جوان آنلاین: تصمیم دست راستی‌ترین کابینه رژیم صهیونیستی برای پیشبرد طرح الحاق کرانه باختری در حالی که هنوز غبار جنگ غزه فرو ننشسته، صدای نزدیک‌ترین متحد تل‌آویو را نیز درآورده است. رئیس‌جمهور امریکا، با لحنی غیرمعمول در مصاحبه با تایم هشدار داده که اگر اسرائیل دست به الحاق بزند، «تمام حمایت امریکا را از دست خواهد داد». دونالد ترامپ اواخر هفته قبل جی‌دی ونس معاون خود را با پیامی صریح به اسرائیل فرستاد تا به او بگوید که الان وقت این کار نیست. با همه اینها، نوع موضع‌گیری‌ها در دولت ترامپ نشان می‌دهد که مخالفت‌ها در واشینگتن نه با اصل الحاق، بلکه با زمان و پیامد‌های سیاسی آن است.
به گزارش «جوان»، تنها دو هفته پس از آتش‌بس شکننده در غزه، کنست (پارلمان) اسرائیل در اقدامی ناگهانی دو لایحه را برای الحاق کرانه باختری در قرائت اولیه تصویب کرد؛ اقدامی که از نگاه واشینگتن، هم زمان‌بندی و هم پیام سیاسی خطرناکی داشت. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا چند روز قبل از این تصمیم در مصاحبه‌ای با تایم که البته متن آن همین پنج‌شنبه منتشر شد، با لحنی غیرمعمول گفت: «این اتفاق نخواهد افتاد، چون من به کشور‌های عربی قول داده‌ام و اکنون نمی‌توان چنین کرد. اگر اسرائیل این کار را انجام دهد، تمام حمایت ایالات متحده را از دست خواهد داد.» ترامپ همزمان، جی دی ونس معاون خودش را هم به سرزمین‌های اشغالی فرستاد تا مخالفت با این طرح را به گوش مقام‌های اسرائیل برساند ولی کنست رژیم صهیونیستی همزمان با حضور او در اسرائیل، لایحه الحاق کرانه باختری را تصویب کرد، رأی‌گیری که ونس آن را «حرکتی احمقانه و توهین‌آمیز» خواند و تصریح کرد که امریکا اجازه الحاق کرانه باختری را نمی‌دهد. ونس گفت: «ما متعهد به حفظ آتش‌بس غزه هستیم و هر اقدامی که آن را به خطر بیندازد، به ضرر اسرائیل خواهد بود.» او در بازگشت از اسرائیل در جمع خبرنگاران گفت که این رأی‌گیری «پیامی غلط در زمانی غلط» بود و هشدار داد که «هیچ نیروی امریکایی در غزه مستقر نخواهد شد.» او رأی کنست به الحاق را همزمان با حضور خودش در اسرائیل یک «شیرین‌کاری سیاسی بسیار احمقانه» خواند و گفت: «من شخصاً آن را نوعی توهین می‌دانم. کرانه باختری قرار نیست به اسرائیل ضمیمه شود. سیاست دولت ترامپ این است که کرانه باختری به اسرائیل ضمیمه نخواهد شد.»
حتی مارکو روبیو، وزیر خارجه دست راستی امریکا نیز در مسیر سفر به تل‌آویو از موضع ترامپ حمایت کرد و گفت: «در حال حاضر نمی‌توانیم از چنین اقدامی حمایت کنیم. این اقدام تهدیدی برای توافق صلح است و می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد.» روبیو که در دولت ترامپ از حامیان پرنفوذ اسرائیل محسوب می‌شود، از لزوم خویشتنداری تل‌آویو سخن گفت و تأکید کرد که خشونت شهرک‌نشینان در کرانه باختری، «توافق آتش‌بس را در معرض خطر قرار می‌دهد.»
حمایت از اسرائیل دیگر ممکن نیست!
