فیلم کوتاه باید مبتنی بر خلاقیتهای خاص فیلمساز باشد؛ چیزی که ما بفهمیم متعلق به شخص کارگردان است و متفاوت و متمایز از بقیه فیلمهاست و طبعاً چنین فیلمسازانی در عرصه فیلم کوتاه به عنوان زمینه استعدادپروری رشد و راهشان را طی میکنند.
محمدتقی فهیم، کارشناس سینما با بیان این مطلب در نشست تخصصی فیلم کوتاه با عنوان یکشنبههای کوتاه که با حضور محمد رحمانیان و محسن شیرازی با اکران و نقد فیلم کوتاه «زولپیدم» برگزار شد، با اشاره به دارا بودن خلاقیتها و مؤلفهای خاص هر فیلمسازی گفت: فیلم کوتاه باید مبتنی بر خلاقیتهای خاص فیلمساز باشد؛ چیزی که ما بفهمیم متعلق به شخص کارگردان است و متفاوت و متمایز از بقیه فیلمهاست و طبعاً چنین فیلمسازانی در عرصه فیلم کوتاه به عنوان زمینه استعدادپروری رشد و راهشان را طی میکنند و هر فیلمسازی باید با فیلمهای ابتدایی خلاقیتها و مؤلفهای خاص خودش را به ما نشان دهد، اما در مجموع فیلمسازان باسبک باید راهشان را انتخاب کنند. این منتقد سینما همچنین در خصوص کشف و تداوم سبک فیلمساز در تمامی آثار فیلمساز نیز گفت: اگر از همان ابتدا فیلم کوتاهسازان برای خودشان سبک و سیاقی خاص کشف و پیدا نکنند و به آن مسلط نشوند، قطعاً دچار نوسان میشوند و هر فیلمشان با فیلم دیگرشان متفاوت خواهد شد و طبعاً راه به جایی نخواهند برد.
فهیم با یادآوری نسل اول فیلمسازان سینمای ایران و سبکهای خاص هر کدامشان اظهار داشت: شما ببینید فیلمسازان باقیمانده از نسل اول، چون کیمیایی، تقوایی، مهرجویی و بقیه از ابتدا امضای خاص خودشان را داشتهاند و این امضای خاص در تکنیک و انتخاب دکوپاژ اتفاق نیفتاده بلکه در آن چیزی رخ داده است که ما به آن میگوییم فرم یا همان خلاقیت یا در واقع عنصری که در ناخودآگاه فیلمساز وجود داشته است و همین امر باعث میشود فیلمشان متفاوت باشد.
وی همچنین با اشاره به تکنیکهای استفادهشده در فیلم نیز گفت: اینکه فیلمساز میتواند یک اثر را با تکشات به پایان ببرد و آن را نگه دارد، حتماً مهم است و نشان میدهد کارگردان به همه مسائل و ارکان فیلم فکر و توجه کرده، اما نکتهای که وجود دارد این است که فیلمساز میخواهد با تکنیک تکشات به فرم برسد، لذا من بدون هیچگونه توصیه و پیشنهادکردنی میگویم سلیقه من این است که فیلمساز باید ابتدا داستان را تعریف و صادقانه با مخاطب، روایتش را به پایان ببرد. عزیزان، با انتخاب یک نحوهای روایت واحد و استفاده از تکشات فیلمساز به سبک دست پیدا نمیکند و صرفاً مخاطب را فریب میدهد، چون با دو تا غافلگیری میخواهد مخاطب را همراه کند؛ دو غافلگیریای که بر اساس تعلیق سینما نبوده و برای گمراه کردن است، لذا این فریب در سینما هرگز جای تعلیق در سینما را نمیتواند بگیرد.
سینمای کوتاه هیچوقت چنتهاش خالی نمیماند
محمد رحمانیان، نویسنده و کارگردان تئاتر و سینما نیز در این نشست ضمن ابراز خرسندی از استقبال مخاطبان در اکران و نقد فیلم کوتاه گفت: برای اولین بار است که در این نشست حضور پیدا میکنم و فکر نمیکردم برای اکران فیلم کوتاه این میزان مخاطب و تماشاگر به سالن بیاید. به نظر من یکی از آرمانهای سینمای کوتاه، فیلم کوتاه است که با کمترین امکانات و با دوری از آن دکوپاژهای تکراری و آزاردهنده سینمای جهان به آن معتاد شده است، حضور چنین فیلمهایی ما را به سرنوشت سینما خوشبین میکند.
