جوان آنلاین: گذراندن دو تابستان بدون خاموشی نسخه شفابخش دولت سیزدهم بود که به افزایش ظرفیت تولید برق کشور و تأمین پایدار برق و رفع ناترازی‌های شبکه سراسری منجر شد. بر اساس آمار، در دو سال گذشته حدود ۷هزارو۷۴۵ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شده است. امسال نیز با تدابیر دولت ساخت ۴هزار مگاوات نیروگاه انرژی تجدیدپذیر به عنوان بزرگ‌ترین قرارداد ساخت نیروگاه تجدیدپذیر بادی و خورشیدی در غرب آسیا با مشارکت بخش خصوصی کلید خورده است. به این ترتیب سرمایه‌گذاران متعهد می‌شوند نیروگاه‌ها را تا حداکثر پیک برق سال ۱۴۰۳ به شبکه سراسری متصل کنند.
تابستان ۱۴۰۰ تاریخی نبود که خوشایند درج در تقویم صنعت برق کشور باشد، چراکه ناترازی به وجود آمده بین تولید و مصرف برق در سالیان اخیر، روز‌هایی را رقم زد که مرور آن خاطرات خوشی را برای ما بازگو نمی‌کند. «جدول خاموشی‌ها رو داری؟» سؤالی بود که به دغدغه اصلی مردم در تابستان ۱۴۰۰ تبدیل شد. بی‌برقی‌ها نه تنها طاقت مردم را طاق کرده بود، بلکه صنعت نیمه‌جان و زخم‌خورده از دوران رکود کرونایی را به حالت کما برده بود. تدبیر رفع مشکل ۱۵هزار مگاوات ناترازی در سال ۱۴۰۰ فقط و فقط خاموشی خانه‌ها و کارخانه‌ها بود. تورم ناشی از بی‌برقی صنایع، نجومی بود، آن هم در شرایطی که صنایع به علت اوضاع همه‌گیری بیماری کرونا خود در رکود بودند، در قیمت‌ها، اما نه، رکورددار بودند، فقط به عنوان نمونه قیمت سیمان در تابستان سال ۱۴۰۰، ۴۳۳ درصد رشد کرد.
اما دولت سیزدهم بلافاصله پس از آغاز به کارش در مرداد ۱۴۰۰، برنامه‌ریزی گسترده‌ای برای رفع این ناترازی انجام داد، به طوری که در سال اول (۱۴۰۱) ۱۰۰ برنامه عملیاتی برای گذر بدون خاموشی از اوج مصرف و در سال دوم (۱۴۰۲) ۱۴۰ برنامه برای این منظور در دو بخش «ایجاد ظرفیت‌های جدید تولید برق و افزایش توان و استفاده حداکثری از ظرفیت نیروگاه‌های موجود» و «مدیریت مصرف برق» ارائه کرد.
یکی از این برنامه‌ها در بخش کشاورزی، ارائه برق رایگان بود، در واقع اگر کشاورزی در زمان اوج مصرف پنج ساعت همکاری می‌کرد، در بقیه روز از برق رایگان بهره‌مند می‌شد، در بخش خانگی نیز مشترکانی که مصرف برق‌شان زیر الگوی مصرف بود، به ازای هر کیلووات ساعت، ۵۰۰ تومان پاداش دریافت می‌کردند. نتیجه با توجه به تابستان ۱۴۰۰، قابل باور نبود، اما محقق و تابستان ۱۴۰۱ با این ۱۰۰ برنامه بدون خاموشی پشت سر گذاشته شد.
و، اما تابستان ۱۴۰۲ که از ۱۰ تیر تا ۱۰ مرداد گرم‌ترین ماه تاریخ لقب گرفت، وزارت نیرو تابستان بدون خاموشی را هدف‌گذاری و برای رسیدن به آن ۱۴۰ برنامه تدوین کرد. یکی از نتایج مهم این طرح‌ها این بود که سبب شد به رغم افزایش دما در تابستان امسال که به ازای افزوده‌شدن هر یک درجه به متوسط دمای کشور، هزارو ۸۰۰ مگاوات به مصرف برق کشور افزوده شود، مصرف برق در بخش خانگی فقط یک درصد آن هم نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد داشته باشد.
در واقع اگر همانند سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ که سالانه مصرف بخش خانگی، ۷ درصد رشد داشت، این روند ادامه می‌یافت، در دو سال گذشته باید ۱۴ درصد مصرف برق خانگی رشد می‌کرد که با طرح‌های تشویقی، به رغم حاکم‌بودن گرمای شدید در کشور و اضافه‌شدن ۲ میلیون مشترک به تعداد مشترکان، مصرف برق بخش خانگی امسال نسبت به سال ۱۴۰۰ فقط یک درصد رشد کرد.
در بخش صنعت نیز برنامه مدیریت مصرف برق برای تابستان امسال به گونه‌ای طراحی شد که بیش از ۵۸۰هزار مشترک در بخش صنایع کوچک و کارگاه‌های صنعتی که ۹۲ درصد از مشترکان بخش صنعت را تشکیل می‌دهند، بتوانند بدون محدودیت در زمینه مصرف برق به تولید بپردازند. در واقع می‌توان گفت صنایع در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال۱۴۰۰، ۳۰درصد رشد مصرف برق داشته‌اند.
