عبدالله چینی‌چیان، پژوهشگر و کارشناس مباحث اعتقادی، فرهنگی و سیاسی از مدیران و فعالان پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه) از کارشناسان قدیمی رادیو در زمینه پاسخ به شبهات دینی و اعتقادی سال‌هاست برای پاسخ به شبهات این سایت را تأسیس کرده است؛ سایتی که با وجود استقلال از نهاد‌ها و سازمان‌هایی که مسئولیت چنین امر مهمی را به عهده دارند توانسته است جایگاه ویژه‌ای بین جویندگان حقیقت پیدا کند و از مهم‌ترین مراکز این عرصه برای تشخیص سره از ناسره باشد. «جوان» با مدیر این سایت گفتگو کرده است.
شبهات در میان نسل جوان و نوجوان به طور عادی زیاد است و متأسفانه عملکرد نظام آموزش و رسانه‌ای هم قابل دفاع نیست. چه شد که شما به پاسخگویی به سؤالات و شبهات و تأسیس سایت ایکس شبهه روی آوردید؟
به قول علامه جعفری «حیات معقول یعنی: انسان عاقل سؤال دارد، پس کسی که سؤال ندارد، عقل ندارد!» بنابراین اذهان همگان به ویژه جوانان درگیر پرسش‌های فراوانی در هر زمینه‌ای است که باید به آن‌ها پاسخ داد. البته مسئله شبهه فرق دارد. شبهه بنا بر فرمایش امیرالمؤمنین (ع) همان شبیه کردن باطل به حق، برای ایجاد انحراف است که کار دشمن است. ایجاد شبهه به ویژه علیه معارف و باور‌های دین خدا، رویکرد جدیدی در بشر نیست، اما شاهد هستید که پس از دسترسی عموم به امکانات فضای مجازی، چه سرمایه‌گذاری‌های کلان و چه فعالیت‌های سازماندهی شده‌ای برای فرافکنی شبهات می‌شود برای همین پاسخگویی به شبهات، همانطور که رهبری تأکید دارند برای افرادی که می‌توانند، واجب است.
چه تعداد شبهه در سایت پاسخ داده شده است؟
اهل تحقیق در این زمینه می‌گویند حدود ۷ هزار پرسش و شبهه در فضای مجازی و اذهان عمومی منتشر شده است، اما الحمدلله در این پایگاه، بیش از ۱۱ هزار پرسش و شبهه به همراه پاسخ درج شده که این مجموعه را به یک دائره‌المعارف غنی در مباحث گوناگون مبدل کرده است. یکسری جواب‌هایی هم داریم که در سایت درج نمی‌شود، بلکه مستقیم برای پرسشگر ارسال می‌شود و حدود پنج برابر این تعداد است. برخی حرف یا مشکل خصوصی دارند، برخی درد دل دارند، برخی مشورت می‌خواهند، برخی ناهنجاری‌های رفتاری یا خطای خود را نقل می‌کنند و... بدیهی است که تمامی این‌ها در سایت درج نمی‌شود و پاسخ آن‌ها مستقیم به خودشان ایفاد می‌گردد.
مهم‌ترین و پر تکرار‌ترین شبهاتی که مطرح می‌شود یا بازدید خورده است چیست؟
نمی‌شود اشاره کرد، چون وقتی شبهه‌ها در فضای مجازی فرافکنی می‌شود، ده‌ها نفر آن را برای پایگاه ارسال می‌کنند و جواب می‌خواهند، اما می‌توان گفت شبهاتی علیه خدا، به گونه‌ای که وجودش را تکذیب نکنند، بلکه رحمت، لطف، کرم و به ویژه عدالتش را زیر سؤال ببرند و نوعی دشمنی را به قلب مخاطبان القا کنند و شبهاتی علیه آیات قرآن بیشترین شبهات و خوانندگان پاسخ‌ها را به خود اختصاص داده است. به خوانندگان گرامی متذکر می‌شویم دقت کنید که شیطان هیچ‌گاه منکر وجود خدا یا معاد نشد، بلکه دشمن شد و همین موضع را وسوسه و القا می‌کند! لذا شبهات پیرامون اینکه آیا این کار یا آن نتیجه یا این شرایط، با عدالت خدا منافات ندارد، به مراتب بیش از شبهاتی است که پیرامون اثبات وجود یا توحید مطرح می‌شود!