وی همچنین با اشاره به خصوصیات برجسته فیلم کوتاه زولپیدم گفت: این فیلم بسیار مفهومی است و مانند یک دایره درخشان عمل میکند و از همه مهمتر موسیقی آن است که در تکمیل این دایره بسیار عالی عمل میکند. شاید مخاطب فیلم بعد از تماشای آن به این فکر کند که آیا جهان خصوصی هم برای ما وجود دارد، من مراحل ایده تا اجرا را فوقالعاده میدانم، به خصوص از بازیهای بسیار عالی امین میری هم باید یاد کنیم. اساساً کمالگرایی کارگردان اثر به ما نشان میدهد سینمای کوتاه هیچوقت چنتهاش خالی نمیماند.
«تناقض» مسئله مهم شخصیتهای فیلم است
مهدی محمدی، کارگردان فیلم نیز در سخنانی کوتاه با اشاره به اهمیت تناقض در شخصیتهای فیلم گفت: واقعیت این است که یکسری از این آدمها مملو از تناقضات هستند و شخصیت اصلی فیلم دقیقاً به همین دلیل است که جذاب میشود، به هر حال تناقض برای من مسئله بسیار مهمی است و ما قرار نیست همه چیز را در دیالوگ برای مخاطب به وجود بیاوریم. ببینید یک فیلمساز بعد از ساخت فیلم نباید صحبت کند و من معنای نشستهای نقد را با حضور کارگردان اصلاً متوجه نمیشوم. من کارم را که ساخت فیلم بود، انجام دادم و در این نشستها باید منتقدان سخن بگویند و کارگردان اثر به این نقدها گوش بسپارد
و یاد بگیرد.
فرایند تولید این فیلم
الگوی تهیهکنندگان سینمای کوتاه باشد
محسن شیرازی، تهیهکننده و کارشناس سینما نیز با تمجید از پشتکار و تلاشهای فیلمساز برای تولید این اثر گفت: اتفاقی که در فرایند تولید این فیلم افتاده هم بسیار مهم است و هم باید الگوی سایر تهیهکنندگان و تولیدکنندگان سینمای کوتاه شود. یک فیلمساز کوتاه برای اثبات توانمندیاش یک تیم حرفهای و درجه اول را به هر شیوه و روشی با خودش همراه و این بستر را خود فیلمساز برای خودش فراهم کرده و این یکی از ویژگیهای درخشان فیلمسازی است که اولین فیلم خود را ساخته است.
مشاور انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس با اشاره به برآوردهای بسیار بالا و هزینههای بیهوده در تهیه فیلم کوتاه گفت: ما در انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس هر هفته ۲۰ الی ۳۰ فیلمنامه کوتاه با برآوردهای بالای ۲۰۰ میلیون تومان آن هم در شرایطی که کارگردان کار اولی هستند، دریافت میکنیم، در حالی که فرایند تولید و هزینه بسیار پایین در تولید چنین فیلم حرفهای نشان داد میتوان با هزینه پایین همچنان فیلم خوب و حرفهای تولید کرد و همین جا به نمایندگی از طرف انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس اعلام میکنم ما به اندازه وسعمان از تمام فیلمسازان کوتاهی که در تلاشند بدون برآوردهای بالا و بیهوده اثری را تولید کنند، تمامقد حمایت خواهیم کرد.
این منتقد سینما همچنین هدف از برپایی و برگزاری چنین پاتوقهای نقد فیلم کوتاه را نیز یادگیری در کنار تأثیرگذاری در این سینما عنوان کرد و گفت: ما هدفمان از نقد فیلم کوتاه نشان دادن مسیری است که فیلمساز طی کرده است و سایرین نیز میتوانند از او یاد و حتی کمک بگیرند، به عنوان نمونه در نشست نقد و برسی یکشنبههای کوتاه بحثی در خصوص نوع پرداختن به شخصیت پدر در سینما صورت گرفت که نتیجهاش دریافت یک طرح و فیلمنامه بسیار عالی با همین موضوع در همین هفته بود و این هدف اصلی نشستها و نقدهای ما در انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس و یکشنبههای کوتاه است.