تأمین برق در ایام پیک ۱۴۰۳
در ادامه تدابیر دولت برای تأمین برق کشور، ساخت ۴هزار مگاوات نیروگاه انرژی تجدیدپذیر به عنوان بزرگ‌ترین قرارداد ساخت نیروگاه تجدیدپذیر بادی و خورشیدی در غرب آسیا روز گذشته با حضور رئیس‌جمهور آغاز شد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، سیدابراهیم رئیسی در ادامه نظارت ستادی بر دستگاه‌های اجرایی، روز گذشته در وزارت نیرو حضور یافت و ضمن بازدید از نمایشگاه اقدامات و دستاورد‌های وزارت نیرو، دستور آغاز اجرای طرح احداث ۴هزار مگاوات نیروگاه انرژی تجدیدپذیر را صادر کرد. با بهره‌برداری از این طرح، ظرفیت تولید برق از منابع تجدیدپذیر که در ابتدای آغاز به کار دولت مردمی حدود ۸۷۰مگاوات بود و در حال حاضر حدود هزارو۱۱۹ مگاوات است، به بیش از ۵هزارو۱۱۹ مگاوات افزایش خواهد یافت.
به موجب طرحی که روز گذشته امضا شد، سرمایه‌گذاران چهار شرکت در قالب چهار سبد شامل دو سبد هزارو ۵۰۰ مگاواتی و دو سبد ۵۰۰مگاواتی برای احداث ۹۵نیروگاه خوشیدی و بادی اقدام و در مجموع ظرفیتی بالغ بر ۴هزار مگاوات برق تجدیدپذیر را حداکثر تا زمان اوج مصرف برق سال۱۴۰۳ به شبکه سراسری متصل خواهند کرد.
در حال حاضر ۳۸۱محل برای ساخت نیروگاه‌های تجدیدپذیر با ظرفیت حدود ۱۱هزار مگاوات با محوریت ۱۶شرکت برق منطقه‌ای در سراسر کشور وجود دارد. شرکت‌های برق منطقه‌ای استان‌های تهران با ۳۲درصد، فارس با ۱۰درصد و سیستان‌وبلوچستان با ۹درصد از استان‌هایی هستند که بیشترین سهم را در احداث ۴هزارمگاوات نیروگاه خورشیدی در کشور دارند.
در جریان بازدید رئیس‌جمهور، همچنین نیروگاه ۱۰مگاواتی «ساغند» یزد به عنوان بخشی از ۲۶۰مگاوات ظرفیت اضافه شده به مجموع تولید برق تجدیدپذیر کشور از ابتدای فعالیت دولت مردمی تاکنون، با دستور رئیس‌جمهور به شکل رسمی افتتاح شد.
بر اساس گزارش ارائه شده در دوره اوج مصرف سال ۱۴۰۲ با اجرای برنامه‌های رفع ناترازی، برای اولین بار در تاریخ تولید برق کشور، میزان تأمین انرژی صنعت از بخش خانگی پیشی گرفت و ۸۵درصد انرژی اضافه تولید شده نسبت به۱۴۰۰ به بخش تولید اختصاص یافت. از ابتدای دولت مردمی تاکنون ۸هزارو۸۰۰مگاوات ظرفیت وارد مدار شده است که نسبت به زمان طی شده از شهریور۱۴۰۰ یک حد نصاب محسوب می‌شود.
۱۲۰۰ همت سرمایه‌گذاری در طرح‌های آب و برق تا پایان دولت
علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو با اشاره به رفع ناترازی‌های برق در دولت سیزدهم در بازدید روز گذشته گفت: مدیریت مصرف برق و بهینه‌سازی مهم‌ترین راه مدیریت ناترازی بود که توانست اثرات منفی آن را به حداقل برساند و در ادامه رضایت نسبی حاصل شود.
محرابیان در ادامه به سرمایه‌گذاری وزارت نیرو در دولت سیزدهم در حوزه‌های آب، برق و آب و فاضلاب اشاره کرد و افزود: عددی که در طول فعالیت دولت سیزدهم در آب، برق و فاضلاب سرمایه‌گذاری خواهد شد (طرح‌هایی که به بهره‌برداری می‌رسد)، بالغ بر هزارو ۲۰۰ همت خواهد بود که تا امروز معادل ۴۰۰ همت به بهره‌برداری رسیده است و تا پایان دولت سیزدهم بیش از ۸۰۰ همت طرح‌های دیگر به بهره‌برداری می‌رسد.
وزیر نیرو به نتایج مثبت سنجش افکار عمومی پیرو پیشبرد طرح‌ها و پروژه‌های صنعت آب و برق اشاره و تصریح کرد: حدود ۵۳ درصد اخبار منفی در تابستان سال ۱۴۰۰ در برخی استان‌های کشور در خصوص موضوع آب و برق بوده و سایر مسائل در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی کمتر از ۵۰ درصد سهم داشته است، اما کل اخبار منفی حوزه آب و برق در شهریور سال ۱۴۰۲ در بیشتر استان‌ها کمتر از ۵/۱ درصد بوده است و بر اساس سنجش دقیقی که انجام شده، طی این دوره ۹۸ درصد کاهش تولید محتوای منفی داشته‌ایم.
جمع‌بندی
ناترازی انرژی از جمله برق یکی از گلوگاه‌های بحرانی کنونی به شمار می‌رود و دولت سیزدهم در تلاش است این بحران را مرتفع کند. به نظر می‌رسد با اضافه‌شدن ۴هزار مگاوات برق به مدار انرژی کشور در تابستان آینده که کم‌آب‌ترین تابستان پیش‌بینی‌شده است، با کمبود برق مواجه نشویم.
