جوان آنلاین: وزیر نفت از کشف ذخایر بزرگ گازی و نفتی در میدان «پازن» در جنوب استان فارس خبر داد. این میدان با ذخیره ۱۰تریلیون فوتمکعب گاز و دستکم ۲۰۰میلیون بشکه نفت خام، نویدبخش تحولی بزرگ در جبران ناترازی انرژی و تقویت جایگاه کشورمان بهعنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر هیدروکربوری جهان است. این دستاورد، حاصل تلاشهای بیوقفه متخصصان ایرانی در حوزه اکتشاف، بار دیگر توانمندیهای فنی کشور را به رخ جهانیان کشید.
محسن پاکنژاد، وزیر نفت روز دوشنبه از کشف ذخایر عظیم گازی و نفتی در میدان «پازن» خبر داد؛ کشفی که به گفته او، میتواند نقشی کلیدی در جبران ناترازی انرژی کشور ایفا کند. این میدان که در جنوب استان فارس و در نزدیکی شهر جم استان بوشهر واقع شده است، با ذخیرهای بالغ بر ۱۰تریلیون فوتمکعب گاز و حداقل ۲۰۰میلیون بشکه نفت خام، یکی از مهمترین اکتشافات دهههای اخیر صنعت نفت و گاز ایران به شمار میرود.
وزیر نفت با بیان اینکه خدا را شاکرم که امروز میتوانم خبر خوب ذخایر جدید گاز و نفت را به مردم شریف و عزیزمان اعلام کنم، اظهار کرد: «بر اساس اقدامهای انجامشده در حوزه اکتشاف میدان پازن در ناحیه جنوبی استان فارس و در امتداد شمال استان بوشهر ذخایر جدید کشف شده است.»
احیای اکتشافات پس از ۸ سال وقفه
میدان پازن که در فاصله ۲۱کیلومتری شهر جم قرار دارد، سالها در انتظار توجه و سرمایهگذاری بود. به گفته پاکنژاد، فعالیتهای اکتشافی در این میدان پس از حدود هشت سال توقف، بار دیگر از سر گرفته شد. او توضیح داد: «پس از توقف حدود هشت ساله فعالیتهای اکتشافی در این میدان، عملیات اکتشاف روی چاه دوم دوباره از سر گرفته شد، بهطوریکه حفاری چاه دوم اکتشافی چندی پیش به پایان رسید و بر اساس آزمایشهای انجامشده روی این چاه، به این دستاورد قابلتوجه دست یافتهایم.»
این احیای فعالیتهای اکتشافی، نتیجه تلاشهای بیوقفه متخصصان ایرانی است که با تکیه بر دانش بومی و فناوریهای پیشرفته، موفق شدند لایههای جدیدی از ذخایر هیدروکربوری را شناسایی کنند. این دستاورد نهتنها از منظر اقتصادی، بلکه از دیدگاه سیاسی و استراتژیک نیز اهمیت بسزایی دارد، چراکه ایران را در جایگاه محکمتری در بازار جهانی انرژی قرار میدهد.
ابعاد عظیم ذخایر پازن
برای درک بهتر حجم عظیم ذخایر کشفشده، وزیر نفت تصویری روشن ارائه کرد: «برای اینکه بتوانیم تصور و تجسم درستی از حجم بزرگ ذخایر کشفشده در میدان گازی و نفتی پازن به دست بیاوریم، باید بگویم این میدان ۱۰تریلیون فوتمکعب ذخایر گاز جدید دارد که اگر ضریب بازیافت ۷۰درصد را در میدانهای گازی کشور لحاظ کنیم، به عدد برداشت ۷هزارمیلیارد فوتمکعب میرسیم که معادل ۷هزار روز تولید یک فاز پارسجنوبی است که حدود ۱۷ تا ۱۸سال تولید یک فاز پارس جنوبی گاز دارد، از این رو عدد قابلملاحظهای است.»
این مقایسه نشاندهنده اهمیت راهبردی میدان پازن است. میدان گازی پارس جنوبی، بهعنوان بزرگترین میدان گازی جهان سالهاست ستون فقرات تأمین انرژی کشورمان را تشکیل میدهد. حال، کشف میدانی که توانایی تولید معادل نزدیک به دو دهه از یک فاز پارس جنوبی را دارد، میتواند گامی بلند در جهت خودکفایی انرژی و کاهش وابستگی به منابع خارجی باشد، اما این تنها گاز نیست که پازن را خاص کرده است. وزیر نفت در ادامه از کشف لایهای نفتی در این میدان خبر داد که دستکم ۲۰۰میلیون بشکه نفت خام را در خود جای داده است. او افزود: «برای نخستینبار، در ادامه عملیات اکتشافی، همکارانم در مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در عملیات حفاری وارد لایهای افقی شدهاند که دستکم ۲۰۰میلیون بشکه نفت خام در خود جای داده است، بدیهی است با مطالعات تکمیلی که در ادامه عملیات اکتشاف انجام میشود، احتمال دستیابی به حجمهای بالاتری از ذخایر نیز وجود دارد.» این کشف، پازن را به میدانی چندمنظوره تبدیل کرده است که هم در حوزه گاز و هم در حوزه نفت میتواند نقشی کلیدی ایفا کند.
توسعه سریع میدان
کشف ذخایر تنها آغاز راه است؛ توسعه و بهرهبرداری از این منابع نیازمند برنامهریزی دقیق و سرمایهگذاری کلان است. خوشبختانه به گفته وزیر نفت، گامهای اولیه برای توسعه میدان پازن برداشته شده است. پاکنژاد اعلام کرد: «قرارداد توسعه میدان گازی و نفتی پازن واگذار شده است و بهزودی شاهد آغاز عملیات اجرایی آن خواهیم بود. برآورد میشود طی حدود ۴۰ماه آینده، امکان برداشت از این میدان فراهم شود.» این بازه زمانی ۴۰ماهه، نشاندهنده عزم جدی دولت برای تسریع در بهرهبرداری از این میدان است.
با توجه به ناترازی انرژی که در سالهای اخیر به یکی از چالشهای اصلی کشورمان تبدیل شده است، توسعه سریع میدان پازن میتواند بهعنوان یک راهحل بلندمدت، فشار بر منابع موجود را کاهش دهد و به تأمین پایدار انرژی برای مصارف داخلی و حتی صادرات کمک کند.
اهمیت راهبردی برای ایران و جهان
کشورمان بهعنوان دومین دارنده ذخایر گازی جهان با این کشف جدید جایگاه خود را بیش از پیش تثبیت میکند.
پاکنژاد با اشاره به این موضوع تأکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران دومین دارنده ذخایر گاز دنیاست و اضافهشدن این ذخایر میتواند کمک خوبی به پوشش ناترازیهای موجود در سالهای آتی کند که دستاورد عظیمی است و جا دارد همینجا از همه همکارانم که در این حوزه فعالیت کردند، تشکر و این دستاورد را به مردم ایران تقدیم کنم.» این کشف در شرایطی اعلام میشود که جهان با نوسانات شدید در بازار انرژی مواجه است. از یک سو، تحریمهای تحمیلی تلاش کردهاند توانایی ایران در بهرهبرداری از منابع خود را محدود کنند و از سوی دیگر، تقاضای جهانی برای انرژیهای فسیلی همچنان رو به افزایش است.
در چنین شرایطی، کشف میدان پازن نهتنها یک دستاورد اقتصادی محسوب میشود بلکه نشانهای از ظرفیت عظیم کشورمان در حوزه اکتشاف و بهرهبرداری از منابع طبیعی است.