جوان آنلاین: شواهد و قرائن نشان می‌دهد که ایران به پیشنهاد مکتوب امریکا پاسخ مثبت نخواهد داد. یک منبع ایرانی دیروز گفت که «پیشنهاد مکتوب امریکا بسیار دور از مبنایی منصفانه برای سازش است» و همزمان سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه «متن رادیکال واکنش مثبت ندارد»، تلویحاً غیرمنصفانه بودن پیشنهاد مکتوب امریکا را تأیید کرد. وقتی این دو در کنار جمله دیروز عباس عراقچی قرار بگیرد که «بدون احترام به حق غنی‌سازی، توافقی در کار نخواهد بود»، می‌توان با احتمال بالا نتیجه گرفت که ایران به پیشنهاد مکتوب امریکا جواب منفی خواهد داد، هرچند این لزوماً به معنای بن‌بست یا شکست مذاکرات نیست.
متن مکتوبی که امریکایی‌ها پس از چند دور گفتوگو و تحت عنوان پیشنهاد به ایران داده‌اند، نه تنها بنابر آنچه روزنامه امریکایی نیویورک‌تایمز درباره آن نوشته بود، خواسته‌های ایران را برآورده نمی‌کند، بلکه موضع‌گیری‌ها در عرصه دیپلماسی هم چشم‌انداز روشنی از این واکنش ایران به این پیشنهاد ترسیم نمی‌کند. یک منبع مطلع ایرانی در گفتوگو با راشاتودی، پیشنهاد یادشده را «خیالبافانه و یکجانبه» دانست و تصریح کرد که این پیشنهاد به گونه‌ای است که ایران نمی‌تواند آن را مبنایی منصفانه برای توافقی احتمالی در نظر بگیرد. در یک جمله، پیشنهاد اخیر امریکا برای یک توافق هسته‌ای جدید با ایران غیرقابل‌قبول است. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه هم دیروز در جریان نشست هفتگی با خبرنگاران به پرسشی درباره پیشنهاد امریکایی‌ها به ایران واکنش نشان داد و گفت: «قاعدتاً هر متن و هر پیشنهادی باید بررسی شود و متناسب با آن پاسخ مقتضی داده شود. من شما را به توئیت وزیر خارجه ارجاع می‌دهم که صراحتاً گفتند: «ما بر اساس اصول حقوق و منافع ملت ایران پاسخ مقتضی را به طرف مقابل خواهیم داد.» بقایی هم بر این نکته تأکید کرد: «قطعاً هر متنی که متضمن خواسته‌های رادیکال و حداکثری باشد و حقوق و منافع حقه مردم ایران را نادیده بگیرد، با واکنش مثبت ما مواجه نخواهد شد.» وی ادامه داد: «من حدس می‌زنم که حتماً انتظار همه این بوده و هست که هر متنی که تبادل می‌شود، اصل یا بازتاب بحث‌هایی باشد که در پنج دور مذاکراتی صورت گرفته است، به خاطر اینکه هر دو طرف نسبت به خطوط قرمز یکدیگر آگاه هستند.» سخنگوی دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: «مشخص است که جمهوری اسلامی ایران بر چه مبنای منطقی، حقوقی و قانونی و نیاز‌های خود بر ادامه غنی‌سازی در داخل کشور اصرار دارد و بر مبنای چه منطقی بر خاتمه مؤثر تحریم‌های ظالمانه اصرار دارد. این مواردی است که قطعاً در هر تفاهمی باید گنجانده شود. این دستورالعمل‌ها و چارچوب‌هایی است که از ابتدا مدنظر ما بوده و برای هرگونه واکنش ما مبنا خواهد بود.»
بدون غنی‌سازی توافق در کار نیست
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه دیروز در مصر، پس از دیدار با بدر عبدالعاطی، همتای مصری و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با حضور در نشست خبری مشترک، ضمن موضع‌گیری درباره طیفی از مسائل مشترک از جمله تحولات غزه، با اشاره به مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و امریکا یادآور شد که ایران در زمینه برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز هسته‌ای خود، چیزی برای مخفی کردن ندارد و غنی‌سازی اورانیوم، دستاورد علمی بزرگی است که ایران با پرداخت بهایی سنگین و تقدیم شهدا به این افتخار علمی دست یافته است و حق مسلم ایران بر اساس قواعد بین‌المللی و معاهده ان‌پی‌تی است. در این نشست، خبرنگار رویترز که پیش از این، انتشار رشته اخبار این رسانه، با تکذیب مکرر مقامات ایرانی مواجه شده بود، از عراقچی درباره پاسخ ایران به عناصر پیشنهادی امریکا پرسید. رئیس تیم مذاکره‌کننده ایران گفت: «به طرحی که امریکا مطرح کرده است پاسخ مناسب را به زودی خواهیم داد. این پاسخ براساس اصول و منافع ایران و در راستای حفظ حقوق ملت ایران است و هیچ‌گونه توافقی در کار نخواهد بود بدون اینکه به موضوع غنی‌سازی در ایران احترام نگذارد.» وزیر خارجه درباره ساز و کار اسنپ‌بک هم گفت: «امیدوارم کشور‌های اروپایی این اشتباه را مرتکب نشوند. این سیاستی غلط خواهد بود و به بحران‌های موجود بحران‌های بیشتری را می‌افزاید. اطمینان دارم از طریق دیپلماسی می‌توانیم به راه‌حل‌های بهتری برسیم و از بحران‌های بیشتر جلوگیری کنیم.»
