جوان آنلاین: موضوع منطقه بلوچستان در تاریخ کشورمان کمتر مورد توجه قرار گرفته است و کمتر کسی می‌داند که این مردم در چه شرایطی نیروهای انگلیسی را شکست دادند و نگذاشتند که در آن دوره تاریخی پای استعمار انگلیس در ایران همانند آنچه در هند رقم خورد، رخ دهد.
مستند «می‌مات»، روایتی از زندگی زن مبارز بلوچی به نام «گل بی‌بی»، با استعمارگران انگلیسی در خلال جنگ جهانی اول است که امروز پنجشنبه ـ ۲۴ آبان‌ماه ـ ساعت ۱۷:۳۰ از شبکه ۲ سیما پخش می‌شود. این مستند محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج است که در خانه مستند تهیه و تولید شده است.
محمدعلی رخشانی درباره مسیر ساخت این مستند توضیح داد: قبلاً در مورد مدافعان سرحد شناخت کوچکی داشتم؛ ضمن اینکه یک فیلم سینمایی در این باره ساخته شده بود که آن را دیدم و کتابی هم در مورد این داستان توسط ژنرال دایر نوشته شده - نامش «مهاجمان سرحد» است، اما در واقع آنان مدافعان سرحد بودند (دو ترجمه از این کتاب وجود دارد).
وی ادامه داد: این منطقه در تاریخ کشورمان کمتر مورد توجه قرار گرفته است و کمتر کسی می‌داند که این مردم در چه شرایطی نیروهای انگلیسی را شکست دادند و نگذاشتند که در آن دوره تاریخی پای استعمار انگلیس در ایران همانند آنچه در هند رقم خورد، رخ دهد.
این مستندساز با توضیح پیداکردن شخصیت «گل بی‌بی» در خلال تفحص در داستان جنگ مردم بلوچ ایرانی با انگلستان یادآور شد: زمانی که در این‌باره جست‌وجو می‌کردم، اسمی را در اینترنت دیدم؛ اسمی که حکایت از یک شخصیت مهم در جریان این نبرد داشت و اینجا به این موضوع پی بردم که پای یک زن در میان بوده و پس از آن قصه برایم بسیار جالب‌تر شد و وقتی بیشتر متمرکز شدم، دیدم که شخصیتی به نام «گل بی‌بی» بوده که پژوهش‌هایم مرا به آن رساند و مردم این منطقه آن را تأیید کردند.
رخشانی گفت: در حقیقت «گل بی‌بی» همسر یکی از مبارزین بلوچ و یک درمانگر و طبیب بوده است که تأثیر ویژه‌ای بر شکست انگلیس با توجه به کاریزما و تسلطی که بر زبان فارسی داشته را رقم زده است.
وی ادامه داد: آنچه در مورد گل بی‌بی در اینترنت وجود داشت بسیار ناچیز و اغراق‌آمیز بود، اما در کتاب خاطرات دایر به صورت مبسوط‌تری به شخصیت این زن اشاره شده که بسیار زیبا بوده و اینکه ژنرال انگلیسی چگونه تحت تأثیر شخصیت او قرار گرفته است.
کارگردان مستند «می‌مات» گفت: از بخش‌هایی از کتاب «مهاجمان سرحد؛ رویارویی نظامی انگلستان با سرداران بلوچ ایرانی»، نوشته رجینالد دایر در مستند و از زبان خود ژنرال دایر استفاده کردم و با استفاده از هوش مصنوعی آن را به تصویر کشیدم. البته بسیاری بر این کتاب بحث دارند که بخش‌هایی از آن با سوگیری و نادرست نوشته شده است و بسیاری دیگر هم به آن استناد می‌کنند.
وی در توضیح تعلق‌خاطر خود به این منطقه و جغرافیای ایران اظهار داشت: من اهل سیستان و بلوچستان و زاهدان هستم و کل فیلم‌هایم را در آنجا ساخته‌ام و به دلیل اشراف ویژه‌ام بر موقعیت‌ها و موضوعاتی که در آن منطقه وجود دارد، همواره فیلم‌هایم مورد توجه و اقبال واقع شده و جایزه گرفته است. دوست دارم باز هم در این منطقه کار کنم، چراکه این سرزمین هم پتانسیل بسیاری برای تولید مستند دارد و هم اینکه کمتر دیده شده است و متأسفانه سینمای داستانی ما به این منطقه اجحاف کرده و صرفاً نقاط منفی را دیده و عمده فیلم‌هایی که در مورد این اقلیم ساخته شده به مردم این منطقه آسیب زده است.
وی در مورد نحوه پیداکردن مصاحبه‌شوندگان در مستند «می‌مات» توضیح داد: این افراد را در تحقیقات میدانی و به واسطه دوستانی که در پژوهش‌ها یاریم کردند، پیدا و با آنان صحبت کردیم. البته تعداشان زیاد بود، اما همین کسانی را که در فیلم می‌بینید، پیدا کردیم و برخی هم فوت کرده بودند.
