معمولا در ایام نوروز سریالهایی در ژانر کمدی مناسبترین گزینه برای پخش تشخیص داده میشوند و اگرچه گاه ملودرامهای عاشقانه و اجتماعی هم در کنداکتور نوروزی قرار گرفته اند، اما انتخاب سریال امنیتی جاسوسی میتواند اتفاقی کم نظیر برای تلویزیون تلقی شود.
امسال هم با توجه به انتظارهای معمول و همچنین شرایطی که شیوع کرونا برای خانوادهها رقم زده بود، گمان بر این بود که روند پخش سریالهای کمدی در نوروز به شکلی مضاعف ادامه پیدا کند و بر همین روال، شبکه سه سیما نیز در کنداکتور نوروزی خود سریالی طنز به نام «بوتیمار» را گنجانده بود؛ اما به ناگاه چند روز مانده به آغاز تعطیلات، «بوتیمار» جای خود را به «گاندو ۲» داد تا تغییر ناگهانی کنداکتور نوروزی سیما از همان ابتدای اعلام رسمی پخش سری دوم «گاندو»، به عنوان پرسشی جدی مطرح شود و در ادامه هم با حاشیههایی که پیرامون این سریال شکل گرفت، این پرسش نیز پررنگتر از قبل در رسانهها و از سوی مخاطبان عنوان شد؛ و البته همان طور که پیش بینی میشد، پخش فصل دوم سریال «گاندو» در تعطیلات نوروزی همانند فصل اول آن با چالشها و انتقادهایی از سوی نمایندگان دولت مواجه شد.
انتخاب نام «صابونچی» برای یکی از شخصیتهای سریال و شباهت آن با اسامی واقعی دو تن از اعضای تیم مذاکره کننده از نخستین حاشیههای «گاندو ۲» بود؛ به نحوی که وقتی پخش قسمتی از این سریال با تاخیر مواجه شد، برخی آن را ممانعت از رفتن روی آنتن تلقی کردند که البته ادامه یافتن قسمت ها، این پیش فرض را موقتا کنار گذاشت.
در همان زمان، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان با انتشار ویدیویی در صفحه اینستاگرامی خود، در شرح آن نوشت: «منو بشناس که من ایرانم»؛ که انتشار این ویدئو و این جمله، از سوی برخی رسانه ها، واکنش احتمالی به سریال «گاندو ۲» تعبیر شد.
حسام الدین آشنا، مشاور فرهنگی رییس جمهور از دیگر شخصیتهایی بود که به پخش گاندو واکنش نشان داد و در حساب کاربری اش در توییتر نوشت: «ای کاش ضداطلاعاتی داشتیم که جرأت میکرد تحلیلی واقعبینانه از کارکرد امنیتی مجموعههای گاندو ارائه نماید.ای کاش آقای ظریف و وزیر اطلاعات حقایق را روشن نموده و قوه قضائیه هم عاقبت پرونده متهم جاسوسی در مذاکرات را اعلام میکرد. نباید کوتاه بینیهای مقطعی جای هنر راهبردی را بگیرد.»
با این همه، انتقادهای گاندو به برجام ادامه دار بود و واکنش دولتیها هم دامنه دار.
محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش با ارسال توئیتی نوشت.
چگونه میتوان اعتماد ملی و امید به آینده را در نسل نو تقویت کرد وقتی که رسانه ملی چنین تصویری از اداره کنندگان کشور ارائه میدهد؟ در رسیدن به مقاصد کوتاه، به اهداف بلند آسیب نرسانیم.
سید عباس صالحی، وزیر ارشاد هم در واکنشی به «گاندو ۲»، توییت کرد:
«کارنامه کشور در رسانه رسمی در قالب خبر، گزارش، مصاحبه، فیلم مستند، سریالهای سریالی! چنین است:
مسوولان چپاولگر اموال عمومی و جاسوس خارجی هستند!
آیا با این سطح از تبلیغات منفی در تدارک مشارکت حداکثری هستند؟!»
و البته این انتقادها چندان هم بی پاسخ نماند.
تهیه کننده «گاندو» در واکنش به اظهارات وزیر ارشاد نوشت:
«آقای وزیر محترم فرهنگ!
