جوان آنلاین: مسابقه «دونقطه» از ابتدا بر مدار کار علمی و تحقیقاتی و تمرکز روی هوش هیجانی شکل گرفت. هیئت اندیشهورزان برنامه نیز در مقام استادان زبان و ادبیات فارسی و اعظم نوفرستی در جایگاه تربیتی و آموزشی تشکیل شد. ما به جای ارائه مستقیم اطلاعات به مخاطب، فضایی رقابتی را فراهم کردیم که شرکتکنندگان حین رقابت، مفاهیم موردنظر را دریافت کنند.»
مسابقه تلویزیونی «دونقطه» به تهیهکنندگی مجید ظریف و سیدمحمد صفدری و کارگردانی محمد پورصباغیان سعی دارد با روشی جذاب زمینه یادگیری مفاهیم زبان و ادبیات فارسی را برای مخاطبان تلویزیون فراهم کند. این برنامه به منظور ایجاد هیجان، شور و نشاط میان نوجوانان در قالبی متفاوت از سایر مسابقاتی که تاکنون در حوزه ادبیات و زبان فارسی پخش شده، از چهارم فروردینماه ۱۴۰۴ روی آنتن شبکه ۲ سیما میرود. «دونقطه» رقابتی بین ۳۲ گروه دختران و ۳۲ گروه پسران از سراسر کشور است که نیما کرمی به عنوان مجری در این برنامه حضور دارد. این برنامه محصول گروه اجتماعی اقتصادی شبکه ۲ سیماست که با همکاری مؤسسه سپهر سوره هنر حوزه هنری انقلاب اسلامی تولید شده و در ۶۵ قسمت همزمان با فرارسیدن سال جدید روی آنتن میرود. همچنین دکتر ناصر فیض، دکتر حامد قدیری و مهدی صالحی به عنوان هیئت اندیشهورزان با مسابقه تلویزیونی «دونقطه» همکاری میکنند.
نوجوانان مستعد در «دونقطه»
مجید ظریف، تهیهکننده این مسابقه تلویزیونی که پیشتر با ویژهبرنامههای «آستان جانان»، ویژه افطار «هلال ۱۴۰۳» و «میدون خراسون» به مخاطبان تلویزیون معرفی شده است در گفتوگو با «جوان» تأکید کرد از تابستان سال گذشته در تدارک یک مسابقه ادبی برای نوجوانان بوده، مسابقهای که از شروع سال تحصیلی به سراغ نوجوانان مستعد در سراسر ایران رفت و آنها را برای حضور در «دونقطه» انتخاب کرد. ظریف درباره انگیزه ساخت این برنامه با موضوع ادبیات و زبان فارسی گفت: فکر تولید این برنامه را از دوست همکلاسیام امیرحسین خانیزاده که بعدها معلم ادبیات شد، گرفتم. او چند سال پیش از من دعوت کرد به اردویی که برای شاگردانش تدارک دیده بود، بروم. جانمایه اصلی بازیهایی که در این اردو طراحی کرده بود زبان و ادبیات فارسی بود و بچهها با ترکیبی از بازی با کلمات و اشعار با هم رقابت میکردند و با ادبیات مأنوس میشدند. تهیهکننده «دونقطه» عنوان کرد: چند سال بعد، این فکر را با وسایل و اسباببازیهای شهری در رویداد نوروزی ۱۳۹۶ در مشهد اجرا کردیم که مورد استقبال مردم قرار گرفت و در همان زمان برنامه تلویزیونی آن در ذهنم شکل گرفت. وی افزود: این فکر را با دفتر پاسداشت زبان و ادبیات فارسی حوزه هنری و شبکه ۲ درمیان گذاشتم و به این نتیجه رسیدیم که به جای مستند مسابقه که نیاز به تحرک و بازیهای فیزیکی بیشتری داشت، مسابقهای استودیویی بسازیم که قالب ثابتی داشته باشد و افراد مختلف بتوانند خود را در بخشهای مختلف زبانی امتحان کنند.
