حوريه ملکي
درعصرحاضرتعدادجهانگردانی که باانگیزه های فرهنگی سفرمی کنند به سرعت فزونی می یاید این افزایش انگیزه یکی ازدلایل مهم درتوجه بیشتر مسئولین به جاذبه های فرهنگی و تلاش درجهت برنامه ریزی توریسم می باشد. جهانگردان ضمن سیروسیاحت یک سلسله مبانی فرهنگی و اخلاقی را همراه خود به سایرنقاط جهان می برند به همین منظور بایستی تحقیقات کارشناسانه جهت حفظ ارزشها و فرهنگ غنی مناطق مختلف به عمل آید. استان قزوین بابرخورداری ازجاذبه های بالقوه فراوان اعم ازجاذبه های طبیعی تاریخی هنری و فرهنگی میتواند نقش شایسته ای درجذب توریست داخلی و بالاخص خارجی ایفا کند. ولی متاسفانه به دلیل نبود زیرساختهای مناسب برای معرفی کامل برخی ازجاذبه های گردشگری استان باعث شده است آنطور که باید ازاین جاذبه های خدادادی استفاده نشود. یکی ازمشکلات عمده توسعه جهانگردی درقزوین عدم آگاهی بسیاری ازمردم ازپتانسیلهای فرهنگی استان درجذب توریسم است.
***
قزوين داراي ظرفیت‌های ممتازي در زمينه گردشگري است. فراوانی آثار تاریخی و طبیعی، اقلیم گوناگون و تنوع قومی و فرهنگی در کنار واقع‌شدن بر سر چهارراه ارتباطی کشور مزیت‌های بسیاری را برای توسعه گردشگری استان فراهم آورده و به‌صورت بالقوه امتیاز ویژه‌ای را به صنعت توریسم بخشیده؛ ولی بسیار ساده اندیشانه است اگر عده‌ای گمان کنند با قرار دادن یک تابلوی بزرگ در اتوبان که تنها دو جاذبه استان را معرفی مي کند، بتوانند مسافران عبوری را به شهر جذب کند.
تأمین زیرساختهای اقامتی و پذیرایی در استان پیش‌نیاز توسعه گردشگری است و نمی‌شود برخی از نهادها هم سعی در حذف سرمایه‌گذاران و سختگیری بر هتل سازان داشته باشند و هم بخواهند قزوین به‌عنوان مقصد گردشگری مطرح شود.
*قزوين جواهر ناشناخته ايران
اين يک حقيقت است که قزوین در میان ۱۰ شهر مقصد گردشگری ایران قرار دارد اما به‌رغم وجود ظرفیت‌های ارزشمند تاریخی و طبیعی همچنان نبض این صنعت پر سود و ارزآور کُند می‌زند تا موانع مختلف مانع شکوفایی صنعت سبز شود.
استان قزوین از جمله مناطق زیبا، فرهنگ پرور و متمدن ایران است که در کنار طبیعت زیبا و خدادادی و مناظر بهشت گونه، از غنای تاریخی و فرهنگی قابل توجهی هم برخوردار است.
غنای تاریخی، فرهنگی و زیست محیطی در این استان تا اندازه‌ای است که بسیاری از کارشناسان گردشگری، قزوین را به عنوان موزه‌ای کم نظیر از جاذبه‌های مختلف تاریخی و طبیعی قلمداد می‌کنند. هر چند طی سال‌های گذشته استان قزوین در زمینه جذب گردشگر رشد قابل توجهی داشته، اما این استان با وجود برخورداری از جاذبه‌های متعدد تاریخی و طبیعی هنوز نتوانسته به جایگاه واقعی خود در صنعت گردشگری دست یابد.
