جوان آنلاین: وزارت راه و شهرسازی در نشستی با حضور فرزانه مالواجردی، برنامه‌های خود را برای اربعین ۱۴۰۴ با آب و تاب اعلام کرد. از نظارت بر نرخ بلیت‌های هواپیما گرفته تا تکمیل زیرساخت‌های مرزی و افزایش ناوگان حمل‌ونقل؛ وعده‌هایی که روی کاغذ امیدوارکننده به نظر می‌رسند، اما تجربه سال‌های گذشته نشان داده است فاصله میان این وعده‌ها و واقعیت روی زمین، گاهی به اندازه فاصله کربلا تا تهران است. وزیر راه با تأکید بر اینکه «اجازه نمی‌دهیم نرخ بلیت‌های اربعین عجیب و غریب باشد» سعی کرد اطمینان خاطر به زائران بدهد، اما آیا این حرف‌ها در عمل هم رنگ واقعیت می‌گیرند؟
وزیر راه و شهرسازی با قاطعیت از نظارت بر نرخ بلیت‌های پرواز‌های اربعین سخن گفت و اعلام کرد سازمان هواپیمایی کشوری با شرکت‌های هواپیمایی برای تعیین نرخ‌های منصفانه وارد مذاکره خواهد شد، اما زائران اربعین سال‌های گذشته هنوز خاطره تلخ قیمت‌های نجومی بلیت‌ها را فراموش نکرده‌اند. در حالی که وعده‌های مشابه هر سال تکرار می‌شود، بازار سیاه بلیت و سوءاستفاده برخی شرکت‌های هواپیمایی، بار‌ها زائران را در تنگنا قرار داده است. رایزنی برای فرود هواپیما‌های ایرانی در فرودگاه کربلا و افزایش پروازها به عراق نیز مطرح شد، اما این طرح‌ها در سال‌های قبل هم وعده داده شده بودند و نتیجه ملموسی نداشتند. آیا این بار نظارتی واقعی اعمال خواهد شد یا باز هم زائران با جیب‌های خالی و وعده‌های توخالی روبه‌رو می‌شوند؟
ناوگان پراکنده، زائران سرگردان
در بخش حمل‌ونقل جاده‌ای، وزارت راه و شهرسازی از تأمین ۳ هزار دستگاه ناوگان، استفاده از اتوبوس‌های کشور‌های همسایه مثل ترکیه و افغانستان و ساماندهی پایانه‌های مرزی سخن گفته است، اما واقعیت روی زمین، داستان دیگری را روایت می‌کند. در اربعین‌های گذشته، کمبود ناوگان اتوبوسی، ازدحام در پایانه‌های مرزی و نبود امکانات رفاهی کافی، زائران را ساعت‌ها در گرما و سرما معطل کرده است.
استفاده از ناوگان غیراتوبوسی در پایانه برکت و انتخاب پایانه سومار برای ناوگان تجاری شاید ایده‌های خوبی باشند، اما بدون هماهنگی دقیق و زیرساخت‌های مناسب، این طرح‌ها می‌توانند به هرج‌ومرج بیشتر منجر شوند.
تأمین امکانات اسکان و استراحت برای زائران و رانندگان نیز وعده‌ای تکراری است که در سال‌های قبل به دلیل ضعف مدیریت، به‌خوبی اجرا نشد.
