سیدنیما موسوی در کانال تلگرامی خود نوشت: سودان در بین کشورهای آفریقایی دارای ویژهترین جغرافیای تاریخی است. از یک طرف سودان نقطه حائل میان صحرای آفریقا و ساحل دریای سرخ است. میتوان سودان و جلگه نیل را نقطه پایان بیابان آفریقا حتی با وجود «بیابان نوبه» در شرق سودان خواند. از سوی دیگر مسیر سودان از گذشته تا به حال نقطه اتصال شمال و مرکز آفریقاست. دالان سنتی که تجارت عاج فیل و برده را از مرکز و جنوب آفریقا به جلگه نیل و تمدن مصر از طریق سودان میسر میکرد. مسیر دارفور از دیرباز مسیر تجارت در راهروی شمال- جنوب قاره آفریقا بوده است همچون نقشی که شهر تیمبوکتو در مالی از گذشته داشته است. نکته جالب اینجاست که قذافی در عصر حکمرانی خود سعی بر اهرم فشار بر دو ناحیه دارفور و تیمبوکتو با نزدیکی به طوارق مالی و بقارههای دارفور داشت. از سوی دیگر بیشترین تداوم رود نیل در کشور سودان است. دو شاخه نیل آبی و نیل سفید که یکی از دریاچه ویکتوریا و دیگری از اتیوپی سرچشمه میگیرد در سودان به هم میرسند و تشکیل نیل بزرگ را میدهند. آب نیل باعث شد تا «جعفر نمیری» در مقطعی بهدنبال تبدیل سودان به انبار غذایی جهان عرب باشد. در این میان جغرافیای متنوع رود، ساحل و بیابان در کنار مسیرهای مواصلاتی که جنوب و شمال را به هم متصل میکند زمینهساز موزاییک قومیتی و تنوعهای فرهنگی فراوان شده است. از تنوع نژادی تا تنوع فرقههای تصوف از تیجانیه تا شاذلیه و ختمیه که باعث شده است این سرزمین متنوع (از همه جهت) دچار تعارضات و تنازعات سیاسی نیز شود، در واقع جغرافیای متنوع و متعارض باعث شکننده شدن ساختار دولت در سودان میشود و در نهایت تعارضات فوق در ادوار تاریخی بازتولید شده است.