خجالتآور است جنابعالی که سالانه مجوز صدها فیلم و سریال شبکه نمایش خانگی و کتاب سیاه و تلخ و مخرب نسبت به خانواده و امنیت روانی جامعه را صادر میکنید چطور یک سریال که در آن حس اقتدار ملی و امید مردم را تقویت میکند و خط نفوذ انگلیس را به تصویر میکشد را تاب نمیآورید پناه میبرم به خدا از بستن دهان منتقدان...»
محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم با هشتگ «گاندو» در پاسخ به انتقادها توییت کرد: «متخصص فیلم و سینما نیستم، اما وقتی فریادهای توأم با تمسخر و توهین مقامات دولتی درباره دو فصل یک سریال تلویزیونی را میبینم، حس میکنم عصبانیتشان ناشی از ضعف سریال نیست؛ بلکه نگران ساخت فصل سوماند در زمانی که ایشان قدرت فشار برای سانسور ندارند.»
فصل سومی که موضوع آن به کنایه از سوی علی جنتی، وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی به سازندگان پیشنهاد شده بود. جنتی در حساب توییتری خود نوشت: «پیشنهاد میکنم صدا و سیما، گاندو ۳ را به افشای شیوههای نفوذ جاسوسان اسرائیلی در نهادهای اطلاعاتی، امنیتی و نظامی کشور اختصاص دهد که مرکز مهم هستهای نطنز را منفجر کردند، هزاران سند بکلی سری را سرقت کردند و در روز روشن شهید محسن فخری زاده را به شهادت رساندند و کمترین ردپایی از خود بجای نگذاشتند.»
حاشیههای پیرامون «گاندو ۲» تا همین اواخر پخش هم ادامه داشت و حتی برخی رسانهها ادعای کاهش بودجه صداوسیما به دلیل پخش این سریال را مطرح کردند.
متقابلا انتقادها به پخش هم از سوی دولتیها ادامه دار بود؛ به نحوی که سخنگوی دولت در بخشی از صحبتهای دو روز گذشته اش تاکید کرده بود، آنچه از صداوسیما پخش میشود باید متضمن افزایش اعتماد عمومی به ارکان و چهرههای شاخص نظام باشد. اگر سریالی از تلویزیون پخش میشود، همه جانبه نگری و لحاظ کردن همه روایتها در آن حداقل شرط انصاف است.
با این همه سرانجام «گاندو» همان طور که به یک باره روی آنتن آمد، یک باره هم به پایان موقت رسید تا برخی پایان این سریال در قسمت سیزدهم را به فشارها به صداوسیما نسبت دهند. هرچند حسام الدین آشنا، مشاور رییس جمهور با رد این ادعا، در توییتر خود نوشت: «صریح باشید و بازی نکنید بگویید چه کسی از کجا و چه زمانی درباره سانسور یا ممانعت از پخش کدام بخش از کدام سریال بر چه قسمتی از صدا و سیما فشار آورده است؟ آیا صداوسیما اساسا نقشی در تولید یا پخش این سریال داشته است؟»
البته این اظهارات همچنین از سوی مجتبی امینی، تهیه کننده سریال تلویحا تایید شده بود؛ چراکه امینی پس از پایان «گاندو ۲»، بر تولید و پخش ادامه قسمتها تاکید کرده و گفته بود: ما برای رسیدن به پخش نوروز به خاطر درخواستهای زیاد مردم و پاسخ دادن به نیاز مخاطب در شرایط سخت کرونایی و با تلاش یک گروه دویست نفری سعی کردیم سریال را برای پخش در نوروز آماده کنیم که پخش در قسمت سیزدهم سریال موقتاً به اتمام خواهد رسید.
وی همچنین ابراز امیدواری کرده بود که ادامه سریال «گاندو»، بدون هیچ گونه ملاحظهای روی آنتن برود.
ضمن اینکه کوروش کمرهای، مشاور مدیر شبکه سه سیما طی توئیتی اعلام کرد که «ادامه گاندو بعد از انتخابات» خواهد بود و در حقیقت با این جمله که «سخن بسیار است»، به حاشیههای «گاندو» به طور موقت پایان داد.