به نظرتان برای مقابله با شبهات چه باید کرد؟
تنها راه مقابله با شبهات، همان پاسخگویی و رفع شبهات است، اما باید دقت کرد پاسخگویی فقط به این نیست که شبهه‌ای را طرح کنند و شما در کلام یا نوشتار پاسخ دهید! همیشه پیشگیری و واکسینه کردن، بهتر از درمانِ پس از ابتلاست؛ پس باید همه از بزرگ‌تر‌ها در خانواده گرفته تا حوزوی‌ها، دانشگاهی‌ها، رسانه ملی و سایر رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، مطبوعات و... بکوشند سطح دانش و بینش مردم ارتقا یابد. متأسفانه طی چندین سال، تلاش گسترده و البته بسیار همه‌جانبه و مؤثری صورت گرفته تا بخش گسترده‌ای از اذهان عمومی به ویژه در میان نوجوانان و جوانان به حالت تعطیل در آید و انگیزه برای شناخت، تفکر، تعقل، بصیرت، دغدغه دانستن، دوست‌شناسی و دشمن‌شناسی و هر آن‌چه لازمه هدایت، رشد و کمال است، ضعیف شود یا کلاً از بین برود! و این گروه، بسیار سریع‌تر طعمه شده و قربانی شبهات می‌گردند!
با وجود اینکه نهاد‌ها و سازمان‌های زیادی مأمور پاسخ به شبهات بوده‌اند، سایت شما با هزینه شخصی و بدون حمایت سال‌هاست فعالیت می‌کند و از موفق‌ترین سایت‌های پاسخ به شبهات است، دلیل این امر را چه می‌دانید؟
بدون شک، اول و آخر همه آن‌ها لطف خداوند و عنایت امام مهدی است، اما برای هر لطف و کرمی، اسبابی لازم است. مثلاً نیت مدیران و فعالان در این پایگاه خالص است، نه از خود اسمی می‌آورند و نه به خود دعوت می‌کنند، بلکه «قربة الی الله» به تکلیف عمل می‌کنند. از دیگر عوامل، پاسخگویی به شبهات ارسالی از سوی کاربران است که سبب به روز بودن و تناسب آن با جو‌های ایجاد شده در جامعه می‌باشد. همکاران به شدت با طرح سؤال از جانب خود مخالفند و البته وقتش را هم ندارند و لزومی هم ندارد، چراکه شبهات مطروحه از سوی کاربران به اندازه کافی زیاد است. مورد دیگر، پرهیز از پاسخ‌های کلیشه‌ای و توضیح مختصر و البته به زبان روز است، به گونه‌ای که مخاطبان در هر سطحی، به راحتی درک و فهم کنند. بی‌تردید پاسخگویی سریع و معطل نگه نداشتن پرسشگر هم از عوامل مهم است. به هر پرسش یا شبهه‌ای که ارسال می‌شود، در همان روز پاسخ داده می‌شود.
شبهات بیشتر در چه رِنج سنی و چه قشری دیده می‌شود؟
بیشترین گروه سنی جوانان هستند؛ قشر دانشجو و دانش‌آموزان سال‌های آخر؛ البته، چون درج مشخصات در ارسال ایمیل را اختیاری قرار داده‌ایم، خیلی‌ها اسم، کشور، شهر یا میزان تحصیلات خود را نمی‌نویسند که بتوانیم آمار دقیقی به دست آوریم. تمایلی هم به اجباری کردن درج مشخصات نداریم، مهم سؤال و جواب است که خودش یکی از دلایل استقبال بالا بوده است. گستره ارسال پرسش یا شبهه، تمام کشور است و مخاطبان از هر شهر یا حتی روستایی مرتبط می‌شوند، اما در این میان، ارتباط آقایان به مراتب بیشتر از خانم‌هاست. سایت ما www. x- shobhe. com.
