جوان آنلاین: دونالد ترامپ در شرایطی مدعی است که واشینگتن از تأمین مالی جنگ اوکراین دست کشیده که شواهد نشان می‌دهد، واقعیت پیچیده‌تر از اظهارات ترامپ است. رئیس‌جمهور ایالات متحده اخیراً در جریان نشستی در کابینه، یک دستاورد مهم را جشن گرفت. به گفته او، امریکا دیگر هیچ بودجه‌ای برای دفاع اوکراین در برابر روسیه تأمین نمی‌کند. ترامپ گفت: «ما دیگر درگیر تأمین مالی اوکراین نیستیم و تلاش می‌کنیم تا به جنگ و کشتار در اوکراین پایان دهیم. از این رو، ما میلیون‌ها و در نهایت میلیارد‌ها دلار به کشور‌های عضو ناتو موشک و تجهیزات نظامی می‌فروشیم و آنها کل جنگ را تأمین مالی می‌کنند. ما هیچ چیزی را تأمین نمی‌کنیم. فکر می‌کنم این نکته مهمی است.»، اما واقعیت این است که حرف ترامپ نه صددرصد غلط و نه صددرصد درست است. طبق گزارش‌های دولتی و تحلیل اندیشکده‌ها، امریکا همچنان میلیارد‌ها دلار برای اوکراین هزینه می‌کند که این موضوع هم در حوزه نظامی و هم در حوزه غیرنظامی، هرچند با کاهش قابل توجهی در برخی بخش‌ها همراه است.
تزریق بودجه از مسیر کنگره
بخش عمده کمک‌های امریکا به کی‌یف از طریق پنج لایحه عظیم کنگره تأمین شده که در مجموع ۱۷۵ میلیارد دلار ارزش دارد. از این مقدار، ۱۲۸ میلیارد دلار مستقیماً صرف حمایت از ارتش و جامعه مدنی اوکراین شده است (طبق گزارش اندیشکده «شورای روابط خارجی») بقیه بودجه صرف اهداف ثانویه مرتبط با جنگ روسیه علیه اوکراین شده است، مثل کمک به کشور‌های همسایه یا تقویت حضور نظامی امریکا در اروپا. از ۱۲۸ میلیارد دلار، حدود ۷۰/۶ میلیارد دلار به ارتش اوکراین اختصاص یافته که عمدتاً در قالب ارسال سلاح و مهمات بوده است. ایالات متحده این کمک‌ها را از سه مسیر تأمین می‌کند:
-اختیارات برداشت ریاست‌جمهوری (PDA): خرید سلاح‌های جدید برای جایگزینی سلاح‌هایی که از انبار امریکا به اوکراین فرستاده شده‌اند.
-برنامه ابتکار کمک امنیتی به اوکراین (USAI)
-برنامه تأمین مالی نظامی خارجی (FMF)
از این طریق، واشینگتن مستقیماً سلاح برای کی‌یف می‌خرد. در کنار اینها اوکراین خودش هم از طریق دیگر شرکای غربی تسلیحات تهیه می‌کند. بخش باقیمانده از ۱۲۸ میلیارد دلار به برنامه‌های انسانی و بودجه‌ای اختصاص یافته است. این پول به اوکراین کمک می‌کند حقوق آتش‌نشانان، معلمان و کارکنان دولتی را بپردازد و در نتیجه فشار بودجه‌ای ناشی از افزایش شدید هزینه‌های نظامی کمتر شود. ترامپ درست می‌گوید که کنگره در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش بودجه نظامی جدیدی برای اوکراین تصویب نکرده است. دولت بایدن قبلاً همه ۷۰/۶ میلیارد دلار کمک نظامی را برنامه‌ریزی کرده بود، اما این به معنای توقف هزینه امریکا نیست. ساخت و تحویل سلاح‌ها زمانبر است. برخی تسلیحات، ماه‌ها و بعضی سال‌ها زمان صرف تولید آنها می‌شود، بنابراین بخش بزرگی از کمک‌های قبلی هنوز به دست اوکراین نرسیده است. وزارت خارجه امریکا می‌گوید بیش از ۵۰ میلیارد دلار کمک نظامی تصویب شده، اما هنوز خرج نشده است. با اضافه شدن بودجه‌ای که اروپایی‌ها طبق طرح ترامپ تأمین خواهند کرد (هلند نخستین کشور مشارکت‌کننده بود)، اوکراین همچنان سطحی از کمک نظامی مشابه سال‌های گذشته دریافت خواهد کرد. به گفته مارک کانسیان مشاور CSIS، این سطح کمک برای عملیات تهاجمی کافی نیست، چون حمله نیاز به برتری مطلق در تسلیحات دارد، اما «حجم قابل توجهی» از کمک وجود دارد که جلوی پیشروی‌های عمده روسیه را می‌گیرد هرچند اوکراین هم قادر نخواهد بود زمین‌های زیادی پس بگیرد. در عمل، خطوط جنگ در همان وضع فعلی باقی می‌مانند.
