در این روزهای کرونایی که مجبوریم خیلی بیشتر از گذشته در خانه بمانیم و به جای فعالیتهای بیرون از خانه بیشتر وقتمان را در خانه بگذرانیم ورزش کردن هم به جمع فعالیتهایی که در این دوران کمرنگ شدهاند پیوسته است. کمرنگ شدن ورزش در لیست کارهای روزمره افراد نه تنها در آینده اثرات منفی خودش را بروز میدهد بلکه در زمان حال هم باعث بیحوصلگی، بیانگیزگی و تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود. با تعطیلیهای گاه و بیگاه باشگاههای ورزشی و قرار گرفتنشان در لیست شغلهای پرخطر کرونایی، دیگر به شدت گذشته برای ثبت نام در رشتههای مختلف ورزشی تقاضا وجود ندارد و همین موضوع باعث شده افرادی هم که قبلاً فعالیتهای ورزشی درون باشگاهی داشتهاند دیگر به طور منظم ورزش نکنند و اتفاقاً این موضوع در رشتههای ورزشی که گروهی انجام میشود خیلی هم بیشتر به چشم میخورد. البته افرادی هم هستند که در همین شرایط نامطلوب ورزش را رها نکردهاند و چه انفرادی و چه از طریق کلاسهای آنلاین به مسیری که قبلاً میرفتهاند ادامه میدهند.
یوگا جزو ورزشهایی است که میتوان آن را به تنهایی و در منزل هم انجام داد؛ یوگا برخلاف آنچه تصور میشود و در بیشتر فیلمها و سریالها اینگونه نشان میدهند که فرد یکجا مینشیند و با چند شمع به گوشهای خیره میشود و تمرکز میکند دارای حرکات کششی و مقاومتی بسیاری است که برای انجام دادنش باید آمادگی جسمانی بسیار خوبی داشت. البته که در این ورزش در کنار حرکات کششی و مقاومتی تمرکز بر حفظ انرژیهای مثبت بدن هم بسیار مورد توجه قرار میگیرد و به همین دلیل است که وقتی کسی ورزش یوگا انجام میدهد بعد از مدتی تغییرات مثبتی را چه از لحاظ روحی و چه از لحاظ جسمی در خودش به خوبی احساس میکند. فریده مشایخی مربی یوگا که حدود ۱۵ سال است این ورزش را به طور حرفهای آموزش میدهد درباره این رشته ورزشی اینگونه توضیح میدهد: «یوگا ورزشی است که هرچه پیش میرویم شناختهتر و تقاضا برایش بیشتر میشود، چون بسیاری از افرادی که با یوگا آشنا میشوند و تمریناتش را مرتب انجام میدهند خیلی زود متوجه تغییرات مثبت در جسم و جانشان میشوند و این باعث میشود که آن را به دیگران هم معرفی کنند و همینطور روز به روز تقاضا بیشتر میشود. البته در حال حاضر ما و همکارانمان به خاطر شرایط کرونا کلاسهایمان را به صورت آنلاین برگزار میکنیم، ولی در همین کلاسهای آنلاین هم تعداد متقاضیان کم نیست.» مشایخی درباره فواید این ورزش میگوید: «فواید یوگا برای بدن بسیار زیاد است که به طور فیزیکی و ذهنی شما را تحت تأثیر قرار میدهد. برای مثال باعث میشود گردش خون در بدن بهبود یابد و این یعنی در بدن گردش اکسیژن و مواد مغذی بهتر انجام میشود که نتیجهاش میشود داشتن اندامهایی سالم و پوستی سلامت و درخشان. یوگا همچنین به سمزدایی بدن کمک میکند و سموم و رادیکالهای آزاد را به خوبی دفع میکند که همین دفع سموم به همراه کاهش استرس به جوانسازی پوست و کارکرد بهتر کبد و جلوگیری از پیری زودرس کمک میکند.»
