سرویس جامعه جوان آنلاین: اطلاعات جدید کمیساریای عالی سازمان ملل با انتشار نمودار‌هایی آمار خروج مهاجران و پناهجویان از تمام کشور‌ها را از جنبه‌های مختلف منتشر کرده است.
مصیبت‌های «تکرار» اصلاحات
نمودار جامع سازمان ملل نشان می‌دهد که در پنج سال اخیر و اتفاقاً در دوره «تکرار» اصلاحات میل بخشی از افراد به خروج از کشور حتی بیشتر از روز‌های اول انقلاب بوده است.
در یکی از نمودار‌ها میزان مهاجرت ایرانیان در ۴۰ سال گذشته نشان داده شده است. این نوع نمودار که بهترین مقایسه را در اختیار کاربر قرار می‌دهد، بیشترین مهاجرت از ایران را در سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ بیان کرده و سال‌های ۱۳۸۰ و ۱۳۸۱ در جایگاه بعدی بیشترین خروج از کشور قرار دارند. پس از این بازه‌های زمانی، بیشترین سال‌های خروج از ایران در اختیار سال‌های ۱۳۹۴، ۱۳۷۰ و ۱۳۷۱ قرار دارد.
علاوه بر بررسی جنبه عمومی میل به مهاجرت جنبه نخبه‌گرایانه مهاجرت هم نشان می‌دهد در طی سال‌هایی که مهاجرت ایرانیان بیشتر بوده است، بودجه پژوهشی دانشگاه‌ها با کمبود مواجه شده و تعداد مراکز پژوهشی دستگاه‌های اجرایی هم بسیار اندک بوده‌اند. یعنی شرایط برای مخترعان و پژوهشگران هم برای ماندن در کشور فراهم نبوده است.
تفسیر دلخواه علیه نظام
بنگاه خبرپراکنی بی‌بی‌سی با انتشار نمودار‌هایی از خروج ایرانیان حتی مدعی شده که در یک دهه اخیر، شمار پناهجویان ایرانی، تا حد بی‌سابقه‌ای بالا رفته و عراق هم یکی از مقصد‌های این افراد بوده است. این در حالی است که آمار‌های کمیساریای عالی سازمان ملل خلاف این ادعا را نشان می‌دهد. در بخشی از اطلاعات سازمان ملل به عنوان «International migrant stocks» به معنی سهام بین‌المللی مهاجرت، آمار‌هایی از مهاجران ایرانی به تفکیک جنسیت و سال‌های مختلف آورده شده که نشان می‌دهد، در سال ۱۳۹۲ حدود ۱۴۲ هزار نفر از ایران مهاجرت کرده‌اند. در حالی که در سال ۱۳۸۰ حدود ۱۵۴ هزار نفر و در سال ۱۳۷۰ حدود ۲۳۷ هزار نفر از کشور مهاجرت کرده‌اند.
سلبریتی بازی به‌جای یاری رساندن
در بخش دیگری هم به عنوان «Migrant stock by destination» به مقصد مهاجران اشاره شده و امریکا، کانادا، آلمان، انگلیس و سوئد به عنوان مقاصد اصلی مهاجران ایرانی مشخص شده‌اند.
در حالی که بی‌بی‌سی مدعی است، پناهجویان ایرانی به عراق و ترکیه می‌روند تا خود را به دیگر کشور‌ها بسپارند و این بررسی‌ها نشان می‌دهد که ترکیه و یونان مقصد و در واقع قربانگاه اصلی پناهجویان ایرانی است؛ پناهجویانی که به اعتراف نمایندگی سازمان ملل در یونان بسیاری از آن‌ها پشیمانند و عزم بازگشت دارند، اما کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به‌جای رسیدگی به این قشر، درگیر بازی‌های تبلیغاتی و شوآف سفیرانش که عده‌ای سلبریتی مشهور و بی‌خاصیت هستند، شده است.
رکوردشکنی‌های معین
به گفته محمدتقی نظرپور، معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم «در حال حاضر کمتر از ۶۰درصد اعتبارات مصوب دانشگاه‌ها تخصیص پیدا کرده است که البته میزان این تخصیص در دانشگاه‌ها متفاوت است، اما در مجموع متوسط ۹ماهه تخصیص دانشگاه‌های ما حدود ۵۷درصد است.» این مشکل دقیقاً در دوره وزارت مصطفی معین در دوران کارگزاران و اصلاحات هم شدت گرفته بود. معین در فاصله سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲ و سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۲ وزیر علوم بود. در حالی که تا سال ۱۳۸۰ تنها یک پارک علم و فناوری در کشور فعال بود و در سال ۱۳۸۹، تعداد این پارک‌ها به ۲۸ و در آبان امسال به ۳۹ پارک رسید. پارک علم و فناوری، سازمانی است که استارت‌آپ‌های بزرگ حضور دارند و هدف اصلی آن افزایش ثروت در جامعه از طریق ارتقای نوآوری و رقابت میان شرکت‌های متکی بر علم و دانش است.
این در حالی است که اکنون فقط ۲۸ درصد شرکت‌های مستقر در پارک ها، تأییدیه دانش‌بنیان دارند که این مسئله می‌تواند منعکس‌کننده بی‌میلی شرکت‌های دانش‌بنیان برای استقرار در پارک‌ها باشد.
دچار انحراف شده‌ایم
شاید بتوان دلیل این موضوع را در عملکرد پارک‌ها و نحوه اجرای سیاست‌های حمایتی نظیر برخورداری شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌ها از مزایای قانونی مناطق آزاد مثل معافیت‌های مالیاتی و عوارض، سرمایه‌گذاری خارجی و مبادلات مالی بین‌المللی دانست. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس اعطای این امتیازات باید زمانی صورت بگیرد که شرکت‌های دانش‌بنیان پیش از آن قابلیت‌های خودشان را در مراکز رشد به اثبات رسانده باشند. طی‌نکردن این مسیر باعث می‌شود در بخشی از زیرساخت‌های پژوهشی دچار انحراف شویم که در نتیجه و در تحلیل نهایی به زیان استارت‌آپ‌ها و خروج جوانان مستعد منجر شده است.
در همین زمینه ادغام مراکز پژوهشی که برخی نمایندگان مجلس از جمله نایب رئیس کمیسیون آموزش هم نسبت به آن هشدار داده‌اند، موجب دلسردی متخصصان و جوانان با استعداد کشور خواهد بود.
