جوان آنلاین: تولید، فروش و ایجاد ارزش افزوده برای منابع هیدروکربنی، یکی از اهداف کشور‌های بهره‌مند از این منابع بوده است. همچنین توجه به امنیت پایدار انرژی از مهمترین اصول مدیریت حوزه انرژی در هر کشوری است. با این حال طبق گزارش مرکز پروژهش‌های مجلس، شدت مصرف انرژی در کشور نزدیک به دو برابر استاندارد جهان است.
به گزارش ایرنا، این موضوع نشان می‌دهد کشور دچار بدمصرفی انرژی شده و با ادامه این مسیر، تمام منابع هیدروکربنی کشور بدون ایجاد ارزش افزوده چندانی اتلاف می‌شود.
به گواه بسیاری از کارشناسان، راه حل این مسئله، بهینه سازی مصرف در کنار افزایش تولید است. از طرفی بهینه سازی چالش‌هایی دارد که برای حل آن چالش‌ها ابتدا باید در سطح عالی مدیریتی کشور، ساختاری واحد شکل بگیرد تا به وسیله آن بتوان مشکلات مربوطه را مرتفع کرد.
در این گزارش قرار است، اقدامات مهم دولت سیزدهم را بررسی کنیم.
رشد ۶ درصدی ظرفیت پالایشی کشور
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با پالایش روزانه ۲ میلیون و ۲۸۶ هزار بشکه نفت‌خام و میعانات گازی در ۱۰ پالایشگاه مدرن کشور، با رشد ۶ درصدی پالایش روزانه، تولید ۱۱۵ میلیون لیتر بنزین به‌علاوه ۱۱۲ میلیون لیتر گازوئیل باکیفیت را برعهده داشت.
این آمار کم‌سابقه در شرایطی به‌ثبت رسیده که مصرف بنزین کشور پس از کنترل کرونا، با رشد بیش از ۱۲درصدی روبه‌رو شد. در همین مدت، شرکت تامین و توزیع انتقال ۶ میلیارد لیتر فرآورده نفتی از طریق بیش از ۴هزار و ۵۰۰ جایگاه عرضه سوخت و جابه‌جایی ۱۳۵ میلیارد لیتر فرآورده نفتی در شعاع ۵۰۰ کیلومتری توسط ناوگان عظیم جاده‌ای کشور را بر عهده داشته‌است.
افزایش سوخت‌رسانی به نیروگاه‌ها
همچنین سال گذشته با هدف تولید پایدار برق، افزایش ۲۱ درصدی مصرف سوخت در نیروگاه‌ها به ثبت رسید و ۱۸ میلیارد لیتر سوخت تحویل شد. این در شرایطی است که اگر راندمان نیروگاه‌ها از ۳۴ درصد به ۴۰ درصد برسد، معادل ۴۷ میلیون لیتر در این بخش صرفه جویی خواهد شد. لازم به ذکر است که در نیروگاه‌ها مصرف سالانه سوخت مایع از ۷.۵ میلیارد لیتر به ۱۸ میلیارد لیتر رسیده است.
مدیریت مصرف سوخت
از طرفی افزایش مصرف در بنزین بخصوص در دو سال گذشته قابل توجه بوده به طوری که در سال ۱۴۰۱ به نسبت ۱۴۰۰، ۱۹ درصد افزایش و در سال ۱۴۰۲ به نسبت سال ۱۴۰۱، ۱۳ درصد افزایش مصرف را تجربه کرده است.
از این رو با توجه به افزایش مصرف سوخت در کشور و برای تامین سوخت مورد نیاز در بخش‌های مختلف کشور، روزانه ۷۶۰ میلیون لیتر نفت خام و فرآورده با زیرساخت موجود در کشور جا به جا می‌شود. در همین رابطه در سال گذشته ۱۴۴ میلیارد لیتر فقط فرآورده جا به جا شده که نسبت به سال گذشته رشد ۱۱ درصدی را به ثبت رسانده است.
براساس این گزارش، از این میزان ۶۰ درصد توسط شرکت‌های حمل ونقل و ناوگان جاده‌ای معادل ۸۶ میلیارد لیتر جا به جا شده است. همچنین در سال گذشته سهم سبد ریلی را ۴۵ روزه افزایش یافت. از سوی دیگر، نوسازی در بخش حمل ونقل اتفاق افتاد و یک هزار و ۵۲۰ دستگاه نفتکش جدید به چرخه حمل ونقل اضافه شد.
کاهش خام فروشی در پالایشگاه آبادان
در آخرین روز از سال گذشته، طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان که بخش نخست فاز دوم آن با ظرفیت پالایشی ۲۱۰ هزار بشکه در روز به بهره‌برداری رسید، طرحی برای نوسازی پالایشگاه آبادان است که با راه‌اندازی فاز‌های چهارگانه این طرح، از دل پالایشگاه قدیمی، پالایشگاهی نو سر برآورده است.
طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان که شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران آن را اجرا کرده، شامل چهار فاز است که فاز دوم آن از سال ۹۶ با امضای قراردادی با مشارکت کنسرسیومی متشکل از یک شرکت ایرانی و یک شرکت خارجی وارد مرحله عملیاتی شد و ۲۹ اسفند سال گذشته با حضور رئیس‌جمهوری و وزیر نفت، بخش نخست آن با ظرفیت ۲۱۰ هزار بشکه در روز به بهره‌برداری رسید. ۱.۵ درصد از تولیدات جدید پالایشی در این پروژه که در بخش دوم، کیفیت محصولات تولیدی در آن نیز افزایش خواهد یافت، گاز مایع، ۲۲ درصد نفت سفید و سوخت جت، ۲۱ درصد بنزین و ۲۴ درصد گازوئیل خواهد بود.
پروژه احداث فاز‌های ۱، ۲، ۳ و ۴ پالایشگاه آبادان، گامی برای نوسازی پالایشگاه و کاهش خام فروشی و تولید محصولاتی با ارزش افزوده بیشتر خواهد بود. البته اکنون نیز با راه اندازی فاز دوم پالایشگاه آبادان ۱۲۰ هزار بشکه به ظرفیت پالایشی آن اضافه شد و وعده وزیر نفت برای افزایش ۱۵ درصدی ظرفیت پالایشی کشور را عملیاتی و هدف دولت سیزدهم برای جلوگیری از خام فروشی را محقق کرد.