مسابقهای بین نوجوانان دختر و پسر
این تهیهکننده برنامههای تلویزیونی در خصوص انتخاب شرکتکنندهها عنوان کرد: با همراهی دفاتر استانی حوزه هنری، فراخوانی را برای دانشآموزان متوسطه اول منتشر کردیم تا علاقهمندان به زبان فارسی در این برنامه شرکت کنند. ۱۲ هزار نفر برگه اولیه را پر و ۶ هزار نفر از آنها در آزمون کتبی مقدماتی شرکت کردند. از آن تعداد، هزار و ۲۰۰ نفر به مصاحبه حضوری در مرکز استانها راه یافتند که در نهایت ۲۵۶شرکتکننده از ۱۸ استان موفق به حضور در این برنامه شدند. ظریف ادامه داد: این نوجوانان ۱۲تا ۱۵سال در ۳۲ گروه دختر و ۳۲گروه پسر در برنامه حضور یافتند و اولین فصل این مسابقه در ۶۴ قسمت شکل گرفت. وی با اشاره به اتاق فکر برنامه یادآور شد: برنامه از ابتدا بر مدار کار علمی و تحقیقاتی شکل گرفت و هیئت اندیشهورزان برنامه با حضور ناصر فیض، حامد قدیری و مهدی صالحی در مقام استادان زبان و ادبیات فارسی و اعظم نوفرستی در جایگاه تربیتی و آموزشی تشکیل شد. تهیهکننده مسابقه تلویزیونی «دونقطه» در خصوص میزان اطلاعات شرکتکنندگان و تسلطشان بر ادبیات فارسی گفت: شاید در وهله اول فکر کنید ما بر اطلاعات عمومی و تسلط بچهها روی ادبیات فارسی تکیه کردهایم، اما، چون شکل مسابقه مبتنی بر آموزش از طریق بازی و سرگرمی بود تمرکزمان روی هوش هیجانی و قدرت تحلیل بچهها بود. ما به جای ارائه مستقیم اطلاعات به مخاطب، فضایی رقابتی را فراهم کردیم که شرکتکنندگان حین رقابت، مفاهیم موردنظر را دریافت کنند. در واقع آموزش را در دل سرگرمی جای دادیم تا تأثیر بیشتری داشته باشد.
از «بغلی بگیر» تا سختی «کتیبهخوانی»
ظریف با اشاره به فرایند مسابقه و مراحل آن تصریح کرد: هر گروه باید چهار مرحله یا فرصت را در هر قسمت برنامه پشت سر بگذارند. مرحله اول به املا اختصاص دارد و شرکتکنندگان باید نگارش درست کلمات را که بهصورت انتخابی و رودررو انجام میشود، پشت سر بگذارند. مرحله دوم، کلمهسازی است که باید به ترتیب با پشت هم گذاشتن حروف به یک کلمه برسند. مشابه بازی «بغلی بگیر» که هر فرد کلمه یا حرفی را اضافه میکند و ادامه کار را به بغل دستیاش وامیگذارد. وی ادامه داد: مرحله سوم هم رقابت در زمینه زبانزدها یا ضربالمثلهاست که به شیوه ضربالصدا، ضربالادا و ضربالاشیا اجرا میشود. یکی از شرکتکنندگان اشیایی را از اتاق ضربالمثل میآورد و باید همگروهیها حدس بزنند که این اشیا بیانکننده چه ضربالمثلی است یا آن فرد، صداهایی را از خودش درمیآورد که همگروهیاش باید بگوید که این صدا اشاره به چه ضربالمثلی دارد. همچنین با نمایش دادن برخی حرکات و ادابازی باید ضربالمثل مورد نظر را به همگروهیهایش تفهیم کند. ظریف مرحله نهایی مسابقه را مرحله «کتیبهخوانی» عنوان کرد و گفت: این مرحله بسیار مهم و دشوار است و به دانش و اطلاعات عمومی بچهها برمیگردد و امتیاز آن معادل همه سه مرحله قبلی است. وی با اشاره به مراحل این مسابقه عنوان کرد: روند مسابقه از گروه ۳۲ نفره شروع میشود و به رقابت میان ۱۶ نفر، هشت نفر و در نهایت چهار نفر (نیمهنهایی) میرسد که برگزیدگان با هم مسابقه میدهند و یک گروه دو نفره برگزیده میشود.
ظریف با اشاره به آرایه برنامه گفت: از نظر فنی سعی کردیم برنامه جذاب باشد، از طراحی آرایه (دکور) که تلفیقی از کلاس درس، مدرسه و استودیو بود تا بخشهای فنی مسابقه که باید در برنامهنویسی سیستمهای الکترونیکی برای بازیها بهروز میبودیم، سعی کردیم با دقت جلو برویم. تهیهکننده «دونقطه» در خصوص انتخاب مجری برای چنین مسابقهای گفت: فضای مسابقه ایجاب میکرد که مجری ارتباط گرفتن با نوجوانان را بلد باشد و هیجان و شوخی هم در اجرا داشته باشد. به همین دلیل فرایند انتخاب کمی برای ما پیچیده بود و در نهایت به نیما کرمی رسیدیم که دانش ادبی و اطلاعات عمومی خوبی داشت. او با بچهها بهخوبی ارتباط برقرار کرد و از این لحاظ هم ما و هم شرکتکنندگان از این انتخاب راضی بودیم.