جوان آنلاین: منابع طبیعی غنی، زمین‌های حاصلخیز، موقعیت مرزی و جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی فرصت مناسبی برای حضور سرمایه‌گذاران در ایلام است
جوان آنلاین: ایلام با ۶۰۰هزار نفر جمعیت، کم جمعیت‌ترین استان ایران است که در حوزه توسعه جزء استان‌های کم‌برخوردار و محروم کشور قلمداد می‌شود. در سال‌های اخیر و با وجود قول فراوانی که برای توسعه استان از سوی مسئولان کشوری و استانی داده شده، ولی بخش زیادی از آنها محقق نشده و اکثر حرف‌ها به وعده و وعید تبدیل شده است. ایلام به‌رغم دارا بودن ظرفیت‌های فراوان در بخش‌های نفت‌و‌گاز، کشاورزی، گردشگری، آب، منابع طبیعی، مرز اربعین و...، هنوز توسعه نیافته و یکی از اصلی‌ترین علت‌های این مهم نبود سرمایه‌گذاری روی ظرفیت‌های استان است.
در حالی کشاورزی اصلی‌ترین محور توسعه ایلام به شمار می‌آید که متأسفانه ظرفیت‌های این بخش به دلیل کمبود سرمایه‌گذاری شکوفا نشده است. در دنیای حاضر صنعت کشاورزی اهمیت ویژه‌ای در تولید، اشتغال، ایجاد امنیت غذایی، مبادلات خارجی، افزایش صادرات و از همه مهم‌تر امنیت غذایی و اجتماعی دارد. بر همین اساس این موضوع در تمام کشور‌ها اعم از توسعه‌یافته یا در حال توسعه، به روش‌های گوناگون مورد توجه قرار گرفته است. این حوزه در ایران هم جایگاه ویژه‌ای به عنوان محور توسعه در بخش اقتصاد به خود اختصاص داده، اما هنوز آنچنان که باید از آن حمایت نمی‌شود و با علوم روز پیش نرفته است. در میان استان‌ها، ایلام به عنوان یکی از مناطق مستعد با شرایط اقلیمی مناسب، تنوع آب‌و‌هوایی و خاک حاصلخیز، توانمندی‌هایش را در جهت تولید بهترین محصولات اثبات کرده است.
با این وجود کشاورزی در این استان آنگونه که باید مورد توجه قرار نگرفته است و همین امر موجب شده ایلام به یکی از استان‌های محروم کشور تبدیل شود و مردم آن همواره با مشکلات بسیاری از جمله فقر و بیکاری دست‌و‌پنجه نرم کنند. ایلام با تولید سالانه یک میلیون‌تن محصولات کشاورزی، ۵۰هزارتن گوشت مرغ، ۲۵هزارتن گوشت قرمز و... از قطب‌های اصلی تولید تولیدات بخش کشاورزی به شمار می‌آید، ولی به دلیل نرسیدن سرمایه‌های لازم، زنجیره تولید کامل نیست. مثلاً در کنار تولید سالانه ۵۰هزارتن مرغ در ایلام این منطقه فقط یک کشتارگاه فعال دارد. بنابه نظر کارشناسان با توجه به اینکه ۲۵درصد اشتغال استان از محل کشاورزی است، توسعه این بخش با استفاده از ظرفیت‌های موجود می‌تواند تحولی عظیم در توسعه اقتصادی، کاهش آمار بیکاری و افزایش صادرات در استان محروم ایلام را به دنبال داشته باشد.
قدرتی به نام کشاورزی
کشاورزی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین ظرفیت‌های ایلام مطرح است، اما این تمام ماجرا نیست و این استان با موقعیت جغرافیایی خاص خود، دارای پتانسیل‌های قوی در بخش‌های دیگر مانند گردشگری، حمل‌ونقل، دامداری، صنعت و معدن است و توانمندی‌های فراوانی برای رشد و توسعه اقتصادی دارد. در واقع منابع طبیعی غنی، زمین‌های حاصلخیز، موقعیت مرزی و جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی، فرصت‌های مناسبی را برای سرمایه‌گذاری فراهم کرده‌اند.
باید بپذیریم که سال‌هاست فقط در مورد ظرفیت‌های ایلام صحبت می‌شود و این استان هنوز در بسیاری از بخش‌ها پیشرفت چندانی نداشته، بررسی‌ها نشان داده یکی از مهم‌ترین عوامل این عدم رشد، نبود سرمایه‌گذار و حمایت‌های مالی مناسب است. چراکه سرمایه‌گذاری ناکافی باعث شده زیرساخت‌های گردشگری توسعه نیابند، کشاورزی و دامداری همچنان با روش‌های سنتی اداره شوند و ظرفیت‌های صنعتی و معدنی به طور کامل به بهره‌برداری نرسند. سرمایه‌گذاری عامل کلیدی در رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و بهبود کیفیت زندگی به شمار می‌رود و نبود سرمایه‌گذار در ایلام موجب افزایش نرخ بیکاری، مهاجرت نیروی کار جوان، رکود اقتصادی و کاهش سطح رفاه عمومی شده است. به گفته کارشناسان، اگر سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی جذب شود، نه تنها زیرساخت‌های اقتصادی تقویت خواهند شد، بلکه فرصت‌های شغلی بیشتری ایجاد می‌شود و استان می‌تواند به یکی از قطب‌های مهم اقتصادی تبدیل شود. ایلام با توجه به فاصله نزدیک با استان‌های عراق بهترین موقعیت برای سرمایه‌گذاری است، ظرفیت‌های بی‌بدیل در حوزه توریسم سلامت، گردشگری، کشاورزی، توریسم مذهبی هر کدام می‌تواند، باعث رو آوردن سرمایه‌گذاری‌های مهم به استان شود. استاندار ایلام می‌گوید: «برای تحقق شعار سال، کارگروهی در استان ایلام تشکیل خواهد شد تا تمامی روند‌ها و فعالیت‌های مرتبط با تولید مورد بررسی قرار گیرد. این کارگروه به منظور شناسایی و رفع موانع موجود و تعیین اولویت‌های سرمایه‌گذاری در استان ایجاد می‌شود.»
