سرویس اقتصادی جوان آنلاین: لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ با سقف کلی ۵۲۶۱ هزار میلیارد تومان در دولت سیزدهم بسته شده که نسبت به سال جاری حدود ۱۵۰۲ هزار میلیارد تومان و معادل ۴۰ درصد افزایش دارد. این لایحه از دو بخش بودجه عمومی و بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت تشکیل می‌شود که بودجه عمومی شامل ۲۱۶۴ هزار میلیارد تومان است. همچنین بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت که حجم عمده کل بودجه سال ۱۴۰۲ را به خود اختصاص داده با رقم ۳۰۹۷ هزار میلیارد تومان بسته شده است. همچنین براساس لایحه بودجه ۱۴۰۲، دولت منابع حاصل از مالیات را به بیش از ۸۳۸ هزار میلیارد تومان افزایش داده است.
افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارمندان
یکی از ویژگی‌های لایحه بودجه سال آینده این است که ضریب حقوق کارکنان دولت ۲۰ درصد افزایش می‌یابد و با توجه به سیاست حمایت از جوانی جمعیت حق اولاد کارکنان ۱۰۰ درصد و حق عائله‌مندی ۵۰ درصد نسبت به سال جاری رشد می‌کند و حداقل حقوق کارکنان ۷ میلیون تومان خواهد بود که تا این رقم درآمد افراد معاف از مالیات خواهد بود.
در لایحه بودجه سال آینده، معافیت مالیاتی حقوق تا هفت میلیون تومان (درآمد سالانه ۸۴ میلیون تومان) تعیین شده است.
اختصاص ۳۱ هزار میلیارد تومان برای تولید و اشتغال
یکی دیگر از نکات مهم لایحه بودجه سال آینده در نظر گرفتن ۳۱ هزار میلیارد تومان برای تولید و اشتغال در کشور است که از طریق صندوق‌های عدالت و پیشرفت در استان‌ها اختصاص می‌یابد تا به این وسیله هدف عدالت‌محوری و آمایش سرزمین در کشور محقق شود. در راستای حمایت از معیشت و زندگی مردم و کاهش هزینه‌های نان مبلغ ۱۰۴ هزار میلیارد تومان برای یارانه نان در نظر گرفته می‌شود و ۶۹ هزار میلیارد تومان هم برای کاهش هزینه دارو اختصاص می‌یابد که این رقم غیر از رقم یارانه مستقیم و منابع بیمه سلامت برای مردم خواهد بود.
همچنین برای کشاورزان ۳ هزار میلیارد تومان یارانه تأمین کود و نهاده‌های کشاورزی اختصاص می‌یابد و شرایط دسترسی کشاورزان به تسهیلات بانکی هم آسان‌تر می‌شود. بر اساس لایحه بودجه سال آینده برای فصل آب ۳۵ هزار میلیارد تومان منابع برای طرح‌های مدیریت آب و کنترل آب‌های مرزی و همچنین یک هزار میلیارد تومان برای آب‌های ژرف اختصاص می‌یابد. دولت قصد دارد بودجه سال آینده شفاف باشد و منابع محدود دولت برای حل مشکلات اساسی کشور هزینه شود.
یارانه نقدی برای سال ۱۴۰۲ ثابت ماند
برای سال آینده در مجموع بیش از ۳۱۵ هزار میلیارد تومان برای یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی پیش‌بینی شده است. در تبصره ۱۴ لایحه بودجه ۱۴۰۲ دولت ۳۱۵ هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه نقدی و معیشتی پیش‌بینی کرده است. همچنین ۵۶ هزار میلیارد تومان نیز برای یارانه نان و ۶۹ هزار میلیارد تومان نیز برای یارانه دارو در نظر گرفته شده است.
یارانه حذف‌شده‌ها، خرج نان می‌شود
بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، منابع حاصل از حذف یارانه خانوده‌های غیر مشمول صرف یارانه نان خواهد شد.
تفاوت تبصره ۱۴ امسال با لایحه بودجه سال آینده که امروز از سوی رئیسی به مجلس تقدیم شده بود، این است که در قانون بودجه امسال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف شد، پس از سه ماه از ابلاغ قانون، ضمن دهک‌بندی درآمدی خانوار‌های یارانه بگیر، خانوار‌های پر درآمد را از این فهرست حذف کند. همچنین سازمان هدفمندی یارانه‌ها موظف شده بود تا متقاضیان جدید را ثبت نام کند.
از سوی دیگر نیز امسال مقرر شده تا منابع حاصل از حذف شدگان از فهرست یارانه‌های نقدی و معیشتی، برای یارانه افراد جدید و جامانده، اجرای قانون حمایت از حقوق معلولین و افزایش یارانه فرزندان خانواده‌های دهک‌های اول تا چهارم دارای حداقل سه فرزند -که در هیچ از دستگاه‌های مذکور در ماده (۲۹) شاغل نباشند- هزینه شود.