با وجود مخالفت‌ها در واشینگتن، مقامات ارشد امریکایی در گفتوگو با یکی از متحدان عرب خود، نگرانی عمیق‌شان از «خارج شدن اسرائیل از کنترل» را ابراز کرده‌اند. پولیتیکو نوشته که واشینگتن پس از حمله هوایی اسرائیل به رفح - که منجر به کشته شدن ده‌ها غیرنظامی شد - به شدت از رفتار تل‌آویو خشمگین است. یکی از مقامات بلندپایه امریکایی به پولیتیکو گفته است: «اسرائیل دارد ما را به نقطه‌ای می‌برد که حمایت از آن دیگر ممکن نیست.» با افزایش فشارها، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، دستور داده که پیشبرد لوایح مربوط به الحاق کرانه باختری متوقف شود. نتانیاهو در بیانیه‌ای که به زبان انگلیسی منتشر شد، گفت: «رأی کنست در مورد الحاق، یک تحریک سیاسی عمدی از سوی مخالفان برای ایجاد اختلاف در جریان سفر جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور، به اسرائیل بود.» روزنامه هاآرتص نوشت که نتانیاهو این تصمیم را «به‌صورت موقت» اتخاذ کرده تا از تشدید بحران دیپلماتیک با واشینگتن جلوگیری کند. تحلیلگران عبری بر این باورند که این عقب‌نشینی، تاکتیکی است و نتانیاهو همچنان به دنبال اجرای تدریجی طرح‌های الحاقی است.
به رغم مخالفت‌ها در واشینگتن با طرح الحاق کرانه باختری، به نظر می‌رسد این مخالفت بیش از آنکه جنبه بنیادین داشته باشد، ریشه در محاسبات کوتاه‌مدت دولت امریکا دارد. ترامپ در مصاحبه با تایم جمله‌ای گفته که بسیاری از ناظران آن را پیام ضمنی به اسرائیل دانستند: «بی‌بی، تو نمی‌توانی با جهان بجنگی. اسرائیل در مقایسه با جهان خیلی کوچک است.» این جمله، هم یادآور اختلافات شخصی دیرینه او با نتانیاهو بود، هم بازتابی از نگرانی واشینگتن از انزوای جهانی اسرائیل. ترامپ در همین مصاحبه، در پاسخ به پرسشی درباره خطر انزوای تل‌آویو در اثر تداوم جنگ در غزه، می‌گوید: «من جلوی او را گرفتم، چون اگر نمی‌گرفتم، آن جنگ (غزه) سال‌ها ادامه پیدا می‌کرد.» او افزود: «اسرائیل داشت محبوبیتش را از دست می‌داد و من نمی‌خواستم اوضاع از این هم بدتر شود.» این موضع ترامپ در حالی که اروپایی‌ها نیز به صف مخالفان طرح الحاق پیوسته‌اند، حائز اهمیت است. شورای اروپا روز پنج‌شنبه در بیانیه‌ای رسمی از تل‌آویو خواست شهرک‌سازی در کرانه باختری را متوقف کند و آتش‌بس در غزه را محترم بشمارد. با همه اینها، تندرو‌های کابینه اسرائیل همچون ایتمار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی و بتسلئیل اسموتریچ، وزیر دارایی، آشکارا به ترامپ تاختند. بن‌گویر گفت: «من ترامپ را بسیار ارج می‌نهم، اما اسرائیل مستقل است و تصمیماتش را خودش می‌گیرد.» این واکنش‌ها، نگرانی واشینگتن را دوچندان کرده است. منابع نزدیک به کاخ سفید به آکسیوس گفته‌اند که اگر نتانیاهو بخواهد توافق آتش‌بس را ناکام بگذارد، ترامپ «ورق را علیه او برخواهد گرداند.»
