نويسنده:محمد رضا هاديلو
با اينکه هميشه مطالب زيادي در مورد توانمندي هاي بسيار بالاي استانهايي که به دريا راه دارند ، عنوان مي شود اما در عمل هيچ اتفاقي نمي افتد و گويي متوليان امر ترجيح مي دهند تمام توان شان را بر روي حرف زدن متمرکز کنند و به همين دليل فرصتي براي عمل باقي نمي ماند.
با گذري به شهرهای ساحلی شمال کشور به خوبي مي توان مشاهده کرد که به رغم برخورداری از نعمت دریا هنوز از ظرفیت های گردشگری دریایی بی بهره هستند و در صورت اهتمام مسوولان و سرمایه گذاری بخش خصوصی می توان فضای مناسبی برای رونق کسب و کار در این مناطق فراهم کرد.
با اين حال روز گذشته خبرهايي منشر شد مبني بر فراهم شدن اطلس دريايي. اطلسي که قرار است تمام ظرفيت هاي استانهاي شمالي را براي جذب سرمايه به بخش خصوصي معرفي کند.
در همين رابطه دبیر ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان دریایی معاونت علمی رئیس
جمهور با تاکيد بر اينکه در همه استانهای ساحلی کشور باید اطلس دریایی تهیه و براساس
این اطلس اطلاعات استان یکپارچهسازی و جمعآوری شود، گفت:
" سرمایهگذاران بخشهای دولتی و خصوصی و
مردم براساس این اطلس بهتر مي توانند آن استانها و ظرفیتهایی دریایی را بشناسند."
* دريا ، منبعي ناشناخته براي دانشگاه ها
"بايد اطلسی دریایی ویژه استان گلستان ایجاد شود تا بستری از آمایش صنعت دریایی خود را استخراج کنیم. صنعت دریا برای اين استان تعریف شده اما مشخص نیست چه اهدافي را بايد دنبال کند. یک جزیره و خلیج داریم که شرایط خوبی ندارند. دریایی داریم که عمق آن مشخص نیست. حتی مرز دریایی خود را نمی دانیم و ساحلی با محدودیت های زیاد داریم."
اينها بخشي از حرفهاي رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گلستان است که با طرح این سوال که سهم گلستان از دریا چیست؟ مي گويد: " باقدمت ترین دانشگاه منابع طبیعی را در استان داریم اما دانشگاه، دریا را به عنوان یک منبع نمی شناسد، ما هنوز از نفت دریای خزر استفاده نمی کنیم. وی ادامه داد: اگر صنعت ماهی خاویار را جدی نگیریم آن را از دست خواهیم داد، مسائل ناشناخته زیادی پیش روی ماست و باید شرایط را برای خودمان ترسیم کنیم. "
حسین پیش قدم ادامه مي دهد: "عقب نشینی دریا، ریزگردها و صحرای ترکمنستان از مسائلی است که ما باید در این زمینه اقدامات و برنامه ریزی هایی انجام دهیم. پنج میلیارد تومان اعتبار در زمینه خلیج اعتبار اختصاص یافت که تنها یک میلیارد تومان آن هزینه شد. "
وي با بيان اينکه پروژه های خرد می تواند به استفاده از ظرفیت دریا کمک کند، مي گويد:" از طرح های خوب در زمینه اشتغال دریا استقبال می کنیم."
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گلستان به منطقه ویژه تجاری، منطقه آزاد و بندر خشکی و تولید از منظر غیردریایی در حوزه بهداشت، صنایع غذایی اشاره کرده و ایجاد شرکت های دانش بنیان را در این زمینه ضروری مي داند.
در همين راستا دبیر ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان دریایی معاونت علمی رئیس جمهور با اشاره به استان های ساحلی کشور تاکيد کرده که باید در همه اين استانها اطلس دریایی فراهم کنیم تا نشانگر ظرفیتهای موجود آن استان یا شهر باشد."
محمد سعید سیف اظهار امیدواری کرده طي چند ماه آینده با همکاری که مسئولان گلستان و اعضای جامعه نخبگان و برنامهریزان گلستان با ستاد علم و فنآوری دارند این اطلس تهیه شود تا مقدمهای برای تصمیمگیری و برنامهریزی استان باشد.
وی در اين باره گفت: "مهمترین ظرفیتهایی که میتواند در گلستان مورد توجه قرار بگیرد یکی بحث شیلات و آبزیان و صنایع وابسته به آن است که قدمت بالا و جدی در استان دارد و انتظار داريم از این ظرفیتها در فنآوریهایی که بتواند بازدهی را بالا ببرد و فنآوریهای نو در آن ایجاد بشود بهره ببریم."
*دريا و جذابيت هاي گردشگري
دریای خزر و سواحل آن، جاذبه ای خدادادی است که در بخش های مختلف ظرفیت هایی را برای شهرهای شمالی ایجاد کرده است اما تاکنون نتوانسته ایم از این مزیت الهی به نحو مطلوب برای آبادانی سواحل و اشتغال و رونق کسب و کار در منطقه بهره ببریم.
این در حالی است که سواحل کشور قابلیت های گسترده ای برای جذب سرمایه گذاری بویژه در بخش گردشگری دریایی در اختیار دارند. حمل و نقل دریایی، ایجاد گردشگاه های دریایی و ایستگاه های تفریحات آبی و بهره گیری از کشتی های تفریحی از جمله این توانمندی ها است که هنوز سرمایه گذاری لازم برای ایجاد فضای نشاط و آرامش و اشتغال در سواحل شمالی صورت نگرفته است.
ورزش های تفریحی آبی نظیر اسکی روی آب و جت اسکی، آکواریم دریایی و راه اندازی تورهای گردشگری ماهیگیری از جاذبه های دیگری است که می توان از آن برای جذب گردشگر بیشتر در سواحل شمالی بهره برد.
دبیر ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان دریایی معاونت علمی رئیس جمهور با اشاره به حوزه توریسم و استفاده از جذابیتهایی که در این بخش وجود دارد خاطر نشان کرد: "ظرفیتهای خوبی وجود دارد و اگر در این بخش هم از سوی استان گلستان طرحهایی براساس فنآوریهای جدید که نیاز به حمایت داشته باشد، حمایت میکنیم."
البته سیف به مشکلات زیست محیطی خلیج گرگان و بررسی که باید در این زمینه صورت بگیرد هم اشاره کرد و آن را مهم دانست تا راهکارهایی برای آن اتخاذ شود.
اما نبايد فراموش کنيم اگر قرار است اطلس دريايي براي استانهاي ساحلي تدوين شود حتما بايد اطلاعات دریایی و ظرفیتهای استانها در این بخش مستند شود ، مسئله اي که متاسفانه تا کنون اصلا مورد توجه قرار نگرفته و انجام نشده است.
در حال حاضر بیشترین حوزههایی که میتواند در گلستان در ارتباط با دریا مورد توجه قرار بگیرد شیلات و گردشگری دریایی است که میتواند ايجاد اشتغال کرده و برای مردم استان درآمدزا باشد . اما به گفته کارشناسان برای فعال شدن این 2 حوزه موانعی در محیط زیست منطقه وجود دارد که به تعامل استانهاي شمالي با يکديگر نياز دارد تا طرحهای گردشگری و فعالیتهای شیلاتی بدون آسیب رساندن به محیط زیست رشد کند.