جوان آنلاین: کارگردان «خارپشت» گفت: فیلم ما در مورد نجات یک خانه است. در واقع بچههای فیلم تلاش میکنند، خانهای را که در مسیر بازسازی فرودگاه قرار گرفته و ساخت فرودگاه باعث تهدید آن شده است، نجات دهند و به پدر و مادرشان کمک کنند. این ایده اصلی فیلم بود.
محمدعلی حسینی، کارگردان «خارپشت» از آثار راه یافته به بخش داستانی کوتاه سی و هفتمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان و محصول انجمن سینمای جوانان ایران درباره این فیلم به «جوان» بیان کرد: فیلم در کرج فیلمبرداری شد. چهار روز فیلمبرداری داشتیم. البته فیلمبرداری پروژه دو سال پیش انجام شد، اما بهخاطر هزینههای سنگین جلوههای ویژه، مراحل پستولید زمانبر شد تا فیلم آماده شود و به جشنوارههای داخلی و خارجی برسد.
فیلمی شاعرانه و فانتزی
حسینی درباره پیام این اثر اظهار کرد: این فیلم بخشی از یک سهگانه است که من در حوزه کودک و نوجوان نوشتهام. درباره این است که چگونه دنیای خیالی بچهها با دنیای واقعی متفاوت است. یکجورهایی اولین مواجهه آنها با واقعیت زندگی است. فیلم شاعرانه است و بهخاطر جلوههای ویژه زیاد، رنگ و بوی فانتزی و جادویی دارد. فیلم برای مخاطب کودک ساخته شده است. خیلی از فیلمها هستند که صرفاً بازیگر کودک دارند، اما این فیلم مخصوص کودک است. دریافتی که میخواستم در طول فیلم به مخاطب منتقل شود، این بود که چطور ما انسانها میتوانیم خیلی راحت دنیای کودکانه و تصاویر ذهنی آنها را تخریب کنیم. این همان چیزی بود که در فیلم دنبال میکردم. حسینی درباره بازیگران کودک توضیح داد: ما در فیلم یک پسر و یک دختر داریم که هنگام فیلمبرداری حدود ۹ و ۱۰ ساله بودند که از انتخاب آنها راضی هستم.
سختی کار با بچهها
وی افزود: کار با بچهها خیلی سخت بود. مخصوصاً بازیگر اصلی که نقش پارسا را داشت، نام او پویا یوسفی است. سختی کار این بود که دیالوگی نداشت و همهچیز در ذهنش میگذشت، به جز یک نریشن در ابتدا و انتهای فیلم. حقیقتاً کار با بچهها پروسه را سختتر میکند، اما نکته مهم این است که بچهها بسیار باهوش هستند و خیلی وقتها از بازیگران حرفهای بیشتر گوش میدهند و انگیزه دارند.
حسینی درباره روند انتخاب بازیگران گفت: در کرج با کمک خانم شیرین عباسی تست گرفتیم. فکر میکنم حدود ۳۰، ۴۰ بچه فرم پر کرده بودند و فیلم فرستادند، اما هیچکدام آن چیزی که من میخواستم، نبودند. نهایتاً بازیگر دختر فیلم، هلیا فروغیان با معرفی دوستانی که در فیلمهای قبلی کار کرده بودند انتخاب شد، اما بازیگر پسر، یعنی پویا را خیلی اتفاقی در اینستاگرام پیدا کردم. او بیشتر در حوزه مدلینگ و تبلیغات فعال بود، چون چهره برای من اهمیت بیشتری داشت تا بازی.
سختیهای فیلمسازی
این کارگردان درباره ویژگیهای کارگردانی این اثر توضیح داد: سعی کردم فضای فیلم چیزی بین فانتزی و اجتماعی باشد، یعنی وقتی مخاطب فیلم را میبیند، خیلی قیاس مستقیم با دنیای واقعی نکند. این را هم باید اضافه کنم که فیلم اقتباسی از انیمیشن «آپ» دارد. بچههای فیلم انیمیشن را میبینند و تصمیم میگیرند کاری انجام دهند. البته تلاش کردم فیلم فضایی جهانشمول، همچنین شاعرانهتر و فانتزیتر باشد. هدفم این بود که مخاطب در وهله اول یک کار سرگرمکننده ببیند و از دیدن فیلم حس رضایت داشته باشد، به همین خاطر جلوههای ویژه فیلم سنگین و زمانبر شد.
وی در ادامه درباره هزینههای ساخت فیلم گفت: صددرصد مشکل داشتیم. یکی از دلایلی که فیلم حدود یک سال و نیم متوقف شد، همین هزینهها بود. فیلم از تولیدات انجمن سینمای جوانان ایران است، اما هزینهای که انجمن داد پایین بود. بقیه را سعی کردم از منابع شخصی و اطرافیان تأمین کنم. بهطور کلی فیلمسازی امروز کار سختی شده است، حتی جاهایی که حمایت کامل میکنند، انتظاراتی دارند. بنابراین اگر بخواهی استقلالت را بهعنوان فیلمساز حفظ کنی، مجبور میشوی سراغ منابع دیگر بروی، چون برخی ارگانها و نهادها ممیزیهایی دارند که ممکن است کارگردان نخواهد انجام دهد.
اولین حضور در جشنواره فیلم کودک
حسینی در پاسخ به اینکه «خارپشت» چندمین فیلم اوست، گفت: این چهارمین فیلم من است و اولین فیلمی است که در حوزه کودک ساختهام.
وی درباره جشنواره گفت: من تاکنون در جشنواره فیلم کودک شرکت نکرده بودم و این اولین حضورم است. چیزی که درباره جشنواره فیلم کودک برای من خیلی مهم است و البته امتیاز آن هم محسوب میشود، این است که بخشی از تماشاگران، داوران و حتی خبرنگاران از بین خود کودکان انتخاب میشوند. این برای من اهمیت دارد، چون میخواهم قبل از پخش جهانی فیلم، بازخورد مخاطبان کودک را ببینم. اینکه چه برداشتی از فیلم دارد یا چه استقبالی میکند، حتی میتواند روی تصمیم من برای تدوین نهایی و پخش جهانی تأثیر بگذارد. شنیدهام جشنواره کودک اصفهان از نظر شکل برگزاری، حتی بهتر از جشنواره فیلم کوتاه تهران است. به هر حال یکی از قدیمیترین جشنوارههاست و خیلی خوشحالم که اولین فیلم کودک من اینجا حضور دارد.
سی و هفتمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان در سه بخش ملی (فیلمهای بلند، کوتاه و پویانمایی)، بخش بینالملل و بخش ویژه از ۱۲ تا ۱۶ مهرماه سال جاری با دبیری حامد جعفری در شهر اصفهان برگزار میشود.