يکي از کارشناسان حوزه گردشگري قزوين با بيان اينکه باید داشتن صداقت با سرمایه‌گذاران به‌صورت یک اصل اخلاقی و مدیریتی برای تمامی مدیران پذیرفته‌شده و ضرورت دارد از تعارض قول و عمل جلوگیری به عمل آید، مي گويد: مگر می‌شود هم شعار توسعه گردشگری سر بدهند و هم سرمایه‌گذاری را که در تجربه‌ای موفق، خانه‌ای تاریخی را به هتل سنتی تبدیل کرده و میزبانی گردشگران داخلی و خارجی را انجام می‌دهد برای تغییر کاربری در کمیسیون ماده ۱۰۰ جریمه کنند؟
محمد امين مينايي با برشمردن مشکلات حوزه گردشگری استان قزوین ادامه مي دهد: استان قزوین در حوزه گردشگری نسبت به استان‌های مشابه به خاطر مداخله غیرمتخصصان در سیاست‌گذاری و بودجه عقب‌مانده برخی نهادهایی که مرتبط با این صنعت شده‌اند، در حال رقیب زدایی هستند که متأسفانه این شرایط به‌هیچ‌وجه به نفع گردشگری استان و کشور نبوده و یکی از موانع بزرگ برای بهره‌برداری مطلوب از ظرفیت‌های بالای گردشگری قزوین به شمار می‌رود.
وي تاکيد مي کند: گردشگری فعالیتی اقتصادی و فرهنگی است که دامنه فعالیت آن بسیار گسترده و همه‌شمول بوده و نباید عده‌ای با تنگ‌نظری برای سرمایه‌گذاران محدودیت‌های گوناگون ایجاد کنند و بخواهند با هر شیوه‌ای آنان را از میدان به درکنند.
مينايي تصريح مي کند: مدیریت ارشد استان قزوین باید شرایط لازم جهت فعالیت سرمایه‌گذاران در حوزه گردشگری را فراهم کند تا این پروژه‌ها به نتیجه مطلوب برسند، اگر سرمایه‌گذاران سال‌ها در تنگنای رفت‌وآمدهای اداری و نیمه بروکراسی گرفتار شوند و تمام انرژی خود را صرف حل‌وفصل مسائل داخلی بین دستگاه‌ها کنند، قطعاً از ادامه فعالیت اقتصادی در این شهر دلسرد شده و طرحهای خود را به دیگر استان‌ها منتقل خواهند کرد.
وی، پافشاری بر روش‌های عوامانه را در توسعه گردشگری استان ناکارآمد دانست و افزود: گردشگری یک علم است و در این فرآیند اقتصادی اگر برنامه مبتنی بر خرد و واقع‌گرایی علمی نداشته باشیم، از گردونه این صنعت خارج می‌شویم. تصمیم‌گیری در حوزه گردشگری باید با راهکارهای کارشناسی و روش‌های تجربه‌شده علمی صورت پذیرد.
*ستادهاي بي خاصيت و ناکارآمد
بناهای تاریخی، صنایع‌دستی و هنرهای سنتی را از جاذبه‌های اصیل گردشگری مینودر دانست و عنوان کرد: برای رشد صنعت گردشگری در استان قزوین، مدیریت کلان استان ابتدا باید قبول کند که صنعت گردشگری میتواند جای صنایع سنتی و کارخانجات پرهزینه را بگیرد و وضعیت اشتغال را ساماندهی کند، این در حالی است که ما هنوز در بخشی از زیرساختهای اولیه جذب گردشگر مشکل داریم.
مهدی باقری که يکي از راهنمايان گردشگري قزوين است، با بیان اینکه برخی ورودی‌های شهر معرف خوبی برای جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی آن نیستند، مي گويد: خیابان‌بندی‌های ما همچنان مشکل دارد و خیابان‌های بافت تاریخی ما فاقد نام‌گذاری ساده است؛ به همین خاطر در بسیاری از مواقع می‌بینیم که گردشگران نمی‌توانند آثار و ابنیه تاریخی ما را در شهر پیدا کنند.
