به این گزاره سخت پایبندم که در کنار خواندن کتاب خوب باید فیلم خوب و سریال خوب را هم دید.
آگاهی، اطلاعات، دانش و بینش اگر با جاذبههای بصری و رویکرد هنرمندانه همچون فیلم و سریال همراه باشد، نقش ماندگارتری به خود میگیرد. گاهی اثر فیلم و سریال خوب از کتاب هم بیشتر است، هر چند اصالت با کتاب است.
یکی از سوادهای مورد نیاز عموم طبقات جامعه که ضرورت آن در عصر ترکتازی فضای مجازی و دوره شیطنتهای مدرن و خاص دشمن بیشتر احساس میشود «سواد امنیتی» است.
مباحثی همچون آشنایی با تکنیکهای ارتباطی و رفتار سازمانهای جاسوسی در فرآیند فریب افراد، اقدامات نرم استکبار در عرصه نفوذ فرهنگی، جاسوسی تلفنی، سوءاستفاده از هویتهای جعلی، جذب نخبگان، هدیه، تسهیلات، دعوت و ارتباطات دوستانه برای اقدامات خرابکارانه و جاسوسی که باید به نحو لازم پیرامون آنها اطلاعات و آگاهی لازم کسب شود.
آشنایی با شیوههای نفوذ دشمن و اطلاعات اولیه از هر گونه سوژههای خرابکارانه و حتی گزارش اتفاقات مشکوک ضدامنیتی به نهادهای امنیتی از جمله مواردی است که در صورت دارا بودن «سواد امنیتی» محقق میشود. این آگاهی و سواد را میتوان از دو راه به مخاطب منتقل کرد: کتاب و فیلم.
«خانه امن» سریال پربینندهای که این شبهای کرونایی میهمان خانههای ایرانی است، از جمله مجموعههای تلویزیونی است که تلاش کرده با رعایت طبقهبندی حفاظتی و امنیتی به آموزش هنرمندانه «سواد امنیتی» به مردم بپردازد.
این سریال با درونمایه امنیتی و جاسوسی، نیمنگاهی هم به فسادهای اقتصادی داخلی دارد و تهدیدات داعش، چگونگی طراحی کشورهای غربی و کمکهای مالی منطقهای به این گروه تروریستی را به تصویر کشیده است، هر چند خط اصلی قصه این سریال سناریوی امریکا برای ناامنی خانه ما ایرانیهاست و از این منظر جعبه سیاه تروریسم را هم باز میکند. به تصویر کشیدن رشادتهای سربازان گمنام امام زمان (عج) در مأموریتهای خطیر داخلی و خارجی و حفظ و گسترش امنیت عمومی و حمایت از شهروندان ایران اسلامی توسط دستگاه امنیتی کشور و هشدار نسبت به آسیبپذیریهای امنیتی و همچنین سختیهای کار «مدافعان امنیت کشور» در حیطه فردی و خانوادگیشان از دیگر نقاط برجسته سریال «خانه امن» است. مهمترین آگاهیهای امنیتی و اطلاعاتی که مورد نیاز شهروندان اعم از کارمندان دولت و شهروندان عزیز است، باید در قالب «سواد امنیتی» ارائه شود چراکه هوشیاری و حساسیت مردم نسبت به وقایع امنیتی، شکست توطئههای دشمنان این مرز و بوم را در پی دارد. برای جامعه نعمتی بالاتر و ارزشمندتر از امنیت وجود ندارد و مهم اینکه امنیت نیز تصادفی نیست بلکه محصول آگاهی و «سواد امنیتی» است. در تمام کشورهای توسعهیافته، همکاری با دستگاههای امنیتی که ناشی از «سواد امنیتی» شهروندان است، یک فرهنگ عمومی و برخاسته از احساس نیاز عمومی به امنیت پایدار میباشد.
«خانه امن» در راستای آموزش «سواد امنیتی» شهروندان در یک سکانس جذاب آموزش میدهد که هر گونه اتفاق مشکوک امنیتی را به تلفن ۱۱۳ گزارش دهند. قطعاً امنیت ملی در گرو مشارکت آحاد جامعه در تأمین امنیت عمومی است. اگر «سواد امنیتی» شهروندان و مشارکت آنان در امنیت عمومی بالا رود، چه بسا بسیاری از اقدامات خرابکارانه خنثی شده و توطئههای بزرگ نقش بر آب شود و این مهم در سریال «خانه امن» به درستی به آن پرداخته شده است. درود خدا بر امام راحل عظیمالشأن که فرمودند: «امروز باید همه شما مردم سازمان اطلاعات باشید.»
* مدیرکل نهاد کتابخانههای عمومی خراسانرضوی