نافرمانی میدانی در کرانه برای تخریب آتش‌بس
در حالی که امریکا خواهان حفظ آرامش و جلوگیری از اقدامات تحریک‌آمیز است، تحولات میدانی در کرانه باختری نشان می‌دهد که کنترل کامل بر تندرو‌های اسرائیلی تقریباً از دست دولت خارج شده است. بنا به گزارش آناتولی، شهرک‌نشینان صهیونیست در روز‌های اخیر چندین خودروی فلسطینی را در شرق رام‌الله به آتش کشیدند؛ بخشی از موج حملاتی که در دو سال گذشته بیش از ۷ هزار مورد از آن ثبت شده است. براساس آمار «انجمن مقاومت در برابر دیوار حائل و شهرک‌سازی»، این حملات منجر به کشته شدن ده‌ها فلسطینی و آوارگی صد‌ها خانواده شده است. مراد جدالله، محقق حقوق بشر به الجزیره می‌گوید: «هدف اسرائیل در کرانه باختری همان هدف آن در غزه است... می‌خواهد همه فلسطینی‌ها را هدف قرار دهد.» تهانی مصطفی، متخصص کرانه باختری در اندیشکده گروه بحران بین‌المللی نیز به الجزیره گفت: «گسترش تخریب‌ها در منطقه A و B و نحوه تغییر وضعیت قانونی منطقه B توسط اسرائیل بی‌سابقه است.»
همزمان، رسانه‌های عبری از افزایش فشار‌های داخلی بر نتانیاهو خبر می‌دهند. شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل گزارش داده است که کاخ سفید معتقد است نخست‌وزیر اسرائیل «برای تخریب توافق آتش‌بس تلاش می‌کند». این شبکه به نقل از مقام ارشد امریکایی نوشته است: «اگر نتانیاهو به مسیر فعلی ادامه دهد، ترامپ علیه او اقدام خواهد کرد.» روزنامه القدس‌العربی نیز در گزارشی از تماس‌های فشرده میانجیگران مصری و قطری برای حفظ آتش‌بس خبر داد و نوشت که اسرائیل شروط جدیدی را به مرحله دوم مذاکرات افزوده است، از جمله بازپس‌گیری همه اجساد نظامیان خود پیش از ادامه گفت‌وگوها. این شروط با مخالفت حماس روبه‌رو شده است.
در چنین فضایی، مقام‌های امریکایی از احتمال فروپاشی آتش‌بس ابراز نگرانی می‌کنند. مارکو روبیو، وزیر خارجه امریکا در تل‌آویو گفت: «آتش‌بس در معرض تهدید دائمی است، اما ما هنوز امیدواریم که دوام بیاورد.» روبیو تأکید کرد که واشینگتن به‌دنبال «غزه‌ای بدون حماس» است و در عین حال وعده داد که کمک‌های انسانی به این منطقه ادامه خواهد یافت.
با وجود این اظهارات محتاطانه، در محافل سیاسی واشینگتن تردیدی نیست که مخالفت ترامپ با الحاق کرانه باختری، تاکتیکی است. او در گفتوگو با خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «نگران کرانه باختری نباشید، اسرائیل قرار نیست کاری کند.» ناظران معتقدند که دولت ترامپ در شرایط کنونی، بیش از هر چیز نگران از دست رفتن حمایت کشور‌های عربی و بی‌اثر شدن طرح بازسازی غزه است؛ طرحی که قرار است با مشارکت امارات، مصر و عربستان اجرا شود. عراق، قطر، اردن و ترکیه در بیانیه‌های جداگانه طرح الحاق کرانه باختری را نقض آشکار قوانین بین‌المللی دانسته‌اند و تشکیلات خودگردان فلسطین نیز هشدار داده که اجرای آن «پایان عملی راه‌حل دو‌دولتی» خواهد بود. همچنین وزارت خارجه ایران هم این طرح را «نقض صریح منشور ملل متحد» و گامی در مسیر «امحای استعماری فلسطین» توصیف کرده است. منابع اروپایی می‌گویند اتحادیه اروپا نیز آماده است طرحی را برای تشکیل نیروی بین‌المللی در غزه به شورای امنیت ارائه دهد، اما واشینگتن می‌کوشد از ورود مستقیم سازمان ملل به مدیریت غزه جلوگیری کند.
