سرویس بین الملل جوان آنلاین: رئیسجمهور ضمن اعلام ماهیت این گام خود مقر است که «ظاهرِ این گام خیلی تکاندهنده نیست،»، اما احتمالاً صرفاً برای اینکه متهم به ظاهرگرایی نشود تأکید کرده که «باطن آن فوقالعاده مهم است». احتمالاً رئیسجمهور و حلقه اطراف حوصله مداقه در تاریخ بلند را ندارند، ولی نگاه به همین تجربیات اخیر نیز نشان میدهد که ترس و تکانی که به ماکرون، ترامپ و اذنابش باید وارد شود تا در برابر مقاومت کوتاه بیایند، با تهدید پهپاد دائماً معلق مذاکرات از طریق گامهای بلندتر به وجود میآید نه با دو قطبیسازی از ظاهر و باطن که علامت ضعف ارسال میکند.
به گفته سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، محمد جواد ظریف روز جمعه در نامهای به فدریکا موگرینی اعلام کرد، به دلیل تبعات ناشی از خروج امریکا از برجام و تحمیل مجدد تحریمهای آن کشور و ناتوانی سه کشور اروپایی در اجرای تعهدات خود در برجام و در بیانیههای کمیسیون مشترک، جمهوری اسلامی ایران تمامی تعهدات خود را در برجام در حوزه تحقیق و توسعه هستهای متوقف میکند.
موسوی افزود: در این نامه تأکید شده که این اقدام دقیقاً در راستای حقوق ایران در برجام و به ویژه بر مبنای پاراگراف ۳۶ آن بوده و در پاسخ به نقض گسترده و مستمر برجام طی ۱۶ ماه گذشته صورت میگیرد. جزئیات فنی و عملیاتی توقف تعهدات ایران در حوزه تحقیق و توسعه هستهای متعاقباً به اطلاع آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد رسید.
به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پایان نامه ظریف تأکید شده که جمهوری اسلامی به منظور نشان دادن حسن نیت خود، آمادگی دارد به گفتگو با طرفهای باقی مانده در برجام در تمامی سطوح ادامه داده و در صورت عمل طرفهای مقابل به کلیه تعهدات خود در برجام، مجدداً به اجرای کامل برجام برگشت نماید. پیش از آن، اما حجتالاسلام حسن روحانی در جلسه سران قوا که به میزبانی قوه قضائیه برگزار شد، تأکید کرد: هر آنچه کشور در زمینه تحقیق و توسعه فناوری هستهای نیاز دارد، سازمان انرژی اتمی اقدام کند.
وی افزود: اقدامهای ایران در چارچوب مقررات آژانس خواهد بود البته مهلت ۶۰ روزه دیگری پیش روی اروپاست، هر زمان به تعهدات خود برگردند ما هم به تعهدات برجامی بر میگردیم.
هنوز جزئیات دقیق این اقدام ایران اعلام نشده، اما قرار است سخنگوی سازمان انرژی اتمی امروز جزئیات دقیقتر گام سوم ایران را اعلام کند. ایران در گامهای اول و دوم عبور از غنیسازی زیر سطح ۶ /۳ درصد و سپس افزایش میزان اورانیوم غنی شده از رقمهای مندرج در توافق هستهای را برداشت و همواره تأکید کرده که این گامها قابل برگشت است به شرطی که طرفهای اروپاپی خواستههای ایران بهویژه به گفته وزیر خارجه تضمین فروش نفت و بازگشت پول آن را برآورده سازند.
لحن آمرانه بازگشت
وزارت امور خارجه فرانسه روز پنج شنبه در بیانیهای و با توجه به اعلام برداشتن گام سوم از سوی ایران از تهران خواست به تعهدات خود در توافق برجام متعهد باشد. «آگنس وان در مول»، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در پاسخ به خبرنگاران با همان لحن آمرانه دوران استعماری گفت: ایران باید از انجام هرگونه اقدامی که ناقض تعهدات توافق هستهای است خودداری کند، زیرا ممکن است این اقدامات تلاشهای تنشزدایی را دچار اخلال کند. وی افزود که پاریس در مورد گام سوم ایران با شرکای خود و آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفتگو خواهد کرد.
پیش از این فرانسه طرحی برای ارائه یک اعتبار ۱۵میلیارد دلاری به ایران برای جبران کاهش فروش نفت این کشور به دلیل تحریمهای امریکا ارائه کرده که این طرح در مرحله گفتگو بین طرفین و بهویژه طرفهای امریکایی و فرانسوی است.
اتحادیه اروپا نیز در واکنش به گام سوم از ایران خواست که به تعهدات خود در برجام بازگردد.
«کالوس مارتین روئیز د گوردخوئلا» سخنگوی کمیسیون اروپا اظهار داشت: ما این فعالیتها را ناسازگار با برجام قلمداد میکنیم. ما در همین چارچوب از ایران میخواهیم که این گام را بازگردانده و از اقدامات بیشتری که توافق هستهای را تضعیف میکند، خودداری کند. وزارت امور خارجه انگلیس نیز تصمیم ایران برای متوقف کردن محدودیتهای تحقیقات و توسعه برنامه هستهای را بسیار نگرانکننده دانست و سخنگوی این وزارتخانه گفت: عملیاتی کردن سومین گام کاهش تعهدات در قبال توافق هستهای به ویژه در زمانی که ما، شرکای اروپایی و بینالمللی برای کاهش تنشها با ایران تلاش میکنیم بسیار ناامیدکننده است.
یک سخنگوی وزارت خارجه امریکا هم در گفتگو با شبکه خبری الجزیره تصمیم ایران را برای به دست آوردن امتیاز در مذاکره و «تلاش برای باجخواهی از جامعه بینالملل» توصیف کرد.