احمد کرمی ادامه می‌دهد: «ایلام ظرفیت‌های بسیار خوبی در حوزه‌های مختلف تولیدی دارد که نیاز به سرمایه‌گذاری و توجه بیشتری دارد. ما تلاش خواهیم کرد تا با همکاری دستگاه‌های اجرایی، بخش خصوصی و نهاد‌های مرتبط، قدم‌های مؤثری برای جذب سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌ها برداریم.» وی به ضرورت آموزش نیروی کار اشاره کرده و می‌گوید: «آموزش نیروی کار و افزایش مهارت‌های آنها یکی از اولویت‌های ما خواهد بود. ما باید جوانان را برای ورود به بازار کار آماده کنیم، تا بتوانند در واحد‌های تولیدی مشغول به کار شوند و به تولید ملی کمک کنند.»
از نفت‌و‌گاز تا آثار تاریخی
در حالی که ایلام دارای ۱۱درصد ذخایر گاز و ۴درصد ذخایر نفت در کشور است، طرح‌های بزرگی در استان مثل پتروشیمی، پالایشگاه با اعتبارات دولتی شکل گرفته ولی خبری از صنایع پایین دستی که اشتغال و درآمد بیشتری نصیب مردم استان می‌کند، نیست.
یکی دیگر از ظرفیت‌های ایلام بخش گردشگری است، هزار‌و ۵۰۰ اثر تاریخی و همچنین تردد سالانه ۵ میلیون‌زائر به واسطه مرز مهران باعث شده، ظرفیت‌های منحصر به فردی در این زمینه نصیب استان شود ولی به دلیل نبود امکانات و زیرساخت‌های گردشگری مانند هتل مناسب که نشئت گرفته از نبود سرمایه‌گذار است، این ظرفیت نیز به توسعه استان کمک نکرده است. یکی از پروژه‌های بلاتکلیف استان ایلام طرح ملی راه‌آهن است، پروژه‌ای که از دولتی به دولت دیگر می‌رسد، ولی تاکنون بدون پیشرفت بلاتکلیف مانده است.
از همان ابتدا و در دولت دوازهم با تخصیص ۹میلیاردتومان برای پروژه راه‌آهن ایلام معلوم بود قرار نیست هیچ‌کاری پیش برود. در آن زمان نماینده مردم ایلام در مجلس در جلسه شورای برنامه‌ریزی استان که با حضور نایب‌رئیس مجلس و جمعی از مسئولان کشوری برگزار شد، گفت: «تخصیص ۹میلیاردتومانی برای پروژه راه‌آهن ایلام در حد تجهیز یک کارگاه هم نیست.»
بعد از آن، استاندار وقت ایلام در جلسه ستاد اقتصاد مقاومتی استان ایلام اعلام کرد ۲۰۰میلیاردتومان از محل اعتبارت توازن منطقه‌ای برای سرعت‌بخشی به اجرای پروژه راه‌آهن ایلام در سال آینده دیده‌شده و با رایزنی با وزیر راه‌و‌شهرسازی این وزارتخانه نیز ۷۰میلیاردتومان را برای اجرای آن تخصیص داده است که در مجموع سال ۱۴۰۰ بیش از ۲۷۰میلیاردتومان در این زمینه هزینه خواهد شد. ولی بعداً معلوم نشد این بودجه رسید یا نه و چه تصمیمی برای آن گرفته شد.
مهدی ویسه، عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام، معتقد است اقتصاد کشور در یک دوران حساس قرار دارد که می‌طلبد همه نهاد‌ها دست به دست هم دهند تا مشکلات موجود را حل‌و‌فصل کنند.
او با بیان اینکه تحقق شعار سرمایه‌گذاری برای تولید نیاز به یک رویکرد جامع و همکاری بین بخش‌های مختلف اقتصادی دارد، ادامه می‌دهد: «برای این امر، دانشگاه‌ها می‌توانند به عنوان مراکز تحقیق و توسعه، در بهبود وضعیت تولید و ارائه راهکار‌های مؤثر نقش بسزایی داشته باشند. باید به سمت نوآوری و به کارگیری فناوری‌های نوین حرکت کنیم. استفاده از تکنولوژی‌های روز می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید کمک کند. بدین منظور، باید سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه در اولویت قرار گیرد و شرکت‌های دانش‌بنیان مورد حمایت قرار گیرند.»
ویسه بر لزوم توجه به صادرات تأکید کرده و توضیح می‌دهد: «ما باید به تولیداتی که ظرفیت صادرات دارند، بیشتر توجه کنیم. با تقویت صادرات، اقتصاد کشور می‌تواند به صورت پایدار رشد کند و در نهایت به حل مشکلات اقتصادی کمک نماید، لذا ارائه مشوق‌های صادراتی و حمایت از تولیدکنندگان داخلی در این راستا بسیار حیاتی است.»