آژانس در دام سوءاستفاده‌گران نیفتد
عراقچی درباره گفت وگوی غیرمستقیم با امریکا هم گفت: «ایران در کنار مصر است و جزو کسانی است که ایده منطقه عاری از سلاح کشتار جمعی در خاورمیانه را بیان کرده است. طرفی که سلاح هسته‌ای دارد و با این سلاح تهدید می‌کند، رژیم صهیونیستی است.» او ادامه داد: «در جنگ غزه شاهد بودید مسئولان این رژیم به استفاده از سلاح هسته‌ای در غزه تهدید کردند و متأسفانه غرب چشمان خود را بست و این تهدیدات را نادیده گرفت و در مقابل به ایران فشار می‌آورد. آنها می‌خواهند ایران و کشور‌های منطقه هیچ‌گونه دستاورد علمی نداشته باشند و کشور‌های ما را از این دستاورد‌ها محروم کنند ولی می‌خواهند از این رژیم به هر بهایی حمایت کنند. این رژیم که متهم به نسل‌کشی است سلاح هسته‌ای در اختیار دارد.» رئیس دستگاه دیپلماسی ایران افزود: «به مذاکرات ادامه می‌دهیم تا جایی که بتوانیم حقوق ملت را تأمین کنیم. دیپلماسی نه‌تنها گزینه است بلکه تنها راه است و هیچ راه‌حل دیگری نیست. تنها راه دیپلماسی است. ایران اطمینان‌های کافی را برای صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود داده است. تحریم‌های ضد ملت را نمی‌پذیریم و خواستار رفع فوری آنها هستیم.» وی از دولت مصر برای حمایت از مذاکرات هسته‌ای و حمایت و کمک آن به این مسیر قدردانی کرد و افزود: «به مذاکرات با مصر و کشور‌های منطقه ادامه خواهیم داد. به کشور‌های منطقه سفر و آنها را از مذاکرات با امریکا مطلع خواهم کرد.» وزیر امور خارجه همچنین درباره دیدار با گروسی در مصر توضیح داد: «گروسی در قاهره برای کار دیگری حضور دارد و درباره آخرین تحولات و پرونده هسته‌ای ایران صحبت کردم. معتقدیم آژانس باید توجه داشته باشد درباره فشار‌های غربی که بر آژانس تأثیر نگذارد و آژانس باید استقلال خود را حفظ کند.» وی گفت: «برخی از کشور‌ها می‌خواهند از آژانس سوءاستفاده کنند تا مسیر افزایش تنش را با ایران بگشایند و امیدواریم آژانس در این دام نیفتد.»
تأکید مصر بر راهکاری دیپلماتیک
عبدالعاطی نیز پس از دیدار با گروسی همچنین با اشاره به تنش‌های موجود درباره پرونده هسته‌ای ایران، تصریح کرد: «ما از راه‌حل‌های دیپلماتیک برای حل‌وفصل مسالمت‌آمیز این مسئله حمایت می‌کنیم و امیدواریم مسیر گفت‌و‌گو‌ها منجر به تفاهمی پایدار شود.» وزیر خارجه مصر خاطرنشان کرد: «از تلاش‌های میانجیگرانه عمان در مذاکرات میان تهران و واشینگتن استقبال می‌کنیم و آماده‌ایم هرگونه پشتیبانی لازم را برای موفقیت مسیر صلح‌آمیز جهت دستیابی به توافق در خصوص پرونده هسته‌ای ایران ارائه دهیم.» وی همچنین با هشدار نسبت به تشدید تنش‌های نظامی در منطقه، گفت: «تشدید تنش نظامی نه تنها به ثبات منطقه کمک نمی‌کند، بلکه رنج‌های مردم منطقه را نیز افزایش می‌دهد. مصر قویاً با هرگونه گزینه نظامی مخالف است و بر ضرورت راه‌حل سیاسی و دیپلماتیک تأکید دارد.»