سن بازنشستگی ۲ سال زیاد می‌شود
بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ سن بازنشستگی در صورت داشتن دو شرط، دو سال افزایش خواهد یافت. در بند «د» تبصره ۲۰ لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ آمده است: سنوات خدمت مورد قبول برای بازنشستگی تمام مستخدمین مرد و زن دارای حداقل مدرک کارشناسی معتبر در مشاغل اختصاصی در تمام صندوق‌های بازنشستگی اعم از لشگری و کشوری که در سال ۱۴۰۲ بازنشسته می‌شوند، در صورت اعلام نیاز دستگاه و رضایت مستخدم بدون رعایت شرط سنی به مدت دو سال افزایش می‌یابد.
عوارض خروج از کشور
براساس لایحه بودجه سال آینده، عوارض خروج از کشور برای هر نفر در سفر اول ۴۰۰ هزار تومان تعیین شده است. عوارض خروج از کشور برای سفر دوم به میزان ۵۰ درصد و سفر‌های سوم و بیشتر به میزان ۱۰۰ درصد افزایش خواهد یافت. بر این اساس، درآمد دولت از محل عوارض خروج از مرز‌های کشور ۳۴۳۱ میلیارد تومان تعیین شده است.
همچنین عوارض خروج زائرین حج تمتع، عمره برای هر نفر ۱۳۲ هزار تومان است. عوارض خروج هوایی برای زائرین عتبات عالیات ۴۵ هزار تومان و عوارض خروج زمینی و دریایی نیز برای این مسافران ۱۵ هزار تومان تعیین شده است.
قیمت آب برای مشترکان پرمصرف افزایش می‌یابد
بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲، وزارت نیرو موظف به افزایش تعرفه آب برای مشترکان پرمصرف شده است. وجوه فوق مشمول مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده نخواهد بود. ۱۰۰ درصد وجوه دریافتی از محل مذکور در ردیف معین در بودجه شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور جهت آبرسانی شرب شهر‌های دارای تنش آبی، روستایی و عشایری و شهر‌های زیر ۲۵ هزار نفر و اصلاح شبکه آن و تکمیل فاضلاب روستایی اختصاص می‌یابد.
پیش‌بینی پاداش ۵۲۰ میلیونی پایان خدمت برای کارکنان
در سال آینده پاداش پایان خدمت کارکنان ۵۲۰ میلیون تومان پیش‌بینی شده که نسبت به امسال ۴۸ میلیون تومان اضافه شده است. بر اساس ماده ۱۰۷ قانون مدیریت کشوری به کارمندان مشمول این قانون که بازنشسته می‌شوند به ازای هر سال خدمت یک ماه آخرین حقوق و مزایای مستمر تا ۳۰ سال به اضافه وجوه مربوط به مرخصی‌های ذخیره شده پرداخت خواهد شد.
صاحبان خانه‌های بالای ۲۰ میلیارد باید مالیات بدهند
طبق لایحه بودجه سال آینده، دولت از واحد‌های مسکونی و باغ ویلا‌های بالای ۲۰ میلیارد تومان مالیات بر دارایی می‌گیرد. این مالیات برعهده شخصی است که در ابتدای هر سال مالک واحد‌های مسکونی و باغ ویلا‌های مذکور باشد. همچنین واحد‌های مسکونی و باغ ویلا‌های در حال ساخت مشمول این مالیات نمی‌شوند. براین اساس، درآمدی که دولت از محل مالیات بر واحد‌های مسکونی گران قیمت (با احتساب عرصه و اعیان) برای سال آینده پیش‌بینی کرده، ۷۰۶ میلیارد تومان است. گفتنی است؛ در سال جاری خانه‌های بالای ۱۰ میلیارد تومان مشمول پرداخت مالیات بودند.
تعویض پلاک و بیمه شخص ثالث، منوط به پرداخت عوارض آزادراهی شد
براساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، وزارت راه و شهرسازی مکلف است در تعیین نرخ عوارض جاده‌ای به‌صورت پلکانی عمل کند. همچنین بر این اساس متقاضیان تعویض پلاک خودرو و خدمات بیمه شخص ثالث، ملزم به پرداخت بدهی‌های ناشی از عوارض آزادراهی هستند.
یکی از مهمترین مشخصه‌های بودجه سال آینده این است که نیمی از منابع در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ حاصل از درآمد‌های عمدتا مالیاتی پیش بینی شده و بقیه از واگذاری دارائی‌های سرمایه‌ای و مالی پیش بینی شده است. در سال جاری نیز درآمد‌های ناشی از اخذ مالیات و همچنین درآمد‌های ناشی از فروش اوراق افزایش قابل ملاحظه‌ای داشت و تقریبا در بخش مالیات‌ها شاهد تحقق ۱۰۰ درصدی بودیم.