پروژه‌های نیمه‌تمام و بودجه‌های نامشخص
وزیر راه و شهرسازی از نیاز به ۶همت اعتبار برای تکمیل شش محور مواصلاتی منتهی به مرز‌ها خبر داد و وعده داد تا یک ماه آینده، ۱۲کیلومتر از محور تمرچین به بهره‌برداری برسد، اما این پروژه‌ها سال‌هاست در فهرست وعده‌های اربعین جا خوش کرده‌اند. محور‌های منتهی به مرز‌هایی مثل چذابه و شلمچه همچنان با مشکلات جدی مانند ترافیک سنگین و کیفیت پایین جاده‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کنند. رایزنی با سازمان برنامه و بودجه برای تأمین اعتبار، حرفی است که هر سال تکرار می‌شود، اما تخصیص بودجه بموقع و اجرای پروژه‌ها همیشه با تأخیر همراه بوده است. زائران حق دارند بپرسند: چرا این محور‌ها پس از سال‌ها هنوز ناقص هستند؟
قطار‌های پروعده، ریل‌های کم‌ظرفیت
در بخش ریلی، وزارتخانه از افزایش قطار‌های فوق‌العاده، دوبرابر شدن قطار‌های حومه‌ای خرمشهر به اهواز و خدمات رایگان قطار خرمشهر- شلمچه با سرفاصله ۲۰دقیقه سخن گفته است. این وعده‌ها روی کاغذ جذاب هستند، اما تجربه اربعین‌های گذشته نشان می‌دهد کمبود واگن‌های مسافری، تأخیر‌های طولانی و نبود هماهنگی در برنامه‌ریزی قطارها، زائران را کلافه کرده است.
تخصیص ۱۰۰میلیارد تومان برای بهبود ایستگاه‌های شلمچه، خرمشهر و حمیدیه نیز مطرح شده است، اما آیا این بودجه واقعاً صرف زیرساخت‌ها خواهد شد یا مانند بسیاری از پروژه‌های دیگر، در پیچ‌وخم بوروکراسی گم می‌شود؟
پارکینگ رایگان، اما خدمات ناکافی
شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) با ۱۶هزار پارکینگ رایگان و ۲۵موکب آماده خدمت‌رسانی است، اما این اقدامات در برابر مشکلات بزرگ‌تر مانند تأخیر پروازها، کمبود ظرفیت و خدمات ضعیف برخی شرکت‌های هواپیمایی رنگ می‌بازد. افزایش ناوگان شرکت هما و رایزنی برای استفاده از هواپیما‌های «ام‌دی» ایرانی در پرواز‌های عراق، ایده‌هایی هستند که در سال‌های قبل هم مطرح شده‌اما به دلیل موانع فنی و دیپلماتیک، به نتیجه نرسیده‌اند. زائران انتظار دارند این بار، وعده‌ها به عمل تبدیل شوند و تجربه‌ای متفاوت از سفر هوایی داشته باشند.
ایده‌ای خوب، اما دور از دسترس
وزارتخانه راه و شهرسازی اعلام کرده است با تأمین سوخت یارانه‌ای، شناور‌های ویژه در خرمشهر و آبادان می‌توانند زائران را جابه‌جا کنند، اما این ایده در حالی مطرح می‌شود که زیرساخت‌های حمل‌ونقل دریایی برای حجم بالای زائران اربعین آماده نیست. تجربه نشان داده است چنین طرح‌هایی بدون برنامه‌ریزی دقیق و سرمایه‌گذاری مناسب، به حاشیه می‌روند و زائران همچنان به جاده و ریل وابسته می‌مانند.
شعار‌های زیبا، اجرای ناقص
وزیر راه و شهرسازی از هم‌افزایی بین شیوه‌های حمل‌ونقل و تهیه پیوست رسانه‌ای برای اطلاع‌رسانی سخن گفت، اما تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد نبود هماهنگی بین دستگاه‌ها و اطلاع‌رسانی ضعیف، زائران را سردرگم کرده است.
جلسات هفتگی برای پیگیری برنامه‌ها ایده خوبی است، اما اگر این جلسات به گزارش‌دهی‌های بی‌نتیجه تبدیل شوند، نمی‌توانند گرهی از مشکلات زائران باز کنند.
وعده یا واقعیت؟
وزارت راه و شهرسازی با وعده‌های بزرگ برای اربعین۱۴۰۴ سعی دارد تصویری امیدوارکننده از سفر زائران حسینی ترسیم کند، اما زائران که سال‌هاست با مشکلات تکراری مانند گرانی بلیت، کمبود ناوگان و زیرساخت‌های ناقص دست‌وپنجه نرم می‌کنند، حق دارند بدبین باشند. آیا این بار وعده‌ها به واقعیت می‌پیوندند یا باز هم شاهد تکرار داستان‌های گذشته خواهیم بود؟ تنها زمان و عملکرد واقعی وزارت راه و شهرسازی پاسخ این پرسش را روشن خواهد کرد.