همانطور که میدانیم کرونا یک بیماری است که بیشترین صدمه را به دستگاه تنفسی انسان میزند. ریه را درگیر و تنگی نفس ایجاد میکند. در مقابل یوگا مملو از تمرینات تنفسی است و تمامی تمریناتش حول محور دم و بازدم صحیح میچرخد پس طبیعی است که با یوگا تا حد زیادی بدنمان را در برابر این ویروس ایمن کنیم. مشایخی درباره تمرینهای تنفسی یوگا اینگونه توضیح میدهد: «کل پروسه یوگا شامل نفس کشیدن میشود و آن را به خوبی کنترل میکند. شما با تمرینات مداوم یوگا روز به روز ریه قویتری خواهید داشت چراکه تمرینات تخصصی دم و بازدم یوگا کل حجم ریههای شما را پر میکند و باعث میشود ریه خیلی قویتر و بهتر کار کند و وقتی ریه قویتر کار میکند اکسیژنرسانی در بدن بهبود مییابد و پیرو آن استقامت قلب و عروق بالا میرود. اکسیژنرسانی بدن که مناسب باشد نه تنها روی قلب و عروق بلکه روی تمامی اندامهای داخلی بدن تأثیر مثبت میگذارد و در نتیجه مقاومت بدن نسبت به همه بیماریها افزایش مییابد. شاید به همین خاطر است که در این دو سالی که جهان درگیر ویروس کروناست تقاضا برای ثبت نام در کلاسهای یوگا افزایش پیدا کرده است؛ البته پزشکان و متخصصان بسیاری هم هستند که تمرینات یوگا را به عنوان تمریناتی که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند مورد تأیید قرار دادهاند و به مراجعان خود توصیهاش میکنند.»
درست است که میگوییم یوگا تنها این نیست که یک گوشه بنشینیم و تمرکز کنیم، ولی تمرکز هم از بخشهای مهم تمرینات یوگاست، مثلاً تمرینات دم و بازدم و مدت زمانی که میتوانیم بین این دو، نفسمان را حبس کنیم باعث میشود بتوانیم افکارمان را کنترل کنیم و در مسیر درست قرارشان دهیم. کنترل افکار نقش بسیار مهمی در زندگیمان دارد و باعث میشود بعد از مدتی که تمریناتمان را مرتب انجام دادیم ذهنمان توانمند شود؛ یعنی تا حد زیادی از ورود افکار منفی جلوگیری کند و کمک کند که مثبتتر بیندیشیم و مثبتتر به زندگی نگاه کنیم.
مشایخی در اینباره میگوید: وقتی استرس داشته باشیم به دنبالش احساسات منفی به سمتمان سرازیر میشود و به روح و جسممان آسیب میزند. همانطور که میدانید اضطراب، نگرانی و حتی افسردگی مزمن و حاد از عوارض روحی افکار مزاحم و منفی است پس بهتر است در این شرایط با تغییر روش زندگی، در مقابل حمله احساسات منفی از سلامتیمان مراقبت کنیم که در واقع یوگا یکی از بهترین ابزارهای مهار افکار منفی است و مثل یک صیقلدهنده، زوایای تیره و سخت ذهن ما را از بین میبرد و درخشان میکند. در واقع انجام تمرینات یوگا و تکرار منظم آن، گردش خون را در بدن افزایش میدهد و باعث آزاد شدن هورمون شادی مثل دوپامین میشود و دقیقاً به همین دلیل است که فردی که این تمرینات را انجام میدهد بعد از پایان تمرین احساس خوب و مثبتی نسبت به محیط اطراف دارد و افکار منفی فرصت کمتری برای ورود به ذهنش پیدا میکنند.
در این روزها و ماههایی که نمیتوانیم مثل گذشته به کلاسهای ورزشی برویم، در جمع حضور داشته باشیم و در کنار دوستان فعالیتهای ورزشیمان را ادامه دهیم نباید از سلامت بدنمان غافل شویم. نه تنها تمرینات یوگا بلکه هر ورزشی که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند باید در لیست کارهای روزمره قرار گیرد. درست است که گاهی مشغلههای روزمره آنقدر زیاد است که فرصتی برای ورزش کردن نمیماند، ولی هر کدام از ما میتوانیم حداقل ۱۰ دقیقه از شبانهروز را مخصوص به خودمان و برای انجام دادن لااقل چند حرکت کششی خالی کنیم! شاید امروز این تمرینات فقط چند دقیقه در روز وقتمان را بگیرد، ولی تأثیرات مثبتش را تا سالیان سال احساس خواهیم کرد.