تلاش اروپا برای جبران
در حوزه غیرنظامی هم اوضاع پیچیده‌تر از ادعای ترامپ است. از نظر کمک مستقیم بودجه‌ای، امریکا تقریباً همه ۳۳ میلیارد دلار «صندوق حمایت اقتصادی» (ESF) را به اوکراین پرداخت کرده است. این صندوق اصلی‌ترین ابزار واشینگتن برای کمک به بودجه دولت اوکراین بوده و کمک جدیدی در این زمینه اعلام نشده است. این کمبود، همراه با سایر عوامل، موجب خواهد شد اوکراین در سال آینده با کسری بودجه‌ای تا ۱۹ میلیارد دلار روبه‌رو شود (طبق گزارش فایننشال تایمز). این وضعیت احتمالاً موجب می‌شود کارمندان دولت نتوانند حقوق خود را دریافت کنند. اتحادیه اروپا در حال بررسی راه‌های جبران این شکاف مالی است. با این حال، برخلاف ادعای ترامپ، امریکا همچنان در زمینه کمک‌های انسانی فعال است. کمک‌های مربوط به اوکراین تا حد زیادی از موج کاهش شدید کمک‌های جهانی در دوره دوم ترامپ جان سالم به در برده‌اند؛ طبق یک تحلیل نیویورک تایمز، ۹۱ درصد کمک‌های انسانی به اوکراین پرداخت نشده‌اند.
این کمک‌ها شامل پروژه‌هایی مثل تأمین آب (که در شرایط جنگ به شدت آسیب‌پذیر است) و خدمات درمانی برای کودکان است. طبق سندی از وزارت خارجه امریکا که در مارس به کنگره فرستاده شد و در اختیار فارن پالیسی قرار گرفت. به گفته دافنا رَند، مقام سابق وزارت خارجه امریکا حتی اگر کاهش‌های بیشتری هم اعمال شود، اوضاع فاجعه‌بار نخواهد بود، زیرا دولت و جامعه مدنی اوکراین توانسته‌اند نیاز‌های غیرنظامی را تا حد زیادی مدیریت کنند. با این حال، روسیه بار‌ها نشان داده است در هدف گرفتن مناطق غیرنظامی مهارت دارد، از جمله با حمله به شبکه برق اوکراین در زمستان. رَند می‌گوید: «اگر زمستان خیلی سرد باشد، نگرانی‌های انسانی جدی پیش خواهد آمد. ترامپ می‌گوید امریکا دیگر هیچ کمکی به اوکراین نمی‌کند، اما واقعیت این است که میلیارد‌ها دلار کمک نظامی و انسانی همچنان در دستور کار قرار دارد. درست است که بودجه جدیدی تصویب نشده است، اما بخش بزرگی از تعهدات گذشته هنوز خرج می‌شود. اگر چه روسیه قادر به پیشروی‌های بزرگ نخواهد بود، اما اوکراین هم توان بازپس‌گیری گسترده نخواهد داشت.»
منبع: فارن پالیسی
