادی معلم تربیت شد. اعتماد به نفس برای دوستان ایجاد شد که میتوانستند هنر خود را آموزش دهند. امسال چند کار فضای باز داشتیم و کار را هنرجویان کلاسهای ما ارائه کردند. این اتفاقات در ۱۵ روز رخ داد و اگر طی سال چنین مواردی را داشته باشیم، اتفاقات خوبی برای نمایش آیینی و سنتی رخ خواهد داد.
تماشاخانه دائمی هنرهای آیینی نداریم
ستاری بیان کرد: نیاز داریم در بخش آموزش حمایت اساسی شود و یک مرکز دائم در بخشهنرهای آیینی و سنتی داشته باشیم.
دبیر بیست و دومین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی درباره بخش اجرای این جشنواره گفت: دوستان من بیش از یک ماه و نیم است که درحال تولید و کار برای جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی هستند.
وی افزود: در بخش فضای باز، آثار در ۱۱بخش تقسیم شدهاند. هر پاتوق ۸۰ هنرمند خواهد داشت. در بخش صحنهای ۹۳ اثر و در بخش فضای ۱۲۸ اثر به دبیرخانه رسید. در این بخش آثار میهمان هم خواهیم داشت. همچنین در بخش بینالملل، متأسفانه ظرفیت مالی خوبی برای حضور آثار خارجی وجود نداشت. حتی گفته شد جشنواره میتواند بینالمللی نباشد، بنابراین سعی کردیم در بخش پژوهش حضور کشورهایی را داشته باشیم. دو کشور به صورت حضوری نمایندگانی خواهند داشت و ۹ کشور به صورت آنلاین حضور خواهند داشت. اگر مسائل حل شود، از کشور ترکیه اجرای نمایش خواهیم داشت.
دبیر بیست و دومین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی در خصوص حضور اسپانسر در جشنواره گفت: همچنین اسپانسر برای جشنواره در نظر گرفته شده، اما نتیجه قطعی نشدهاست. شرایط اجتماعی را درک میکنیم. عمده کمکها از سوی شهرداری رخ میداد، اما امسال به دلیل شرایط جنگ نتوانستیم از این کمکها بهره ببریم.
جای خالی تدریس تعزیه در دانشگاه
ابراهیم گلهدار زاده، دبیر بخش پژوهش این رویداد بینالمللی نیز بیان کرد: قصد داشتیم تفاوتهایی ایجاد کنیم و همواره، چون تلاش کردیم زیست و سنت گذشته را حفظ کنیم، نتوانستیم در زمان حال زیست کنیم. صد سال است که گونه نمایشی سایه اجرا نشده و عین خیالمان نیست. این موارد نیاز به بستری دارند تا به صورت طبیعی زندگی کنند. خانههای تاریخی و فضاهای ممکن داریم که به افراد و مؤسسات مختلف داده میشود، اما فکر میکنم به ضرورت نمایشهای آیینی و سنتی پرداخته نمیشود.
وی تأکید کرد: هرجای دنیا برویم به چه میتوانیم افتخار کنیم؟ جز نمایشهای آیینی و سنتی. ما در دانشگاههایمان درسی به اسم تعزیهداشتیم که الان نداریم. اگر معلم نداریم خب آموزش دهید و تربیت کنید. چند نفر در نمایش سیاهبازی داریم که بتوانند کار کنند؟ آیا دانشگاههای ما نمیتوانند معلم برای پرورش خود تربیت کنند؟ میتوانیم.
گلهدار زاده در ادامه گفت: در طول جشنواره پنج نشست تخصصی خواهیم داشت که از سوم مهر ماه ساعت ۱۵ اغاز خواهد شد و تا هفتم مهر ماه ادامه خواهد داشت. پردهخوانی، نقالیخوانی، سایههای سنتی خیال، عروسکهای نخی، نمایشهای عروسکی دستکشی سنتی ایران و جهان، نمایش آیینی و سنتی و روایتگری را خواهیم داشت. همچنین ورود برای همه در این نشستها آزاد است و سعی شدهاست برپایههای نظری ورود کنیم.
جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی در ۱۲ مهر ماه افتتاح و اجراهای صحنهای از ۱۳ مهر آغاز میشوند و مراسم اختتامیه جشنواره نیز روز ۱۷ مهر ماه برگزار میگردد.