جوان آنلاین: ترامپ که ادعا میکند همه آبراههای مهم بینالمللی باید تحت کنترل امریکا باشند، بار دیگر در اظهاراتی جنجالی با بیان اینکه کانالهای پاناما و سوئز بدون کمکهای ایالات متحده وجود نداشتند، خواستار عبور رایگان کشتیهای امریکایی از این دو آبراه استراتژیک شد؛ اقدامی که خشم مصریها را برانگیخت و آنها این درخواست را «قلدری سیاسی» خوانده و آن را توهینی به حاکمیت ملی مصر دانستند.
به رغم مخالفتهای جهانی با طرحهای دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا درباره آبراههای مهم بینالمللی، او بر اجرای سیاستهای تنشزای خود اصرار دارد. ترامپ شنبه شب در اظهاراتی جنجالی در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «کشتیهای امریکایی، اعم از نظامی و تجاری، باید اجازه داشته باشند که بهصورت رایگان از طریق کانالهای پاناما و سوئز تردد کنند! این کانالها بدون ایالات متحده امریکا وجود نداشتند.» به گزارش راشاتودی، ترامپ در این پست همچنین گفته که از مارکو روبیو، وزیر امور خارجه امریکا خواسته است فوراً این موضوع را پیگیری کند. در ادامه این اظهارات، مشاور امنیت ملی امریکا نیز ادعا کرد که کشورش نباید برای عبور از مسیرهای آبی که امنیت آنها را تأمین کرده است، هزینهای بپردازد.
این موضع ترامپ واکنشهای گوناگونی را در پاناما و مصر به دنبال داشت. گروهی از منتقدان، سخنان او را دخالت در امور داخلی کشورها و توهین به حاکمیت ملی تلقی کردند. در مصر، این دیدگاه بهویژه در فضای مجازی واکنشهای تندی را برانگیخت و بسیاری از کاربران یادآور شدند که قدمت کانال سوئز بسیار بیشتر از تاریخ امریکا است. برخی منابع دیپلماتیک مصری نیز در گفتوگو با شبکه آرتی اظهار داشتند که مدیریت کانال سوئز مسئلهای کاملاً مربوط به حاکمیت مصر است و این آبراه بر پایه معاهده قسطنطنیه ۱۸۸۸ فعالیت میکند؛ معاهدهای که عبور آزاد را برای تمام کشورها در مقابل پرداخت هزینه یکسان تضمین کرده است.
ایمن سلامه، کارشناس حقوق بینالملل مصر در واکنش به اظهارات ترامپ، این سخنان را نقض غیرقابل قبول حقوق بینالملل و بیاعتنایی کامل به حقوق حاکمیتی مصر دانست. او تأکید کرد: «کانال سوئز شریان حیاتی تجارت جهانی است و تحت چارچوب حقوقی مستحکم مصری فعالیت میکند که شامل قوانین روشن و آییننامههای دقیقی درباره تعیین هزینههای عبور و موارد معافیت محدود است.»
ترامپ پیشتر نیز از مدیریت پاناما بر کانال انتقاد کرده و خواستار بازپسگیری کنترل آن شده بود. او با این اظهارات بار دیگر نشان داد که رویکرد او نسبت به جهان مبتنی بر اولویتبخشی به منافع ملی امریکا به هر قیمتی است. ترامپ معتقد است که کانال پاناما و سوئز نقش حیاتی در تجارت جهانی و قدرتنمایی امریکا دارند و واشینگتن با ساخت یا حمایت از این گذرگاههای آبی، حق تاریخی بر آنها دارد و باید دسترسی بدون هزینه یا حتی کنترل عملی بر این مسیرها داشته باشد. ترامپ کنترل بر این کانالها را راهی برای تضمین امنیت اقتصادی، نظامی و برتری ژئوپلیتیک ایالات متحده میداند. به اعتقاد او، وابستگی به کشورهای دیگر برای عبور کشتیهای امریکایی یک ضعف استراتژیک است که باید برطرف شود، حتی اگر این سیاست به قیمت برهم زدن توازن ژئوپلیتیک، آسیب به قواعد بینالمللی و ایجاد بیثباتیهای اقتصادی تمام شود. این رویکرد، اگرچه ممکن است در کوتاهمدت حمایت بخشی از جامعه امریکا را جلب کند، اما در بلندمدت میتواند تنشها میان امریکا و قدرتهای منطقهای و جهانی را تشدید کند. تحلیلگران هشدار میدهند که چنین مواضعی میتواند به افزایش تنشهای ژئوپلیتیک و اختلال در تجارت جهانی منجر شود، بهویژه در شرایطی که کانالهای آبی نقش حیاتی در زنجیره تأمین جهانی دارند.
سقوط آزاد محبوبیت ترامپ
با اینکه ترامپ ادعا میکند که طرحهای تنشزای او در قبال جامعه جهانی با هدف تقویت قدرت اقتصادی امریکا انجام میشود، اما این سیاستها نتوانسته جامعه امریکا را راضی کند. پس از انتظارات بالایی که پیش از بازگشت ترامپ به کاخ سفید وجود داشت، حال اکثر امریکاییها میگویند رئیسجمهورشان اقتصاد را بدتر کرده است. در حالی که دونالد ترامپ به پایان صد روز نخست ریاستجمهوریاش نزدیک میشود، طبق نظرسنجی «واشینگتنپست-ایبیسینیوز- ایپسوس»، او با مخالفت فزاینده نسبت به برنامههای جاهطلبانه و بحثبرانگیزش، کاهش محبوبیت، مخالفت اکثریتی با ابتکارات اصلی و این تصور که دولتش میخواهد از اجرای دستورات دادگاههای فدرال طفره رود، روبهرو است. در این نظرسنجی جدید، نقاط روشن کمی برای رئیسجمهور امریکا وجود دارد و هیچیک از سیاستهای آزمایششده او از حمایت اکثریت برخوردار نیست. میزان محبوبیت کلی ترامپ نسبت به دو ماه پیش کاهش یافته است. نظرسنجی واشینگتن پست-ایبیسینیوز- ایپسوس نشان میدهد که ۳۹ درصد از بزرگسالان امریکایی عملکرد ترامپ را تأیید میکنند، در حالی که ۵۵ درصد مخالفند و ۴۴ درصد به شدت مخالفند. در ماه فوریه، این ارقام ۴۵ درصد مثبت و ۵۳درصد منفی بود. در این نظرسنجی از شرکتکنندگان سؤال شد که آیا عملکرد دونالد ترامپ در مقام ریاست جمهوری را تأیید میکنند یا خیر. در میان رأیدهندگان ثبتنامشده، کاهش محبوبیت حتی بیشتر بوده است. در ماه فوریه، ۴۸ درصد از رأیدهندگان ثبتنامشده به او نمره مثبت و در مقابل ۵۱درصد نمره منفی دادند. امروز این ارقام به ۴۲درصد مثبت و ۵۵ درصد منفی رسیده است، یعنی تغییر از منفی خالص ۳ درصد به منفی خالص ۱۳درصد.