وی تشکیل هر ساله ستاد سفرهای نوروزی را نشان‌دهنده نبود نگاه راهبردی در این عرصه دانست و ادامه مي دهد: اگر می‌خواهیم استان قزوین به یک مقصد واقعی گردشگری تبدیل شود، نباید به این ستاد اکتفا کنیم و در طول سال لازم است برای سر و سامان بخشیدن به وضعیت گردشگری، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کنیم.
یکی از کارشناسان گردشگری قزوين هم با تأکید بر ضرورت به‌کارگیری فضای مجازی برای جذب گردشگر به قزوین، معتقد است: نمونه موفق استفاده از فضای مجازی، جشنواره زغال‌اخته روستای هیر و پل معلق شهرآوج است که استقبال خوب کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشت.
سید صفاء الدین هاشمیان با تأکید بر ضرورت استفاده از کارشناسان گردشگری در قالب مشاور برای مسئولان استان، اضافه مي کند: با توجه به اینکه بسیاری از متولیان حوزه گردشگری، از تحصیلات و تخصص در این زمینه بهره‌مند نیستند، لازم است که مشاور گردشگری داشته باشند و از نظر متخصصان برای توسعه ظرفیت‌های گردشگری استان بهره بگیرند.
بر اساس آمار رسمی، تعداد گردشگران نوروزی استان قزوین در سال ۱۳۹۷ به ۳ میلیون و ۵۷۰ هزار نفر رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۶ درصد افزایش داشت.
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری هم با اشاره به آمار رو به افزایش تعداد گردشگران نوروزی استان در سال‌های اخیر، مي گويد: در سال ۱۳۹۶ قزوین توانست به‌عنوان یکی از ۱۰ شهر اول مقصد گردشگری در کشور مطرح شود و با توجه به آمار موجود، در سال‌های اخیر شاهد جهش خوبی در این بخش بودیم.
منوچهر حبیبی با یادآوری اینکه ظرفیت گردشگری قزوین، همان‌طور که در سند چشم‌انداز توسعه استان پیش‌بینی‌شده خیلی بیشتر از این‌هاست، مي افزايد: مطابق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، همه برنامه‌های استان در ایام نوروز باید با کیفیتی اجرا شوند که هر گردشگری که وارد استان می‌شود به یک مبلغ برای معرفی جاذبه‌های گردشگری استان تبدیل شود.
وی ایجاد کمیته تبلیغات فرهنگی در فضای مجازی در قالب ستاد خدمات سفر را مهم دانسته و مي گويد: در این راستا اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای کاربردی برای نصب بر روی گوشی‌های تلفن همراه طراحی کردیم تا خدمات نوروزی خود را هر چه ساده‌تر به هم‌وطنان و گردشگران خارجی عرضه کنیم.
*بومگردي ها بهترين مقصد گردشگران
بنا به آمار منتشر شده از سوی یونسکو، در صنعت گردشگری به ازای ورود هر گردشگر به کشور حداقل ۵ شغل ایجاد می‌شود و میزان اشتغال بخش گردشگری نیز ۱۱.۲ برابر سریع‌تر از سایر بخش‌هاست.
باوجود تحریم ظالمانه اقتصادی که قطعاً پیامدهای منفی زیادی در رشد صنایع استان گذاشته، حرکت به‌سوی توسعه گردشگری لازمه مقابله با مشکلات ناشی از تحریم و راه فراری برای خلاص شدن از اقتصاد نفتی است.
بدیهی است با حمایت جدی از گردشگری و مشارکت دادن ساکنان محلی در ایجاد اقامت گاه‌های بوم گردی و توسعه صنایع‌دستی می‌توان جایگزین مناسبی برای نفت پیدا کرد و در شرایط کنونی منبع درآمدی پایدار در همه مناطق کشور برای شهروندان و روستاییان ایجاد کرد.
واقعا حیف
